Του Ανδρέα Ζαρταλούδη*
Ο Οκτώβρης είναι ο μήνας που ξεκινάει με την παγκόσμια ημέρα των ηλικιωμένων (1η Οκτωβρίου) γι αυτό και συνοδεύεται κάθε χρόνο με τη δημοσιοποίηση δημογραφικών στοιχείων (ΕΛΣΤΑΤ, «διαΝΕΟσις» αλλά και άλλων σχετικών ερευνών) τα οποία και φέτος καταδεικνύουν αυτό που ήδη γνωρίζουμε εδώ και δεκαετίες. Ότι η Ελλάδα γερνάει επικίνδυνα.
Σε μια σύντομη αναφορά στους αριθμούς βλέπει κάποιος μείωση 4,7% των γεννήσεων στην Ελλάδα το 2017 σε σχέση με το 2016, σε αντίθεση με τους θανάτους που παρουσιάζουν αύξηση κατά 4,8% έναντι της προηγούμενης χρονιάς. Την ίδια στιγμή ο μέσος όρος παιδιών ανά ζεύγος είναι 1,26 με τον αντίστοιχο μέσο όρο της ΕΕ το 1,49, με την Ελλάδα και την Ιταλία να καταγράφουν τον τρίτο χαμηλότερο δείκτη γεννήσεων στην ΕΕ. Σύμφωνα μάλιστα με τις εκτιμήσεις ειδικών, ο πληθυσμός της χώρας μας το 2050 ακριβώς λόγω της υπογεννητικότητας αλλά και του αρνητικού ισοζυγίου μετανάστευσης, θα μειωθεί από τα 11εκατομμύρια που ήταν το 2013 στα 8,3 έως 10 εκατομμύρια.
Και όλοι αυτοί οι αριθμοί θα ήταν απλώς θέμα συζήτησης των μαθηματικών και των στατιστικολόγων αν πίσω τους δεν κρύβονταν άνθρωποι και ψυχές, ιδέες και οράματα, καθημερινός μόχθος και αγάπη για την πατρίδα. Γιατί δεν χρειάζεται βέβαια να είσαι οικονομολόγος για να αντιλαμβάνεσαι την άρρηκτη σχέση μεταξύ της οικονομίας, του μεγέθους του πληθυσμού και των δημογραφικών εξελίξεων. Σε κοινωνίες όπου η οικονομία και οι πολίτες ευημερούν, η δυναμική του πληθυσμού παραμένει σταθερή και οι οικογένειες νιώθουν την ασφάλεια προκειμένου να «μεγαλώσουν» και να κάνουν παιδιά. Αντιθέτως, σε ανοχύρωτες και ασταθείς οικονομίες όπως η δική μας, οι οικογένειες μεταναστεύουν, συρρικνώνονται και οπωσδήποτε δεν αυξάνονται.
Την ίδια ώρα μία χώρα που γερνάει, σημαίνει πως όλο και λιγότεροι είναι οι νέοι άνθρωποι που εργάζονται. Λιγότεροι νέοι άνθρωποι, σημαίνει σταθερή μείωση στα εργατικά χέρια αλλά και στην παραγωγική δύναμη και ικανότητα οι οποίες κι αυτές περιορίζονται, γεγονός που μεταφράζεται σε συρρίκνωση του παραγόμενου εγχώριου προϊόντος. Αλυσιδωτά, προκύπτει η καθίζηση του ΑΕΠ καθώς και ανισορροπίες στα μακροοικονομικά δεδομένα της χώρας. Και δυστυχώς οι επιπτώσεις του δημογραφικού προβλήματος δεν σταματούν εδώ. Τεράστια είναι η αρνητική του απήχηση στο ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό σύστημα με το οικονομικά ενεργό κομμάτι του πληθυσμού να μην μπορεί να εξασφαλίσει την βιωσιμότητά του.
Όλοι όσοι ανησυχούν γι αυτή την χώρα, το καταγγέλλουν, το φωνάζουν, το λένε με κάθε τρόπο. «Η Ελλάδα γερνά. Το δημογραφικό είναι μια βραδυφλεγής βόμβα στα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας» Και η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ(δεν ξέρω φυσικά εάν θα παραμένει το συγκεκριμένο σχήμα μέχρι να διαβάζετε τα γραφόμενά μου), απλώς παρακολουθεί τα τεκταινόμενα, σφυρίζοντας αδιάφορα και εναποθέτοντας τις ελπίδες της στους μετανάστες. Σε κάθε λογής μετανάστες που αισιοδοξεί ότι ερχόμενοι παρανόμως στη χώρα και ξε-μένοντας (γιατί οι ίδιοι επιθυμούν να φύγουν) εδώ, διαμένοντας σε άθλιες συνθήκες «φιλοξενίας» και κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες διαχείρισης των ευρωπαϊκών κονδυλίων, θα ενσωματωθούν τελικά με το ελληνικό στοιχείο και άρα, θα μας «βοηθήσουν» να επιβιώσουμε.
Αντί να εφαρμόσει συγκεκριμένες και στοχευμένες πολιτικές όπως ξεκάθαρα εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης (Κανένα παιδί εκτός παιδικού σταθμού, αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για κάθε παιδί, στήριξη της πολύτεκνης οικογένειας κλπ) ο κ. Τσίπρας εφαρμόζει «μεταμνημονιακά» τις μνημονιακές πολιτικές για την «προστασία» της μητρότητας, με τον τερματισμό των πρόωρων συντάξεων στις μητέρες ανηλίκων. Κι αν το συγκεκριμένο μέτρο είχε κοστίσει στο συνταξιοδοτικό μας σύστημα, ας φρόντιζε τουλάχιστον η κυβέρνηση, να το αντικαταστήσει με κάτι άλλο. Όχι μόνο δεν το αντικατέστησε αλλά το εφάρμοσε και εντελώς εσφαλμένα. Γιατί όπως μας βεβαιώνουν οι άνθρωποι που «παίζουν το ασφαλιστικό στα δάχτυλα», για να είναι θωρακισμένο έναντι των δημογραφικών αλλαγών ένα καλά σχεδιασμένο συνταξιοδοτικό σύστημα, θα πρέπει τα όρια ηλικίας να αυξάνονται όσο μεγαλώνει το προσδόκιμο ζωής. Εδώ στην Ελλάδα όμως, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Ενώ αυξήθηκε το προσδόκιμο ζωής, τα όρια ηλικίας μειώθηκαν! Σε τέτοιο πλαίσιο, με τέτοια αντικίνητρα και χωρίς πολιτική βούληση η δημιουργία οικογένειας με περισσότερα παιδιά από ένα, φαντάζει τολμηρή βουτιά στο κενό!