Μεγάλη στροφή υπέρ της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ έκανε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς άμα της επιστροφής του από την Ουάσιγκτον, όπου συναντήθηκε με Αμερικανούς αξιωματούχους. Εξαπέλυσε σφοδρή επίθεση στη Γερμανία, κατηγορώντας την ότι δεν επιθυμεί την ανάπτυξη της Ελλάδας αλλά θέλουν να την απομυζήσουν, άφησε σαφέστατες αιχμές κατά της Ρωσίας και του Βλάντιμιρ Πούτιν και έβαλε στο στόχαστρο του την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η απόκλιση του κ. Κοτζιά από τις έως τώρα θέσεις του ήταν τόσο μεγάλη που προκάλεσε σοβαρά ερωτήματα. Πρόκειται για προσωπική στρατηγική ή για αλλαγή στάσης της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ; Αυτό είναι το σοβαρότερο από τα ερωτήματα. Υπάρχει και ένα ακόμη όμως εξίσου σοβαρό. Βλέπουν το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Εξωτερικών ένα «θερμό επεισόδιο» στο Αιγαίο και σπεύδουν να εκφράσουν την στήριξη τους στη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ για λόγους… προστασίας ή αλλαγή συνόρων βόρεια της χώρας και ανησυχούν μήπως υπάρξει και επιρροή της Ελλάδας;
Μέχρι στιγμής υπάρχουν κάποιες ενδείξεις, αλλά όχι αποδείξεις. Στην πρώτη περίπτωση, όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά, είναι γεγονός ότι υπήρξε και υπάρχει συνεχής επικοινωνία Αθήνας και Ουάσιγκτον προκειμένου να αποφευχθεί μία κρίση στο Αιγαίο ή στην Κύπρο όσο ο Τούρκος πρόεδρος Ρ.Τ. Ερντογάν πλησιάζει προς το δημοψήφισμα και εντείνει την πολεμική του ρητορική για να συσπειρώσει και να φανατίσει υπέρ του «ναι». Το παραδέχθηκε άλλωστε και ο Αμερικανός πρεσβευτής στην Αθήνα Τζέφρι Πάιατ εκφράζοντας την ανησυχία του για «ατύχημα» στο Αιγαίο. Οι ΗΠΑ δεν θέλουν «τρικυμία» στο Αιγαίο.
Στη δεύτερη περίπτωση, τα Βαλκάνια «φλέγονται» με συνεχείς κόντρες μεταξύ Αλβανίας και Σερβίας για το Κόσοβο, με εξελίξεις στην προσπάθεια ελέγχου της Βουλγαρίας από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία και πολλά ακόμη «ανοιχτά» ζητήματα. Να τονισθεί δε μέσα σε αυτά πώς Αμερικανός αξιωματούχος έχει δηλώσει πώς τα Σκόπια δεν έχουν λόγο ύπαρξης. Αυτό αν όντως είναι κεντρική γραμμή σημαίνει αλλαγή συνόρων στα Βαλκάνια.
Ο κ. Κοτζιάς στην Ουάσιγκτον που μετέβη συναντήθηκε με τρεις αξιωματούχους της κυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ «κλειδιά» στην άσκηση της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και όχι μόνο. Με τον υπουργό Εξωτερικών του Ρέξ Τίλερσον, που είναι ο άνθρωπος «ορχήστρα» στα θέματα στρατηγικής, τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας στρατηγό Μακμάστερ και βεβαίως με τον ελληνοαμερικανό προσωπάρχη του Λευκού Οίκου Πρίμπους.
Σε έναν απολογισμό της επίσκεψη του στην Ουάσιγκτον ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών μίλησε με «θερμά» λόγια και τόνισε πώς η υποστήριξη των ΗΠΑ στην οικονομική κρίση που μαστίζει την Ελλάδα μπορεί να είναι και ακόμη μεγαλύτερη από αυτή που παρείχε έως τώρα ο Μπάρακ Ομπάμα. Η γερμανική εφημερίδα Bild σχετικά με το θέμα αυτό ανέφερε σε χθεσινό της δημοσίευμα πώς ο τέως Αμερικανός πρόεδρος ασκούσε ασφυκτικές πιέσεις στη Γερμανία για τη διάσωση της Ελλάδας.
Ίσως, ένας συνδυασμός θεμάτων γεωστρατηγικής και οικονομική υποστήριξης να εξηγούν τη μεταστροφή του Νίκου Κοτζιά υπέρ της Ελλάδας και κατά της Γερμανίας και της Ρωσίας όπως φάνηκε από τη συνέντευξη που έδωσε στο «National Interest» και δημοσιεύτηκε την ημέρα που η Άνγκελα Μέρκελ συναντήθηκε με τον Ντόναλντ Τραμπ στο Λευκό Οίκο και οι συνομιλίες τους δεν ήταν και στο καλύτερο κλίμα.
