Στην Άγκυρα επικρατεί έντονη δυσαρέσκεια μετά τις συνεχείς και αντιφατικές δηλώσεις του πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών, Τομ Μπάρακ. Οι τοποθετήσεις του, που αλλάζουν από ώρα σε ώρα, έχουν προκαλέσει σοκ και εκνευρισμό στους Τούρκους αξιωματούχους και αναλυτές.
«Πάρτε ένα σπίρτο και κάψτε τους S-400»
Στρατιωτικοί αναλυτές και τουρκικά μέσα μεταδίδουν ότι οι ΗΠΑ ζητούν από την Άγκυρα να «εξαφανίσει» το ρωσικό σύστημα S-400. Ο Γκιουρσέλ Τοκμάκογλου, πρώην επικεφαλής πληροφοριών της τουρκικής αεροπορίας, υπενθύμισε πως οι Αμερικανοί είχαν θέσει πολλά εμπόδια στο παρελθόν. Όπως τόνισε, ο όρος δεν αφορά απλώς τη μη χρήση, αλλά τη μη κατοχή των S-400. «Μας λένε εξαφανίστε τους, σαν να μας λένε πάρτε ένα σπίρτο και κάψτε τους», σημείωσε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι χωρίς αυτό το βήμα δεν μπορεί να υπάρξει πρόοδος στο ζήτημα των κυρώσεων CAATSA.
Ο χρόνος τελειώνει
Τα τουρκικά ΜΜΕ αναφέρουν ότι η Άγκυρα αποδέχεται τη μη χρήση των S-400 σε περίοδο ειρήνης, όμως ο Μπάρακ προειδοποιεί ότι τα περιθώρια στενεύουν. Η Ντιλέ Τζανοβά, διευθύντρια του CNN TURK στην Άγκυρα, τόνισε ότι ο Αμερικανός διπλωμάτης είχε μιλήσει για προθεσμία 4-6 μηνών και τώρα υπενθυμίζει πως ο χρόνος εξαντλείται. Σύμφωνα με τις πηγές της, ο Μπάρακ στέλνει μήνυμα και στις δύο πλευρές ότι το ζήτημα πρέπει να λυθεί άμεσα.
Η Τουρκία υποστηρίζει ότι μπορεί να μην χρησιμοποιεί τους S-400 όσο δεν δέχεται επίθεση, όμως οι ΗΠΑ απαιτούν πλήρη απομάκρυνση του συστήματος. Η Άγκυρα θεωρεί αυτή την απαίτηση παραβίαση κυριαρχίας και εμφανίζεται απρόθυμη να την αποδεχθεί.
Casus belli για τα νησιά
Παράλληλα, Τούρκοι αναλυτές προειδοποιούν ότι η Άγκυρα θα χαρακτηρίσει ως αιτία πολέμου (casus belli) όχι μόνο την επέκταση των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, αλλά και τη στρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών. «Η αιτία πολέμου για τα 12 μίλια σταμάτησε, τώρα θα τους σταματήσουμε με αυτόν τον τρόπο», σημειώνουν χαρακτηριστικά.
Η Συνθήκη της Λωζάνης και οι ελληνικές κινήσεις
Ο στρατιωτικός αναλυτής Τζοσκούν Μπασμπούγ υπενθυμίζει ότι η Συνθήκη της Λωζάνης προβλέπει αποστρατιωτικοποίηση των νησιών, επιτρέποντας μόνο αστυνομικές και δυνάμεις ασφαλείας. Κατηγορεί τον Έλληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια ότι σχεδιάζει στρατιωτικοποίηση, παραβιάζοντας τις διεθνείς συνθήκες, ενώ κάνει αναφορά και στη Συνθήκη των Παρισίων.
Η Ελλάδα, από την πλευρά της, δηλώνει ότι διαθέτει περίπου 3.000 νησιά και σχεδιάζει να εγκαταστήσει πυραύλους σε 2.000 από αυτά, αλλάζοντας το αμυντικό της δόγμα. Όπως υποστηρίζει, πλέον δεν θα βασίζεται μόνο σε αεροπορία, ναυτικό και πεζικό, αλλά θα ενισχύσει την άμυνα με αντιαεροπορικά συστήματα και πυραύλους στα νησιά.
Η τουρκική απειλή
Ο Μπασμπούγ προειδοποιεί ότι αν η Ελλάδα προχωρήσει σε στρατιωτικοποίηση, η Τουρκία θα απαντήσει με τον ίδιο τρόπο και θα το θεωρήσει αιτία πολέμου, κλείνοντας το ζήτημα με αυτόν τον τρόπο. «Οδηγούμαστε προς αυτή την κατεύθυνση», κατέληξε, υπογραμμίζοντας την κλιμάκωση της έντασης.