Η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στο κέντρο μιας ολοένα εντεινόμενης γεωπολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Κίνα, με βασικό πεδίο ανταγωνισμού τα ελληνικά λιμάνια, την ενέργεια και τους κρίσιμους διαμετακομιστικούς κόμβους της χώρας.

Η πρόσφατη ανταλλαγή σκληρών δηλώσεων μεταξύ της Αμερικανίδας πρέσβεως Κίμπερλι Γκίλφοϊλ και της κινεζικής πρεσβείας ανέδειξε τις εύθραυστες ισορροπίες που καλείται να διαχειριστεί η Αθήνα. Η κ. Γκίλφοϊλ τόνισε τις προθέσεις της Ουάσιγκτον για ενίσχυση της παρουσίας των ΗΠΑ στα ελληνικά λιμάνια, χαρακτηρίζοντας κρίσιμη την ενεργειακή ανεξαρτησία και την αντιμετώπιση ρωσικών και κινεζικών επιρροών. Παράλληλα αναφέρθηκε στην περίοδο κατά την οποία παραχωρήθηκε ο Πειραιάς στην COSCO, σημειώνοντας ότι τότε δεν υπήρξαν άλλοι επενδυτές.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιδιώκουν η Ελλάδα να αποτελέσει βασικό κόμβο εισαγωγής αμερικανικού LNG στην Ευρώπη, προωθώντας τη δημιουργία μιας εναλλακτικής διαμετακομιστικής πύλης με επίκεντρο την Ελευσίνα. Στο εγχείρημα αυτό εντάσσεται η αναπτυξιακή προοπτική των ναυπηγείων Ελευσίνας, με τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο να επισημαίνει ότι η περιοχή θα εξελιχθεί σε πολυδιάστατο εμπορικό και ενεργειακό κέντρο. Η χρηματοδότηση των 125 εκατ. δολαρίων από την κρατική αναπτυξιακή τράπεζα των ΗΠΑ στηρίζει την επέκταση των δραστηριοτήτων της ONEX, η οποία θα αναπτύξει και αμυντικές υποδομές.

Η αντίδραση από το Πεκίνο ήταν άμεση και έντονη. Η κινεζική πρεσβεία κατήγγειλε τις δηλώσεις της Αμερικανίδας πρέσβεως ως «αβάσιμες επιθέσεις» και «κακόβουλη συκοφάντηση», κατηγορώντας τις ΗΠΑ ότι επιχειρούν να εξυπηρετήσουν τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα μέσω της Ελλάδας και του Πειραιά.

Η ελληνική κυβέρνηση τονίζει ότι η χώρα οφείλει να τηρεί τις διεθνείς της υποχρεώσεις, χωρίς όμως να απορρίπτει ευκαιρίες ανάπτυξης. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σημειώνει ότι η Ελλάδα πρέπει να ισορροπεί ανάμεσα στη συνεργασία και στους δεσμευτικούς κανόνες. Στο ίδιο πλαίσιο, ο υπουργός Ενέργειας Σταύρος Παπασταύρου υπογραμμίζει ότι θα τηρηθούν τόσο η συμφωνία με τον TAP όσο και οι δεσμεύσεις απέναντι στην COSCO, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο επέκτασης λιμενικών δραστηριοτήτων σε Ελευσίνα, Αλεξανδρούπολη, Θεσσαλονίκη και Βόλο.

Η Ελλάδα, με φόντο τη διεθνή ενεργειακή αναταραχή, καλείται να διαχειριστεί έναν σύνθετο ανταγωνισμό μεταξύ δύο υπερδυνάμεων, αξιοποιώντας παράλληλα το στρατηγικό της πλεονέκτημα ώστε να ενισχύσει τον ρόλο της ως ενεργειακή και εμπορική πύλη της περιοχής.