Σε άλλο επίπεδο οδηγείται η στρατηγική σχέση Ελλάδας-Ισραήλ, καθώς, πέραν της συναντίληψης για περιφερειακά ζητήματα και απειλές ασφάλειας στην περιοχή, οι δύο χώρες θέλουν να δώσουν ώθηση και στην αμυντική συνεργασία, ακόμη και με συμπαραγωγή σύγχρονων οπλικών συστημάτων.
Όπως αναφέρει το protothema.gr ,στην ολιγόωρη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Ισραήλ, ο πρωθυπουργός συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της χώρας Ισαάκ Χέρτζογκ και είχε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον ομόλογό του Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Ωστόσο, αυτό που ξεχωρίζει είναι η συνάντησή του με στελέχη του Υπουργείου Άμυνας του Ισραήλ (SIBAT) και με ανώτατα στελέχη της ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας, με αντικείμενο την «αναζήτηση ευκαιριών σύμπραξης και συμπαραγωγής, δίνοντας έμφαση στην τεχνολογική καινοτομία, την έρευνα και την απόκτηση στρατηγικών δυνατοτήτων».
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, «τονίστηκε η σημασία της αμοιβαία επωφελούς διμερούς συνεργασίας στη συνεχιζόμενη ανάπτυξη του οικοσυστήματος ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών, στο οποίο προστίθενται εταιρείες με προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας».
Η εμπλοκή της ισραηλινής αμυντικής βιομηχανίας στη μεγάλη προσπάθεια που έχει ξεκινήσει για την αναβάθμιση της αποτρεπτικής ικανότητας της χώρας μας, με τη δημιουργία του «Σιδερένιου Θόλου», είναι σημαντική. Όμως, ακόμη πιο σημαντική θα είναι η προώθηση συμπράξεων και συμπαραγωγών, που θα αναβαθμίσουν με τη σειρά τους και την ελληνική αμυντική βιομηχανία.
Οι συνομιλίες Μητσοτάκη - Νετανιάχου επιβεβαίωσαν το υψηλό επίπεδο των σχέσεων των δύο χωρών, το οποίο έχει διατηρηθεί, μέσω άσκησης λεπτών ισορροπιών, καθ’ όλη τη διάρκεια του πολέμου στη Γάζα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επέμεινε στην ανάγκη εκεχειρίας στη Γάζα και στην απελευθέρωση των ομήρων, τη στιγμή που το Ισραήλ, με την υποστήριξη των ΗΠΑ, συνεχίζει τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στη Λωρίδα της Γάζας και υποστηρίζει το (προβληματικό) σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για την περιοχή.
Αθήνα και Τελ Αβίβ έχουν ευρεία συναντίληψη για ζητήματα που αφορούν τις περιφερειακές προκλήσεις και τις απειλές ασφαλείας στην Ανατολική Μεσόγειο, πάνω στην οποία στηρίζεται και η στρατηγική σχέση των δύο χωρών.
Για την Αθήνα, είναι εξαιρετικά σημαντική η διατήρηση αυτής της σχέσης, καθώς το Ισραήλ αποτελεί σημαντικό περιφερειακό παίκτη, ο οποίος, τουλάχιστον στο ορατό μέλλον, θα λειτουργεί ως το μεγάλο αντίβαρο στην προσπάθεια επέκτασης της Τουρκίας και ανάδειξής της σε ηγετική περιφερειακή δύναμη στη Μέση Ανατολή και στην Ανατολική Μεσόγειο.
Το νέο επεισόδιο Άγκυρας-Τελ Αβίβ
Χθες, μάλιστα, υπήρξε ένα ακόμη σφοδρό επεισόδιο μεταξύ Άγκυρας και Τελ Αβίβ, με αφορμή τη δήλωση Ερντογάν στο κλείσιμο του Ραμαζανιού, όπου ευχήθηκε «ο Αλλάχ να καταστρέψει το Ισραήλ». Ο Υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ, Γ. Σάαρ, σε ανάρτησή του επιτέθηκε στον Τούρκο Πρόεδρο, δηλώνοντας: «Ο δικτάτορας Ερντογάν αποκάλυψε το αντισημιτικό του πρόσωπο. Είναι επικίνδυνος για την περιοχή και τον λαό του, όπως έχει αποδειχθεί αυτές τις μέρες. Ας ελπίσουμε ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα το καταλάβουν και θα δράσουν γρήγορα».
Αυτή η δήλωση προκάλεσε έντονη αντίδραση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, ενώ έσπευσαν να απαντήσουν στο Χ ο διπλωματικός σύμβουλος του Ερντογάν, Τ. Κιλίτς, και ο εκπρόσωπος του ΑΚΡ.
Η παρεμβατικότητα της Τουρκίας στη Συρία και η επιδίωξή της να έχει ισχυρή επιρροή στη χώρα ακόμη και να αποκτήσει στρατιωτική παρουσία στο συριακό έδαφος, αποτελεί «κόκκινη γραμμή» για το Ισραήλ. Τις τελευταίες ημέρες, οι ισραηλινοί βομβαρδισμοί στη στρατιωτική βάση της Παλμύρας αποτέλεσαν ένα ηχηρή απάντηση στις πληροφορίες ότι το καθεστώς Αλ Σαράα στη Δαμασκό έχει συμφωνήσει να παραχωρήσει τη βάση αυτή στην Τουρκία.
