Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από «επιστήμονα ρομπότ» τεχνητής νοημοσύνης διαπίστωσε ότι κοινό συστατικό της οδοντόπαστας μπορεί να αναπτυχθεί για να αντιμετωπίσει στελέχη της ελονοσίας ανθεκτικά στην φαρμακευτική αγωγή.

Σε έρευνα που δημοσιεύεται στην εφημερίδα Scientific Reports, επιστήμονες του βρετανικού Cambridge University που χρησιμοποίησαν το ρομπότ τεχνητής νοημοσύνης για την εφαρμογή μεθόδου ανίχνευσης δραστικών μορίων μεγάλης απόδοσης (high-throughput screening, HTS) διαπίστωσαν ότι το triclosan έδειξε ότι έχει τη δυνατότητα να διακόπτει την λοίμωξη σε δύο κύριες φάσεις, στο ήπαρ και το αίμα.

Η ελονοσία σκοτώνει μισό εκατομμύριο ανθρώπους ετησίως, στην μεγάλη τους πλειονότητα παιδιά στις φτωχότερες περιοχές της Αφρικής. Υπάρχει σειρά σκευασμάτων για την θεραπεία της ελονοσίας, όμως η αντοχή σε αυτά τα φάρμακα αυξάνεται, αυξάνοντας και τον κίνδυνο ανάπτυξης στελεχών της νόσου που δεν θα επιδέχονται αγωγής στο μέλλον.

Για τον λόγο αυτόν, η ανάγκη έρευνας για νέα φάρμακα γίνεται όλο και πιο επείγουσα, δηλώνει ο Στιβ Ολιβερ (Steve Oliver) του τμήματος βιοχημείας του Cambridge University, επικεφαλής της έρευνας μαζί με την Ελίζαμπεθ Μπίλσλαντ (Elisabeth Bilsland), σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων.

Αφού μεταφερθούν σε νέο ξενιστή μέσω δήγματος κουνουπιού, τα παράσιτα της ελονοσίας προχωρούν προς το ήπαρ, όπου ωριμάζουν και αναπαράγονται. Στη συνέχεια μεταφέρονται στα ερυθρά αιμοσφαίρια, πολλαπλασιάζονται και διασπείρονται σε όλο το σώμα, προκαλώντας πυρετό και εν δυνάμει απειλητικές της ζωής επιπλοκές.

Οι επιστήμονες γνώριζαν εδώ και κάποιο χρονικό διάστημα ότι το triclosan μπορεί να σταματήσει την ανάπτυξη των παρασίτων της ελονοσίας στο στάδιο της εγκατάστασής τους στο αίμα περιορίζοντας τη δράση ενός ενζύμου που είναι γνωστό ως enoyl reductase (ENR) το οποίο συμμετέχει στην παραγωγή λιπαρών οξέων.

Στην οδοντόπαστα βοηθά στην πρόληψη της δημιουργίας βακτηρίων που προκαλούν την πλάκα.

Στην τελευταία όμως έρευνα, η επιστημονική ομάδα διαπίστωσε ότι το triclosan περιορίζει επίσης και ένα τελείως διαφορετικό ένζυμο του παρασίτου της ελονοσίας, που ονομάζεται DHFR.

Το DHFR είναι ο στόχος της πυριμεθαμίνης, ενός φαρμάκου για την ελονοσία, προς το οποίο τα παράσιτα της νόσου εμφανίζουν όλο και μεγαλύτερη αντοχή, κυρίως στην Αφρική. Η έρευνα του Cambridge University έδειξε ότι το triclosan είναι ικανό να στοχεύσει και να δράσει επί του ενζύμου αυτού ακόμη και στην περίπτωση των ανθεκτικών στην πυριμεθαμίνη παρασίτων.

«Η ανακάλυψη από τον ρομποτικό μας συνάδελφο ότι το triclosan είναι αποτελεσματικό απέναντι στην ελονοσία δίνει την ελπίδα ότι είναι πιθανόν να μπορέσουμε να το χρησιμοποιήσουμε για να αναπτύξουμε ένα νέο φάρμακο», δηλώνει η Ελίζαμπεθ Μπίλσλαντ.

«Γνωρίζουμε ότι είναι ένα ασφαλές συστατικό και η ικανότητά του να πλήττει δύο σημεία του κύκλου ζωής των παρασίτων της ελονοσίας σημαίνει ότι το παράσιτο θα δυσκολευτεί να αναπτύξει αντοχή».

Η επιστήμονας-ρομπότ που χρησιμοποιήθηκε στην έρευνα ονομάζεται Eve και είναι σχεδιασμένη για να αναπτύσσει και να δοκιμάζει υποθέσεις που εξηγούν παρατηρήσεις, να κάνει πειράματα χρησιμοποιώντας τα ρομποτικά συστήματα του εργαστηρίου, να ερμηνεύει τα αποτελέσματα, να εναλλάσσει υποθέσεις και να επαναλαμβάνει τους κύκλους.