Η μουσμουλιά, ένα αειθαλές μικρό δέντρο, κατάγεται από την Κίνα, όπου και καλλιεργείται εδώ και 2000 χρόνια. Στο Δυτικό κόσμο έγινε γνωστή από το βοτανολόγο Kaempfer το 1690. Ανήκει στην οικογένεια Rosaceae (Ροδοειδή), του γένους Eriobotrya (εριοβοτρύα) και η επιστημονική της ονομασία είναι Eriobotrya japonica.
Στις μέρες μας, καλλιεργείται σε περισσότερες από 30 χώρες με πρωταγωνιστές την Ιαπωνία, τη Τουρκία, τη Βραζιλία, την Ισπανία, την Ινδία, το Πακιστάν, το Ισραήλ και την Ισπανία. Η Κίνα, ακόμη και σήμερα, εξακολουθεί να είναι η κυρίαρχη δύναμη στην παραγωγή μούσμουλων, προσφέροντας εκατομμύρια τόνους στην παγκόσμια αγορά.
Τα μούσμουλα, που εμένα προσωπικά μου ήταν πάντα γνωστά ως δέσπολες, κυριαρχούσαν σε όλα τα καλοκαίρια των παιδικών και εφηβικών μου χρόνων. Η δεσπολιά στον κήπο στης γιαγιάς, αλλά και αυτή στο κήπο της θείας, μονοπωλούσαν τα καλοκαιρινά μας απογεύματα, προσφέροντας τους γευστικούς και ζουμερούς καρπούς τους.
Μούσμουλα και η θρεπτική αξία τους
Πιθανότατα, για τους περισσότερους, το μούσμουλο να είναι ένα “αδιάφορο” ή ίσως και άγνωστο φρούτο, που μάλλον θα αγνοούσαν, σε σύγκριση με την πληθώρα των γευστικών καρπών του καλοκαιριού. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια τροφή χαμηλής θερμιδικής αξίας αλλά εξαιρετικά θρεπτική. Παρέχει μόλις 47 θερμίδες στα 100γρ, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί σημαντική πηγή πηκτίνης, βιταμίνης A, βιταμίνης C, βιταμινών του συμπλέγματος Β, καθώς και πολλών μετάλλων όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, το κάλιο, ο φώσφορος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός και το σελήνιο.
Αναλυτικότερα:
Πηκτίνη
Πρόκειται για μια σημαντική αδιάλυτη φυτική ίνα. Διατηρεί την υγρασία του παχέος εντέρου συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας, προστατεύει το βλεννογόνο του παχέος εντέρου, μειώνοντας το χρόνο έκθεσης σε τοξικές ουσίες και μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα μέσω της μείωσης της επαναπορρόφησης της στο παχύ έντερο.
Βιταμίνη Α
Πρόκειται για μια τροφή εξαιρετικής περιεκτικότητας σε προβιταμίνη Α. Περιέχει ποσότητες μεγαλύτερες από αυτές που περιέχει το μάνγκο, το καρπούζι, η παπάγια και το πορτοκάλι. Το β-καροτένιο και η λουτεΐνη είναι τα κύρια καροτενοειδή του φλοιού.
Επιστημονικά δεδομένα φανερώνουν ότι η κατανάλωση φρούτων πλουσίων σε βιταμίνη-Α και σε φλαβονοειδή προστατεύει από διάφορες μορφές καρκίνου του πνεύμονα και της στοματικής κοιλότητας.
Επιπλέον, η βιταμίνη Α συμβάλλει στην υγεία των βλεννογόνων και του δέρματος, παίζει σημαντικό ρόλο στην όραση και στην οδοντική υγεία.
Κάλιο
Το μούσμουλο θεωρείται καλή πηγή καλίου, ενός ιχνοστοιχείου ζωτικής σημασίας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Διατηρεί τον καρδιακό ρυθμό, βοηθά στη διατήρηση της ισορροπίας των υγρών και συμβάλλει στη σωστή λειτουργία νεύρων και μυών. Έχει αποδειχτεί ότι η αυξημένη πρόσληψη καλίου συμβάλλει στη βελτίωση των τιμών της αρτηριακής πίεσης και στην καλύτερη υγεία της καρδιάς.
Πότε και πώς καταναλώνονται τα μούσμουλα;
Τα μούσμουλα είναι μικροί, σχεδόν στρογγυλοί καρποί, με χρυσοκίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα. Είναι έτοιμα προς κατανάλωση από το Μάιο έως και τον Ιούνιο, οπότε και έχουν μαλακή υφή. Καταναλώνονται είτε ωμά, είτε αποξηραμένα. Η γεύση τους θεωρείται ότι διασταυρώνει αυτή του μάνγκο και του ροδάκινου. Ανάλογα με την ποικιλία έχουν λευκή ή πορτοκαλί σάρκα, διαφορετικές συγκεντρώσεις καροτενοειδών και κατά συνέπεια διαφορετική διατροφική αξία. Στο εσωτερικό του καρπού εσωκλείονται 3-5 μεγάλα κουκούτσια, μη βρώσιμα λόγω της πιθανής περιεκτικότητάς τους σε τοξικούς κυανογόνους γλυκοζίτες.
Συμπερασματικά
Τα θρεπτικά συστατικά που αναφέρθηκαν, σε συνδυασμό με την ύπαρξη βιταμίνης C, βιταμινών του συμπλέγματος Β, καθώς πολλών μετάλλων όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο, το μαγνήσιο, ο φώσφορος, ο ψευδάργυρος, ο χαλκός και το σελήνιο στο φλοιό και στη σάρκα ενός μούσμουλου, το καθιστούν μια εξαιρετική τροφή. Μπορείτε λοιπόν να το απολαύσετε ωμό ή αποξηραμένο, αλλά ακόμη και σε μορφή μαρμελάδας ή με μοσχαράκι στην κατσαρόλα.
Παρασκευή Κουστουράκη
Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, MSc
