Σε ασθενείς που ήδη έχουν ήπια γνωστική εξασθένηση, η λήψη λιπόφιλων (lipophilic) στατινών υπερδιπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σε σύγκριση με εκείνους που δεν λαμβάνουν στατίνες.

Σύμφωνα με έρευνα που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Εταιρείας Πυρηνικής Ιατρικής και Μοριακής Απεικόνισης, ποζιτρονικές τομογραφίες (PET) σε άτομα που λάμβαναν λιπόφιλες στατίνες αποκάλυψαν μια πολύ σημαντική μείωση του μεταβολισμού στην περιοχή του εγκεφάλου που επηρεάζεται πρώτη από την νόσο Alzheimer.

Τι είναι οι στατίνες και ποια είδη υπάρχουν

Οι στατίνες είναι φάρμακα που χρησιμοποιούνται για την μείωση της χοληστερόλης και κατ’ επέκταση για την μείωση του κινδύνου καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού επεισοδίου. Είναι τα πιο συχνά χρησιμοποιούμενα φάρμακα στον ανεπτυγμένο κόσμο. Διατίθενται διάφοροι τύποι στατινών με βάση τις ανάγκες κάθε ασθενούς, συμπεριλαμβανομένων των υδρόφιλων στατινών, που εστιάζουν στο ήπαρ, και των λιπόφιλων στατινών, που κατανέμονται στους ιστούς σε όλο το σώμα.

“Έχουν υπάρξει πολλές αντικρουόμενες μελέτες σχετικά με τις επιδράσεις των στατινών στην γνωστική ικανότητα εκείνων που τις λαμβάνουν”, δήλωσε η δρ. Prasanna Padmanabham, επικεφαλής της έρευνας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια.

“Αν και ορισμένοι ισχυρίζονται ότι οι στατίνες προστατεύουν τους χρήστες από την άνοια, άλλοι ισχυρίζονται ότι επιταχύνουν την ανάπτυξη της άνοιας. Η μελέτη μας είχε ως στόχο να αποσαφηνίσει την σχέση μεταξύ της χρήσης στατινών και της μακροπρόθεσμης γνωστικής ικανότητας του ατόμου”.

Πώς έγινε η έρευνα για τις στατίνες και την άνοια

Οι ερευνητές διαχώρισαν τους συμμετέχοντες της μελέτης σε ομάδες με βάση τρεις παραμέτρους:

• βασική γνωστική κατάσταση
• επίπεδα βασικής χοληστερόλης
• τύπος στατινών που έπαιρναν

Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε σάρωση PET για να εντοπιστούν τυχόν περιοχές μειωμένου εγκεφαλικού μεταβολισμού σε κάθε μία από τις τρεις ομάδες συμμετεχόντων. Αναλύθηκαν δεδομένα από συνολικά οκτώ χρόνια κλινικών εξετάσεων.

Πώς οι στατίνες συνδέονται με την άνοια

Διαπιστώθηκε ότι:

• Ασθενείς με ήπια γνωστική εξασθένηση ή φυσιολογικό επίπεδο γνωστικής λειτουργίας, που έπαιρναν λιπόφιλες στατίνες είχαν περισσότερο από το διπλάσιο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας σε σύγκριση με όσους δεν έπαιρναν στατίνες.
• Με την πάροδο του χρόνου, η σάρωση ΡΕΤ στους χρήστες λιπόφιλων στατινών έδειξε επίσης σημαντική μείωση του μεταβολισμού στην περιοχή του εγκεφάλου, που είναι γνωστό ότι μειώνεται σημαντικά στα πρώτα στάδια της νόσου Αλτσχάιμερ.
• Αντίθετα, δεν βρέθηκε καμία κλινική ή μεταβολική μείωση για τους χρήστες άλλων στατινών, ή για χρήστες στατίνης με υψηλότερα επίπεδα βασικής χοληστερόλης στον ορό.

“Προσδιορίζοντας τις μεταβολικές επιδράσεις που σχετίζονται με τη χρήση στατίνης, κατανοούμε καλύτερα την σχέση μεταξύ μιας από τις πιο συχνά χρησιμοποιούμενες κατηγορίες φαρμάκων και μιας από τις πιο κοινές παθήσεις του γηράσκοντος εγκεφάλου”, σημείωσε η dr. Padmanabham.

«Τα ευρήματα από αυτές τις σαρώσεις θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την καλύτερη ενημέρωση των ασθενών σχετικά με το ποια στατίνη θα ήταν η βέλτιστη για χρήση σε σχέση με τη διατήρηση της γνωστικής τους ικανότητας και του να λειτουργούν ανεξάρτητα”, πρόσθεσε.