Η επίθεση του υπουργού Εξωτερικών προς το Βερολίνο, με ιδιαίτερα σκληρές εκφράσεις, αρχικά αφορούσε τη στάση της καγκελαρίου Μέρκελ, αλλά και συνολικά της Γερμανίας, απέναντι στην Ελλάδα. Οι Γερμανοί, υπογράμμισε ο κ. Κοτζιάς, «έχουν ηγετικό ρόλο και ζητούν όλο και περισσότερα μέτρα λιτότητας από την Ελλάδα. Πιστεύουν ότι η Ελλάδα πρέπει να τιμωρηθεί εξαιτίας της συμπεριφοράς των ελίτ της».
Συνέχισε μάλιστα ο κ. Κοτζιάς σε ακόμα πιο υψηλούς τόνους λέγοντας πώς «η Γερμανία δεν επιθυμεί την ανάπτυξη. Απλά θέλουν να απομυζήσουν την Ελλάδα». Υποστήριξε επίσης ότι οι Γερμανοί «αγαπούν την αρχαία Ελλάδα και κατανοούν τον αντίκτυπο που είχε στο γερμανικό κράτος, ωστόσο δυσκολεύονται να κατανοήσουν τη σύγχρονη Ελλάδα».
Αναφέρθηκε επίσης στο θέμα του χρέους και ειδικότερα στη διαγραφή χρεών από τις ΗΠΑ προς τη Γερμανία μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την άρνηση του Βερολίνου να διαγραφεί μέρος του ελληνικού δημόσιου χρέους. «Οι Γερμανοί δεν υπήρξαν τόσο καλοί μαζί μας και δεν μας συμπεριφέρθηκαν με τον τρόπο που οι Αμερικανοί συμπεριφέρθηκαν σε εκείνους», τόνισε ο κ. Κοτζιάς θίγοντας ένα ακόμη θέμα.
Το θέμα του χρέους στην αρχή της διακυβέρνησης Τσίπρα ήταν στην κορυφή της ατζέντας. Μην ξεχνάμε τις αναφορές της πρώην προέδρου της Βουλής Ζωής Κωνστανοπούλου, αλλά και του συμβόλου της Αριστεράς Μανώλη Γλέζου. Με την υπογραφή του μνημονίου ωστόσο η κυβέρνηση Τσίπρα ξέχασε τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου (όπως και πολλά άλλα) και υποτάχθηκε στις γερμανικές επιταγές.
Η δεύτερη επίθεση Κοτζιά στο Βερολίνο μέσω του αμερικανικού περιοδικού αφορούσε στη στάση που τήρησε στην προσφυγική κρίση. «Η Άνγκελα Μέρκελ εκείνη την περίοδο (εννοώντας το 2015) είχε επικεντρωθεί περισσότερο στην οικονομική κρίση στην Ευρώπη και στο πρόβλημα της Ουκρανίας και δε μπόρεσε να αντιληφθεί το προσφυγικό πρόβλημα», τόνισε με νόημα.
Σε άλλο μέρος της συνέντευξης του έκανε διπλή επίθεση, τόσο στη Γερμανία όσο και στις Βρυξέλλες, σημειώνοντας πώς στην Ε.Ε. υπάρχει «έλλειμμα ηγεσίας» και δεν είναι πια ελκυστική. Ο κ. Κοτζιάς σημείωσε ότι «η Γερμανία είναι μέρος του προβλήματος, δεδομένου ότι έχουν συμφέροντα στην Ε.Ε., αλλά αδυνατούν να σκεφτούν εποικοδομητικά για το κοινό συμφέρον των κρατών μελών της ΕΕ» και ζήτησε να ενισχυθεί ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ίσως όμως η πιο σκληρή αναφορά του στη Γερμανία ήταν όταν την σύγκρινε με την σημερινή Τουρκία. «Ανατρέξτε στην κλασική ισορροπία δυνάμεων που επιθυμούσε και πέτυχε ο Μπίσμαρκ. Μετά την απομάκρυνσή του, η Γερμανία έγινε νευρική, επειδή δεν υφίστατο πλέον αυτή η ισορροπία. Με ποιον θα μπορούσε να συμμαχήσει η Γερμανία; Η νευρική δύναμη που ήταν η Γερμανία του προηγούμενου αιώνα είναι η Τουρκία του σήμερα. Υπάρχουν πολλές πολιτικές και κοινωνικές αντιθέσεις στην Τουρκία, πολλές διαφορετικές θρησκείες και πολλές οικονομικές αντιφάσεις».
Εκείνο όμως που δεν θα περίμενε κανείς ήταν οι σαφείς αιχμές του Νίκου Κοτζιά κατά της Ρωσίας, τη στιγμή που μιλούσε με θερμά λόγια για τον νέο πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. «Πρέπει να ερευνήσουμε μακροπρόθεσμα τους τρόπους συνεργασίας με τη Ρωσία (εννοώντας την Ε.Ε.) και να της ζητήσουμε να αποφασίσει εάν θέλει να είναι μέρος αυτού του ευρωπαϊκού οικοδομήματος ασφάλειας. Αν ναι, τότε θα πρέπει να σέβεται το κράτος δικαίου», κατέληξε.
