Ένας από τους θρύλους που συνοδεύουν την ελληνική ιστορία, συνδέεται με το Βυζάντιο και ιδιαίτερα την Άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453. Δεν είναι άλλος από το «τέλος» του τελευταίου αυτοκράτορα της Βασιλεύουσας, τον Κωνσταντίνο ΙΑ΄ Παλαιολόγο. Η λαϊκή παράδοση αναφέρει πως Κωνσταντίνος ο 11ος, τελικά δεν πέθανε αλλά ένας άγγελος του Κυρίου τον άρπαξε και τον έκρυψε σε μια σπηλιά, αφού πρώτα τον μαρμάρωσε.
Σύμφωνα με το reader.gr, Σε αυτή τη σπηλιά, λοιπόν, ο «Μαρμαρωμένος Βασιλιάς» περιμένει να έρθει η κατάλληλη στιγμή (κατ' άλλους όταν γίνει ο 3ος Παγκόσμιος πόλεμος) ώστε να πάρει και πάλι το σπαθί του και να διώξει τους Τούρκους από την Κωνσταντινούπολη. Το γεγονός ότι δεν έχει βρεθεί ο τάφος του, παρά τις πολλές αναφορές μέσα στη διάρκεια των αιώνων, κρατά ζωντανό» αυτόν τον θρύλο.
Δεν εξετάζουμε αν κάτι τέτοιο είναι πραγματικότητα, που προφανώς δεν είναι, ούτε αν λειτουργεί ως «σύμβολο» στην προαιώνια πεποίθηση πως η Πόλη θα γίνει και πάλι ελληνική. Αντίθετα, θα σταθούμε σε αυτόν καθ' αυτόν τον θρύλο, καθώς παρουσιάζει ομοιότητες με άλλους βασιλιάδες ευρωπαϊκών αυτοκρατοριών. Οι θρύλοι, άλλωστε, πάντα τροφοδοτούσαν τη γιγάντωση του παρελθόντος.
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος: Ο θρύλος του μαρμαρωμένου βασιλιά και ο τάφος του που δεν βρέθηκε ποτέ
Οι βασιλιάδες... κοιμούνται στο βουνό
Ανάλογες, λοιπόν, αφηγήσεις συναντάμε στην ιστορία κι άλλων ευρωπαϊκών χωρών ή λαών. Από τον Παλαιολόγο στην Πόλη και τον Αρθούρο στο Κάμελοτ, ως τον Μπαρμπαρόσα στο Kyffhäuser, τον Δανό Ogier στο Κάστρο Kronborg και τον Καρλομάγμο στο Untersberg, η «ιστορία» της Μεσαιωνικής Ευρώπης είναι γεμάτη βασιλιάδες και... δράκους.
Ο Ogier της Δανίας
Ο Ogier ο Δανός είναι μια από τις πιο θρυλικές μορφές των μεσαιωνικών ευρωπαϊκών μύθων, ιδιαίτερα γνωστός στη Γαλλία και στη Σκανδιναβία, όπου παρουσιάζεται ως Δανός πολεμιστής στη φρουρά του Καρλομάγνου. Εμφανίζεται ως Δανός πολεμιστής ή ιππότης με εξαιρετικές ικανότητες, ο οποίος γίνεται σύμβολο εθνικής ταυτότητας και πατριωτισμού στη Δανία.
Σύμφωνα με το δανέζικο θρύλο, ο Ogier κοιμάται στα βάθη του κάστρου Kronborg στο Χέλσινγκορ και θα ξυπνήσει όταν η Δανία βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο, έτοιμος να υπερασπιστεί την πατρίδα του από κάθε εχθρό. Αυτός ο θρύλος ενισχύει τη συμβολική σημασία του Ogier ως προστάτη της χώρας. Υπάρχει, δε, και άγαλμα στο κάστρο που τον απεικονίζει σε στάση... αναμονής.
Ο Μπαρμπαρόσα στο Κίφχαουζερ
Ο Φρειδερίκος Α΄ Μπαρμπαρόσσα αποτέλεσε έναν από τους σημαντικότερους μεσαιωνικούς Γερμανούς αυτοκράτορες. Διετέλεσε βασιλιάς της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, βασιλιάς της Γερμανίας, καθώς και Δούκας της Σουηβίας. Στα χρόνια της βασιλείας του, αντιστάθηκε στην αυξανόμενη επιρροή της Ρώμης και του Πάπα, ηγήθηκε της Γ΄ Σταυροφορίας ενώ φέρεται να πνίγηκε στον ποταμό Σαλήφ, στη Μικρά Ασία.
Μετά τον θάνατό του έγινε θρύλος για τους Γερμανούς που τον θεωρούν σύμβολο της αυτοκρατορικής ισχύος. Βάσει της λαογραφίας κοιμάται σε μια σπηλιά στο βουνό Κίφχαουζερ, έτοιμος να ξυπνήσει όταν η Γερμανία τον χρειαστεί για να ανακτήσει τη δόξα της. Ο θρύλος δημιουργήθηκε κυρίως τον 19ο αιώνα κατά τη διάρκεια των γερμανικών εθνικών κινημάτων.
Ο θρύλος του Βασιλιά Αρθούρου
Ο θρύλος του Βασιλιά της Βρετανίας, Αρθούρου εξελίχθηκε μέσα από τα έργα διαφόρων συγγραφέων. με εκείνον συνδέονται ιστορίες και θρύλοι όπως το σπαθί του, το Εξκάλιμπερ, το Κάμελοτ, η Στρογγυλή Τράπεζα, το Άγιο Δισκοπότηρο αλλά και ο μάγος Μέρλιν!
Και στη δική του περίπτωση, ο θρύλος τον θέλει να μην έχει πεθάνει πραγματικά, αλλά κοιμάται σε κάποιο μυθικό μέρος και περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να επιστρέψει, όταν η Βρετανία θα χρειαστεί ξανά τον ηγέτη της. Συγκεκριμένα αναφέρεται πως μετά από τη μάχη του Κάμλαν, όπου τραυματίστηκε θανάσιμα, μεταφέρθηκε με μαγικό τρόπο από τις ιέρειες της Άβαλον, ένα μυθικό νησί που συχνά ταυτίζεται με έναν τόπο θεραπείας και ανάπαυσης.
Η «Σπηλιά» του Καρλομάγνου
Ο Καρλομάγνος, ο ιδρυτής της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, έχει και αυτός περάσει στον χώρο του θρύλου ως ένας ηγεμόνας που δεν πέθανε, αλλά αναπαύεται και περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να επιστρέψει και να αποκαταστήσει την τάξη και τη δικαιοσύνη.
Σύμφωνα με τον θρύλο, ο Καρλομάγνος δεν πέθανε ποτέ πραγματικά, αλλά βρίσκεται σε μια σπηλιά, βαθιά μέσα σε κάποιο βουνό, όπου κοιμάται μαζί με τους ιππότες του. Εκεί αναπαύεται, με το ξίφος του δίπλα του, περιμένοντας το σημάδι για να επιστρέψει και να σώσει την Ευρώπη σε καιρό μεγάλης κρίσης. Πότε θα συμβεί αυτό; Όταν η Ευρώπη θα βρεθεί σε μεγάλο κίνδυνο, είτε από εξωτερικούς εχθρούς είτε από εσωτερική διαμάχη. Ή τουλάχιστον έτσι αναφέρει ο θρύλος.