Η ελληνική μυθολογία έχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για αμέτρητες ταινίες που εξερευνούν τους θρύλους θεών, ηρώων και μυθικών πλασμάτων. Από επικές μάχες μέχρι συναισθηματικά δράματα, αυτές οι ταινίες αποτυπώνουν τις αστείρευτες δυνατότητες της αρχαίας παράδοσης. Σήμερα θα μιλήσουμε για μερικές από τις πιο αξιόλογες ταινίες με θέμα την ελληνική μυθολογία.
Οδύσσεια (1997)
Ξεκινάμε από την "Οδύσσεια" του 1997! Ένα έπος που κρατάει σχεδόν τρεις ώρες – οπότε, μπορείς να το δεις είτε σαν μια πολύ μεγάλη ταινία είτε σαν μια διμερής μίνι σειρά.
Βασισμένο στον αρχαίο ελληνικό μύθο του Οδυσσέα, το φιλμ αφηγείται το δεκάχρονο ταξίδι του ήρωα για να επιστρέψει στην Ιθάκη, μετά τον Τρωικό Πόλεμο. Και εδώ μιλάμε για αληθινή αφοσίωση στο πρωτότυπο! Η ταινία δεν "κόβει δρόμο", δεν εξωραΐζει – τα δείχνει όλα, όπως ακριβώς τα φαντάστηκε ο Όμηρος.
Και ξέρεις τι άλλο; Αυτή η μίνι σειρά δεν πέρασε απαρατήρητη! Προβλήθηκε στο NBC και έφυγε με Emmy στην κατηγορία "Καλύτερη Σκηνοθεσία για Μίνι Σειρά ή Ειδική Παραγωγή", με τον Αντρέι Κοντσαλόφσκι να παίρνει τα εύσημα.
Σίγουρα, είναι μεγάλη σε διάρκεια και δεν έχει το budget μιας χολιγουντιανής υπερπαραγωγής, αλλά – και εδώ είναι το ωραίο – τα πλάσματα που βλέπουμε δημιουργήθηκαν από το Jim Henson’s Creature Shop! Ναι, μιλάμε για την ίδια ομάδα που μας έδωσε τα Μάπετς!
Και αν αναρωτιέσαι πόσο πιστή είναι η ταινία στον Όμηρο… ε, θα μπορούσε να περάσει ακόμα και για ντοκιμαντέρ!
Οι 300 Σπαρτιάτες (1962)
Μπορεί το "300" του Ζακ Σνάιντερ το 2006 να έγινε η απόλυτη ταινία για τη Μάχη των Θερμοπυλών, αλλά πριν από αυτό, υπήρχε το "Οι 300 Σπαρτιάτες" του 1962! Μάλιστα, ο Φρανκ Μίλερ – δημιουργός του κόμικ "300" – έχει πει πως είδε αυτή την ταινία όταν ήταν παιδί και του άλλαξε τη δημιουργική του πορεία.
Η ταινία αναπαριστά τη θρυλική μάχη ανάμεσα στον Ξέρξη και τον Λεωνίδα, με εντυπωσιακές σκηνές μάχης για την εποχή και αρκετό δράμα για να κρατήσει το ενδιαφέρον των θεατών. Και ναι, δεν έχει τη δημοτικότητα άλλων ταινιών του είδους, αλλά είναι σίγουρα μια αξιομνημόνευτη προσθήκη στο είδος των ιστορικών επικών.
Αυτό που την κάνει ξεχωριστή είναι ότι γυρίστηκε σε μεγάλο βαθμό στην Ελλάδα, κάτι που της δίνει μια αίσθηση αυθεντικότητας. Βέβαια, εστιάζει περισσότερο στο μελόδραμα και στους ίδιους τους στρατιώτες, παρά στις μεγάλες στρατηγικές του πολέμου.
Και τώρα, πάμε στο νούμερο 3!
Ελένη της Τροίας (1956)
Η ταινία "Ελένη της Τροίας" του 1956 είναι μια από τις πρώτες προσαρμογές του ελληνικού μύθου βασισμένη στην "Ιλιάδα" και την "Οδύσσεια". Η πλοκή ακολουθεί τα βασικά σημεία του έργου, αλλά δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ιστορία αγάπης ανάμεσα στην Ελένη και τον Πάρη, παρουσιάζοντας τους Έλληνες βασιλιάδες σε λιγότερο θετικό φως.
Η ταινία απέσπασε καλές κριτικές, κυρίως για τις εντυπωσιακές σκηνές της, όπως το τέχνασμα του Ξύλινου Ίππου.
