Οι ΗΠΑ  ως γνωστόν σχεδιάζουν σύμφωνα με τη στρατηγική  τους, σημαντική αύξηση της προμήθειας εκρηκτικών υλών από την Τουρκία,  προκειμένου να αυξήσουν την παραγωγή  βλημάτων πυροβολικού τους, λόγω της ανησυχητικής μείωσης των εγχώριων αποθεμάτων. 

Συγκεκριμένα αναμένεται να προμηθευτούν κρίσιμα  υλικά όπως τρινιτροτολουόλιο  και άλλα, τα οποία είναι θεμελιώδη για την εγχώρια κατασκευή πυρομαχικών, από την Τουρκία, αναφέρει, επισημαίνοντας:

"Η ενίσχυση της ικανότητας παραγωγής  βλημάτων πυροβολικού θα επιτρέψει στις ΗΠΑ να παράσχουν αποτελεσματικότερη βοήθεια στην Ουκρανία και το Ισραήλ. 

Αυτά τα κράτη έχουν  σχεδόν εξαντλήσει το απόθεμα των εν λόγω  πυρομαχικών τους, γεγονός που έχει επίδραση στην στρατιωτική ισχύ τους, ιδίως όσον αφορά την Ουκρανία στον πόλεμο κατά της Ρωσίας

Η Τουρκική "παρουσία" σε Ουκρανία και Συρία

Τόσο η Τουρκία όσο και οι ΗΠΑ, ως μέλη του ΝΑΤΟ, έχουν παίξει καθοριστικό ρόλο στην προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία. 

Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη θεωρήθηκαν  ως "πρωτοποριακά" στα πρώτα στάδια του Ρωσο-Ουκρανικού Πολέμου, αλλά  αργότερα διαπιστώθηκε ότι είχαν σοβαρούς "περιορισμούς" στη μάχη.

ΗΠΑ και Τουρκία υπήρξαν βασικοί υποστηρικτές του Ισραήλ κατά τη διάρκεια της συνεχιζόμενης σύγκρουσής του με τη Συρία, τη Χεζμπολάχ και την Χαμάς.

Η Τουρκία παραμένει ενεργά εμπλεκόμενη στη συριακή σύγκρουση και συνεχίζει να υποστηρίζει ισλαμιστικές ομάδες πολιτοφυλακής.

Ομάδες πολιτοφυλακής που λαμβάνουν υποστήριξη από το τουρκικό κράτος έχουν επιτεθεί απευθείας σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις της Ρωσίας και της Χεζμπολάχ στη Συρία. 

Η δήλωση Nuland για την υπό όρους απόκτηση μαχητικώνF-35 από την Τουρκία

Πρίν από λίγους μήνες, η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών και υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ για Πολιτικές Υποθέσεις, Victoria Nuland, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ ενδέχεται να προμηθεύσουν μαχητικά F-35 πέμπτης γενιάς στην Τουρκία, υπό τον όρο ότι η Άγκυρα πληροί συγκεκριμένες αμερικανικές προϋποθέσεις σχετικά με την μη χρησιμοποίηση των ρωσικών S- 400 συστήματα αεράμυνας.

Εάν παραδοθούν αυτά τα μαχητικά στην Τουρκία, η χώρα  θα έχει  την δυνατότητα χρησιμοποίησης  των πυρηνικών  βομβών B61 των ΗΠΑ σε καιρό πολέμου, βάσει ισχύουσας συμφωνίας στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.

Η σημαντική ευρωπαϊκή υποστήριξη για το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων του Ισραήλ, δίνει στους κύριους εταίρους ασφαλείας του Δυτικού Μπλοκ στη Μέση Ανατολή ένα πλεονέκτημα έναντι ανταγωνιστικών συμφερόντων.

Η  Τουρκία το 2016  συμφώνησε να αποκτήσει  τα Ρωσικά συστήματα αεράμυνας S-400. 

