Η τρυποφοβία είναι μια κατάσταση όπου ένα άτομο βιώνει φόβο, ή αποστροφή προς συστάδες μικρών οπών (τρυπών). Η κατάσταση θεωρείται ότι ενεργοποιείται όταν ένα άτομο βλέπει ένα μοτίβο μικρών συγκεντρωμένων τρυπών, προκαλώντας συμπτώματα, όπως φόβο, αηδία και άγχος.
Παρόλο που η τρυποφοβία δεν αναγνωρίζεται επί του παρόντος από το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικής Διαταραχής της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (DSM-5), ο όρος «τρυποφοβία» (trypophobia) χρησιμοποιείται από το 2009.
Τι προκαλεί την τρυποφοβία;
Τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα τρυποφοβίας επηρεάζονται συχνά από συγκεκριμένες εικόνες ομάδων μικρών, ακανόνιστων οπών, όπως:
- σφουγγάρια
- σαπουνόφουσκες
- κοράλλι
- θαλάσσια σφουγγάρια
- κηρήθρα
- κυψέλες
- θήκες από σπόρους φρούτων
- φράουλες
- ρόδια
- φυσαλίδες
- συστοιχίες ματιών στα έντομα
Τρυποφοβία: Συμπτώματα
Τα άτομα με τρυποφοβία ενδέχεται να εμφανίσουν συμπτώματα, όπως:
- συναισθήματα αηδίας, αποτροπιασμού, φόβου, ή δυσφορίας
- ανατριχίλες
- δερματικό κνησμό
- εφίδρωση
- ναυτία
- κρίσεις πανικού
Τρυποφοβία: Γιατί συμβαίνει;
Μια μελέτη του 2017 δείχνει ότι η τρυποφοβία είναι μια εξελικτική αντίδραση του οργανισμού για να «ειδοποιήσει» το άτομο για την παρουσία παρασίτων ή άλλων μολυσματικών ασθενειών.
Οι ερευνητές εξηγούν, ότι, με βάση τα ευρήματά τους, εκείνοι που έχουν τρυποφοβία μπορεί να έχουν την εντύπωση ότι αυτές ορισμένες εικόνες με πολλές τρύπες είναι σημάδια από εκτοπαράσιτα (παράσιτα, όπως ψύλλοι, που ζουν εκτός του ξενιστή) και παθογόνα που μεταδίδονται από το δέρμα φτάρνισμα (σταγονίδια που μεταφέρονται με βήχα ή φτέρνισμα).
Μια κινεζική μελέτη αξιολόγησε εάν τα συμπτώματα της τρυποφοβίας σε παιδιά προσχολικής ηλικίας βασιζόταν στα χαρακτηριστικά των οπτικών ερεθισμών, ή στον υποσυνείδητο φόβο για δηλητηριώδη ζώα.
Αν και οι ερευνητές αναφέρουν, ότι τα παιδιά αντιμετώπιζαν δυσφορία όταν έβλεπαν κάποια τρυποφοβικά ερεθίσματα, θεωρούν ότι η αντίδρασή τους δεν σχετίζεται με την υποσυνείδητη συσχέτιση με δηλητηριώδη ζώα, αλλά πράγματι οφείλεται στα χαρακτηριστικά του μοτίβου συστάδων από τρύπες.
Τρυποφοβία: Τεστ
Αυτό είναι μια διαδραστική εκδοχή του τεστ "Implicit Trypophobia Measure 0.5a" για την τρυποφοβία.
Διαδικασία
Σε αυτό το τεστ θα δείτε διάφορες εικόνες, μερικές από τις οποίες περιέχουν τρυποφοβικά ερεθίσματα και άλλες που δεν έχουν καμία σχέση με κάτι τέτοιο. Κάθε εικόνα θα εμφανιστεί για τυχαίο χρονικό διάστημα μεταξύ 1,5 και 8 δευτερολέπτων. Μετά την εμφάνιση κάθε εικόνας, θα πρέπει να μαντέψετε το πόσα δευτερόλεπτα εμφανίστηκε. Θα χρειαστείτε 5-7 λεπτά για να το ολοκληρώσετε.
Χρήση
Το τεστ αυτή δημιουργήθηκε μόνο για εκπαιδευτική χρήση. Δεν χορηγείται επαγγελματικά και δεν συνοδεύεται από καμία εγγύηση. Σε καμία περίπτωση αυτό το τεστ δεν υποκαθιστά την διάγνωση ενός επαγγελματία ψυχολόγου, ή ψυχιάτρου.
Στην επόμενη σελίδα κάντε «τικ» και στα δύο πεδία. Σας ενημερώνουν και τυπικά ότι οι εικόνες που θα δείτε μπορεί να προκαλέσουν αηδία και πως «δεσμεύεστε» να μην μετράτε δευτερόλεπτα, παρά να γράφετε τις εκτιμήσεις σας βάσει της αίσθησης χρόνου που έχετε για την κάθε εικόνα.
Μετά από κάθε φωτογραφία, εισάγετε το πόσα δευτερόλεπτα αισθανθήκατε ότι πέρασαν. Μπορείτε να εισάγετε και δεκαδικούς αριθμούς, πάντα από το 1,5 έως το 8.
Αποτέλεσμα
Στις πρώτες 4 γραμμές της σελίδας με τα αποτελέσματα, θα δείτε να αναγράφονται δύο αριθμοί σε δευτερόλεπτα.
- Ο μέσος όρος απόκλισης που είχατε στις απλές φωτογραφίες
- Ο μέσος όρος απόκλισης που είχατε στις τρυποφοβικές φωτογραφίες
Σύμφωνα με τους δημιουργούς του τεστ, αν ο λόγος του δεύτερου ως προς το πρώτο είναι 2 και πάνω, τότε έχετε ισχυρή τρυποφοβία.