Η σκηνοθεσία του Ρόμπερτ Γουάιζ (γνωστός από τα "West Side Story" και "The Sound of Music") είναι ένα από τα δυνατά σημεία, ενώ η ιστορία επικεντρώνεται στη ρομαντική σχέση του Πάρη και της Ελένης και τις συνέπειες στον Τρωικό Πόλεμο.
Η ταινία, παρότι οπτικά άψογη και γυρισμένη στην Ιταλία, εστιάζει περισσότερο στο ρομαντικό μελόδραμα παρά στο δραματικό στοιχείο της αρχικής ιστορίας.
Αντιγόνη (1961)
Η ταινία "Αντιγόνη" του 1961, αν και κυκλοφόρησε έξι χρόνια πριν από την "Οιδίπους Τύραννος", είναι ένα άλλο έργο του Σοφοκλή που λειτουργεί ως συνέχεια, καθώς διαδραματίζεται μετά την εξορία του Οιδίποδα. Σκηνοθετημένη από τον Γιώργο Τζαβέλλα, η ταινία ακολουθεί την Αντιγόνη (Ιrene Παπά) που παλεύει να θάψει τον νεκρό αδελφό της, Πολυνείκη, μετά την απόφαση του βασιλιά Κρέοντα (Μάνος Κατράκης), αδελφού της, να του αρνηθεί το δικαίωμα ταφής για την δολοφονία του μεγαλύτερου αδελφού τους, Ετεοκλή.
Η Αντιγόνη είναι μία από τις καλύτερες ταινίες ελληνικής μυθολογίας, γιατί, αν και έχει μεγάλες διαστάσεις, είναι τελικά μια ιστορία για μια δυσλειτουργική οικογένεια, το οποίο συχνά οδηγεί σε υπέροχο δράμα. Η ταινία του Τζαβέλλα είναι εξαιρετικά έξυπνη και παρακολουθεί την πολιτική εξουσία και την αντίσταση σε αυτήν, κάτι δύσκολο να παρουσιαστεί στην εποχή του Σοφοκλή, αφού πολλά από τα έργα του είχαν απαγορευτεί. Ωστόσο, αυτή η ταινία ήταν μια από τις σπάνιες εξαιρέσεις. Η κινηματογραφική προσαρμογή κέρδισε το Samuel Goldwyn International Award στα Golden Globes.
Και τώρα, πάμε στο νούμερο 5!
Ο Πρώτος Βασιλιάς: Γέννηση μιας Αυτοκρατορίας (2019)
"Ο Πρώτος Βασιλιάς" είναι μια ιταλική ταινία βασισμένη στον μύθο των Ρωμαίου και Ρέμου, των δύο αδελφών βοσκών που ανατράφηκαν από μια λύκαινα. Η ταινία ακολουθεί την πορεία τους στη δημιουργία ενός νέου έθνους και στην ανακάλυψη μιας προδοσίας.
Η ταινία έλαβε θετικές κριτικές για την αναπαράσταση του μύθου και την ιστορική ακρίβεια. Μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι χρησιμοποιήθηκε η αρχαία λατινική γλώσσα, με τη βοήθεια του Πανεπιστημίου Γκουλιέλμο Μαρκόνι.
Αθάνατοι (2011)
"Αθάνατοι" του 2011 προσφέρει εντυπωσιακά οπτικά εφέ και μια ατμοσφαιρική αίσθηση, αν και η βία στην ταινία είναι αρκετά γραφική, όπως και στο "300". Ωστόσο, η σκοτεινή φωτογραφία μπορεί να φαίνεται λίγο μονότονη σε σχέση με άλλες ταινίες.
Η ιστορία είναι διαφορετική από άλλες ελληνικές μυθολογικές ταινίες, καθώς επικεντρώνεται στον Βασιλιά Υπερίωνα, ο οποίος αναζητά το τόξο που θα ελευθερώσει τους Τιτάνες από τη φυλακή τους. Ο Θησέας είναι το πρόσωπο που προορίζεται να σταθεί απέναντί του, ενώ οι θεοί παρακολουθούν χωρίς να παρεμβαίνουν, εκτός αν οι Τιτάνες ελευθερωθούν.
Μήδεια (1969)
"Μήδεια" είναι μια ιταλική ταινία σκηνοθετημένη από τον Πιερ Πάολο Παζολίνι, η οποία αναλύει τον διάσημο ελληνικό μύθο του Ιάσωνα και των Αργοναυτών. Η ταινία επικεντρώνεται στη Μήδεια, η οποία προδίδεται από τον Ιάσωνα και αναζητά εκδίκηση για εκείνον και την οικογένειά του.