Ωστόσο, από τότε υπήρξαν εξελίξεις με συνεχείς εκκλήσεις  είτε για επιστροφή αυτών των συστημάτων στη Ρωσία, είτε για πώληση παράνομα στην Ουκρανία ή σε άλλα μέλη του ΝΑΤΟ.

Τι συμβαίνει με τα "τουρκικά" F-35;

Το τουρκικό μέσο ενημέρωσης, Aydınlık, αποκάλυψε πρόσφατα ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες απαιτούν πληρωμή για τη συντήρηση των μαχητικών αεροσκαφών F-35 της Τουρκίας που δεν έχουν παραδοθεί που έχουν αποθηκευτεί για μια εκπληκτική περίοδο έξι ετών.

Οι ΗΠΑ φέρονται να ζητούν περίπου 30 εκατομμύρια δολάρια συνολικά, ποσό που προκύπτει από τη συνεχιζόμενη, μηνιαία τεχνική φροντίδα που απαιτούν αυτά τα τζετ.

Είναι ενδιαφέρον ότι αυτό είναι το αίτημα των ΗΠΑ εμφανίζεται για πρώτη φορά το 2022.

Η Τουρκία από την πλευρά της  ζήτησε το ποσόν, που είχε πληρώσει στις ΗΠΑ για την αγορά των F-35, να εκπέσει από το ποσόν της νέας παραγγελίας της στρατιωτικού υλικού από τις ΗΠΑ.

Με αυτήν τη νέα παραγγελία, η Τουρκία σχεδιάζει να προμηθευτεί 40 νέα αεροσκάφη F-16 Block 70, 79 κιτ αναβάθμισης, 48 κινητήρες F110 και μια ευρεία γκάμα πυρομαχικών από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Είναι ενδιαφέρον ότι η γραπτή συμφωνία των F-35, που επικυρώθηκε το 2007 από τον τότε Τούρκο Υπουργό Εθνικής Άμυνας, Vejdi Gonul, ορίζει ρητά ότι οι διαφορές δεν είναι επιλέξιμες για έφεση στα διεθνή δικαστήρια. 

Το εδάφιο 17 του συμφώνου υπογραμμίζει: «Η επίλυση τυχόν διαφωνιών που προκύπτουν από αυτό το μνημόνιο κατανόησης θα περιορίζεται σε εθελοντικές συζητήσεις μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών, χωρίς προσφυγή σε μεμονωμένες, εθνικές, διεθνείς δικαστικές οντότητες ή άλλους οργανισμούς».

Κατόπιν τούτου η Τουρκία υιοθέτησε μια στρατηγική αποζημίωσης από τις ΗΠΑ.

Αυτή η τακτική θα  επέτρεπε τα κεφάλαια που προορίζονταν προηγουμένως για το F-35 να ανακατευθυνθούν προς την τελική παραγγελία. 

Η  αρχική παραγγελία

Αρχικά, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία επρόκειτο να παραλάβει ένα στόλο 100 F-35, με χρονοδιάγραμμα παράδοσης που περιέγραφε την άφιξη της πρώτης επίσημης παρτίδας 30 F-35 Lightning II. 

Αυτό το πρόγραμμα περιελάμβανε σχέδια για σταδιακή παράδοση 2 αεροσκαφών το 2018, 4 το 2019 και 8 κάθε χρόνο από το 2020 έως το 2022.

Ως μέρος αυτής της στρατηγικής, αναπτύχθηκε μια πρωτοβουλία για την αποστολή 34 Τούρκων πιλότων στις ΗΠΑ για ειδική εκπαίδευση F-35.

Ωστόσο, αυτά τα σχέδια σταμάτησαν απότομα λόγω της επιβολής εμπάργκο και των  κυρώσεων CAATSA από τις ΗΠΑ. 

Η αγορά του αντιαεροπορικού πυραυλικού συστήματος S-400 από την Τουρκία πυροδότησε αυτά τα μέτρα.