Η μεσολάβηση προς τις ΗΠΑ
Η Αθήνα εκτιμά ότι το Ισραήλ θα είναι αυτό που θα εναντιωθεί, με όλη την επιρροή που διαθέτει σήμερα στην Ουάσιγκτον, στα σενάρια για άρση των κυρώσεων CAATSA προς την Τουρκία, οι οποίες θα της επέτρεπαν να επιστρέψει στο πρόγραμμα των F-35. Αυτό το ενδεχόμενο αφορά άμεσα την Ελλάδα, καθώς η άρση των κυρώσεων θα ανέτρεπε το στρατηγικό πλεονέκτημα που θα προσφέρει στο Αιγαίο η προσθήκη των F-35 στα Rafale, τα οποία ήδη διαθέτει η χώρα μας.
Η Αθήνα έχει περιορισμένη δυνατότητα παρέμβασης στην Ουάσιγκτον για να εμποδίσει αυτή τη διαδικασία. Παράλληλα, επιθυμεί να αποφύγει να εμπλακεί δημοσίως στη συζήτηση, καθώς κάτι τέτοιο ενδέχεται να δώσει εκ νέου αφορμή στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να πυροδοτήσει την ένταση, όπως είχε συμβεί μετά την ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο, όπου απηύθυνε έκκληση στους Αμερικανούς νομοθέτες να μην επιτρέψουν την πώληση των F-16 στην Τουρκία.
Η στρατηγική σχέση, όμως, Ελλάδας-Ισραήλ προσφέρει και την ευκαιρία στη χώρα μας να είναι παρούσα στη νέα αρχιτεκτονική ασφαλείας που διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, και στην οποία το Ισραήλ έχει δεσπόζουσα θέση. Συγχρόνως, ανοίγει έναν καλό «διάδρομο επικοινωνίας» με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.
Εξάλλου, είναι σημαντικό ότι η νέα αμερικανική διοίκηση συνεχίζει να υποστηρίζει την προώθηση του Διαδρόμου IMEC, που αποτελεί το πρώτο τη τάξει στρατηγικής, οικονομικής, ενεργειακής και εμπορικής σημασίας έργο, το οποίο θα αποτελέσει και πυλώνα της αμερικανικής στρατηγικής για τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.
Προϋπόθεση βεβαιως για την υλοποίηση αυτού του έργου είναι η ομαλοποίηση της κατάστασης στην Γάζα που θα δρομολογήσει και την διεύρυνση των Συμφωνιών Αβραάμ και την αποκατάσταση των σχέσεων του Ισραήλ με την Σ.Αραβία.
Το σχήμα 3+1 και τα ενεργειακά
Η αναβίωση του σχήματος 3+1 (Ελλάδα - Κύπρος - Ισραήλ + ΗΠΑ) είναι επίσης υψηλής προτεραιότητας και είναι κάτι που έχει αναλάβει να «τρέξει» το Ισραήλ για το επόμενο διάστημα. Πρόκειται για ένα σχήμα που δίνει προτεραιότητα στην ενεργειακή συνεργασία και στα έργα διασύνδεσης.
Η Αθήνα έχει ενημερώσει πλήρως το Ισραήλ για τα προβλήματα που δημιουργεί η Τουρκία στο σημαντικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Κύπρου, το οποίο θα έχει τελική κατάληξη το Ισραήλ, συνδέοντας έτσι την Ασία με την Ευρώπη.
Η πολιτική και διπλωματική στήριξη του Ισραήλ στο έργο είναι χρήσιμη, αλλά βεβαίως θα κριθεί το επόμενο διάστημα, εφόσον επεκταθούν οι έρευνες εκτός των 6.ν.μ. στην ελληνική οριοθετημένη ΑΟΖ, εάν αυτή η διπλωματική-πολιτική στήριξη, όχι μόνο από το Ισραήλ, αλλά και από τη Γαλλία και την Ε.Ε. είναι αρκετή, προκειμένου να αποτρέψει την Τουρκία από το να επιχειρήσει να εμποδίσει τις έρευνες ή να προβάλλει απαιτήσεις που θα «ακυρώνουν» την ελληνική ΑΟΖ.
Στη διάρκεια των συνομιλιών στην Ιερουσαλήμ συζητήθηκαν επίσης οι προκλήσεις ασφαλείας για τη ναυσιπλοΐα στην Ερυθρά Θάλασσα, με αιχμή τις επιθέσεις των Χούτι, που επηρεάζουν την παγκόσμια ναυτιλία και το παγκόσμιο εμπόριο, καθώς και οι εξελίξεις στον Λίβανο και στη Συρία.
Ο Έλληνας πρωθυπουργός μετέφερε τα μηνύματά του στον κ. Νετανιάχου, μετά και την Πενταμερή Διάσκεψη που έγινε στο Παρίσι, με τη συμμετοχή του ίδιου και των Προέδρων της Γαλλίας, της Κύπρου και του Λιβάνου, καθώς και την τηλεδιάσκεψη που είχαν με τον προσωρινό Πρόεδρο της Συρίας, Αλ Σαράα.