Η ταινία είναι αξιοσημείωτη για τη σκοτεινή προσέγγιση του υλικού και τη δύναμη που έχει η αφήγηση να μην αποφεύγει τις πιο τραγικές πλευρές του μύθου. Η διάσημη Ιταλίδα τραγουδίστρια Μαρία Κάλλας πρωταγωνιστεί στην ταινία, κάνοντάς την την μοναδική της υποκριτική εμφάνιση.
Αν και η ταινία δεν χρησιμοποιεί ακριβώς τους διαλόγους του έργου του Ευριπίδη, παραμένει πιστή στην ιστορία του Ιάσωνα και στην τραγική του πορεία. Το ταξίδι του Ιάσωνα στην Κολχίδα ακολουθεί στενά το πρωτότυπο μύθο και, φυσικά, η ταινία δεν αποφεύγει το θλιβερό φινάλε.
Και τώρα, ας περάσουμε στο νούμερο 8!
Ηρακλής (2014)
"Ηρακλής" είναι μια ταινία που ανατρέπει τις προσδοκίες του είδους, μετατρέποντας τη φαντασία σε μια συνεχόμενη πλάκα. Η ταινία υποτίθεται πως εξηγεί πώς οι παρερμηνείες οδήγησαν σε φανταστικούς θρύλους για τον Ηρακλή, αλλά όσοι περιμένουν την κλασική μυθολογία ίσως απογοητευτούν. Όπως και το "300", αυτή η ταινία βασίζεται σε κόμικ, στο graphic novel του Στιβ Μουρ για τον Ηρακλή.
Η ταινία έχει μια ελαφριά και παιδική ατμόσφαιρα, ίσως ταιριάζοντας στον σκηνοθέτη Μπρετ Ράτνερ, αλλά η περιπέτεια είναι γρήγορη και διασκεδαστική. Ο Ντουέιν "The Rock" Τζόνσον ενσαρκώνει τον ήρωα με ενθουσιασμό, αν και οι υποκριτικές του ικανότητες δεν είναι πάντα κορυφαίες. Παρ' όλα αυτά, η γοητεία του και το σωστό σώμα του δίνουν ζωή στον ρόλο και ανεβάζουν την ταινία. Η ταινία ήταν εμπορικά επιτυχημένη, με τον Τζόνσον να τη σπρώχνει με τη φήμη του.
Ιφιγένεια (1977)
Η ταινία "Ιφιγένεια" του Μιχάλη Κακογιάννη βασίζεται στο έργο του Ευριπίδη και ακολουθεί την Ιφιγένεια, κόρη του Αγαμέμνονα και της Κλυταιμνήστρας, καθώς αντιμετωπίζει το δίλημμα της θυσίας από τον πατέρα της για να εξευμενίσει τη θεά Άρτεμη.
Η ταινία εστιάζει στην πίστη και την ευθύνη, με αρκετές αλλαγές στην ιστορία, όπως η προσθήκη νέων χαρακτήρων, όπως οι Οδυσσέας και Κάλχας. Το τέλος παραμένει ασαφές, με την Ιφιγένεια να πεθαίνει, αλλά η ταινία δεν αποκαλύπτει αν οι θεοί τη σώζουν, αφήνοντάς το ανοιχτό για ερμηνεία.
Και τώρα, πάμε να ολοκληρώσουμε την λιστα μας με το νούμερο 10!
Ιάσωνας και οι Αργοναύτες (1963)
"Ιάσωνας και οι Αργοναύτες" είναι η κλασική ταινία που αγαπούν οι φίλοι της ελληνικής μυθολογίας. Βασισμένη στο έργο "Αργοναυτικά", ακολουθεί την περιπέτεια του Ιάσωνα και των Αργοναυτών στην αποστολή τους για το Χρυσόμαλλο Δέρας.
Η ταινία κάνει μερικές αλλαγές στην ιστορία, όπως την παράλειψη της σκηνής με τη Μήδεια και τον αδελφό της, αλλά οι χαρακτήρες παραμένουν ζωντανοί και γεμάτοι ενέργεια. Τα εφέ του Ρέι Χάριχαουζεν ήταν επαναστατικά για την εποχή τους, με εντυπωσιακά πλάσματα και σκηνές που αποπνέουν αγάπη για τη μυθολογία.
Μια συναρπαστική περιπέτεια που είναι must-see για κάθε λάτρη της ελληνικής μυθολογίας!
Οι ταινίες που αναφέραμε καταφέρνουν να συνδυάσουν την αρχαία ελληνική μυθολογία με σύγχρονα κινηματογραφικά στοιχεία. Είτε με εντυπωσιακά οπτικά εφέ, είτε με δυναμικές ερμηνείες, κάθε ταινία προσφέρει τη δική της μοναδική προσέγγιση στους αξεπέραστους μύθους που συνεχίζουν να εμπνέουν τον κινηματογράφο.