Στον απόηχο αυτών των κυρώσεων, η παραγωγή έξι F-35A που προορίζονταν για την τουρκική Πολεμική Αεροπορία είχε ήδη ολοκληρωθεί τη στιγμή της ανακοίνωσης του εμπάργκο. 

Αυτή η σειρά γεγονότων οδήγησε τελικά στην εκδίωξη της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 τον Σεπτέμβριο του 2021.

Παρά αυτή την απροσδόκητη τροπή των γεγονότων, η Τουρκία είχε ήδη πραγματοποιήσει μια εντυπωσιακή επένδυση 1,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ στο πρόγραμμα."

Το νέο τουρκικό σχέδιο απόκτησης F-35 από τις ΗΠΑ 

Από τα παραπάνω αντιλαμβανόμαστε ότι υποβόσκει πίσω από την βοήθεια της Τουρκίας προς τις ΗΠΑ για αύξηση της παραγωγής βλημάτων πυροβολικού 155χλσ, με κυριότερο αποδέκτη τις Ουκρανία και Ισραήλ, η προσπάθεια των «γειτόνων» επαναφοράς τους στο πρόγραμμα των F-35 και η  προμήθειά τους  στη συνέχεια.

Εκτίμησή μας είναι ότι το κυριότερο θέμα της ατζέντας του Ερντογάν,  κατά την επίσκεψή του στον Λευκό Οίκο στις 9 Μαΐου, θα είναι η απόκτηση των F-35 από τις ΗΠΑ , με το αίτημα της άρσης της στήριξης των Κούρδων του YPG από την Ουάσιγκτον να ακολουθεί.

Σε αυτό κατατείνει και το γεγονός ότι παρά τις προσπάθειες Τούρκων και Βρετανών , η Γερμανία δεν έχει δώσει το "πράσινο" φως για απόκτηση μαχητικών EUROFIGHTER  από την Άγκυρα.

Συνεπώς  φαντάζει λογικό ο Ερντογάν να κινηθεί εκ νέου για την απόκτηση των F-35 από τις ΗΠΑ, αφού το μαχητικό του KAAN αργεί χρονικά και η Ελλάδα έχει το πάνω χέρι  στο Αιγαίο, λόγω των  RAFALE και των F-16 VIPER.

Σύμμαχός του σε αυτή την προσπάθεια είναι η νέα συνεργασία με τις ΗΠΑ όπως προαναφέραμε, στο θέμα παραγωγής βλημάτων πυροβολικού επωφελεία Ουκρανίας και Ισραήλ.

Οι κινήσεις της Ελλάδας

Το θέμα απαιτεί στενότατη παρακολούθηση από Ελληνικής πλευράς με ταυτόχρονη εγρήγορση και άσκηση πιέσεων της  ισχυρότατης ομογένειάς μας στις ΗΠΑ, εν μέσω προεκλογικής περιόδου που αυτές διανύουν.

Χείρα βοηθείας και μάλιστα σημαντικότατη στο θέμα της μη υλοποίησης των τουρκικών σχεδιασμών για απόκτηση F-35  από τις ΗΠΑ , μπορεί να μας παρασχεθεί από το πανίσχυρο Ισραηλινό λόμπυ, το οποίο λόγω της εχθρικότατης στάσης της Τουρκίας έναντι του Ισραήλ, στον πόλεμο κατά της τρομοκρατικής οργάνωσης της Χαμάς στη Λωρίδα της Γάζας, δεν θα έβλεπε με καθόλου καλό μάτι την απόκτηση των εν λόγω αεροσκαφών από τον Ερντογάν.

Τελευταίο αφήσαμε το θέμα των S-400 στο οποίο θα πρέπει να δώσουν λύση επιθυμητή προς τις ΗΠΑ οι Τούρκοι, κάτι το οποίο αναμένεται πως θα δυσαρεστήσει τον Πούτιν, γεγονός που δεν επιθυμεί ο Τούρκος Πρόεδρος.