Αυτό είναι το συμπέρασμα μιας νέας μελέτης, η οποία ανέδειξε αυτή την άγνωστη στους περισσότερους από εμάς μορφή πονοκεφάλου ως την πιο επώδυνη διαταραχή που μπορεί να εκδηλώσει κανείς.

Η αθροιστική κεφαλαλγία είναι ένας σπάνιος πονοκέφαλος. Προσβάλλει το περίπου 0,1% του πληθυσμού (λιγότερα από ένα στα 1.000 άτομα) αλλά ο πόνος που προκαλεί θεωρείται ανυπόφορος. Κάθε κρίση μπορεί να διαρκέσει από 15 λεπτά έως 3 ώρες και να εκδηλωθεί έως 8 φορές το 24ωρο.

Ο πόνος εκδηλώνεται στη μία πλευρά του κεφαλιού, από τον λαιμό μέχρι τον κρόταφο. Μπορεί να προσβάλλει και το σύστοιχο μάτι, προκαλώντας δακρύρροια και  «πτώση» του βλεφάρου. Μπορεί επίσης να συνοδεύεται από συνάχι.

Η αθροιστική κεφαλαλγία μπορεί να εκδηλώνεται καθημερινά ή σχεδόν καθημερινά για εβδομάδες ή μήνες. Κατά διαστήματα, όμως, που διαρκούν τουλάχιστον 1 μήνα, ο πόνος ξαφνικά εξαφανίζεται.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό της αθροιστικής κεφαλαλγίας είναι ότι ο πόνος συνήθως αρχίζει στη διάρκεια του ύπνου (κατά κανόνα 2-3 ώρες μετά την έναρξή του) και είναι απότομος και ξαφνικός. Αρχίζει επίσης πάντοτε την ίδια ώρα. Επιπλέον, μέσα σε 5-10 λεπτά έχει αποκτήσει την μέγιστη έντασή του.

Σύμφωνα, δε, με τη νέα μελέτη είναι τόσο έντονος, ώστε είναι χειρότερος και από αυτόν που προκαλεί ένας πυροβολισμός ή το κάταγμα ενός οστού.

Η μελέτη

Η νέα μελέτη διεξήχθη στις ΗΠΑ, σε 1.604 πάσχοντες από αθροιστική κεφαλαλγία. Οι ερευνητές τους ζήτησαν να βαθμολογήσουν σε μία κλίμακα από 0 έως 10 τον πόνο που ένιωθαν στο κεφάλι τους. Τους ζήτησαν επίσης να βαθμολογήσουν και 16 άλλες επώδυνες διαταραχές/καταστάσεις, εάν και εφ’ όσον τις είχαν βιώσει. Αυτές κυμαίνονταν από μία πέτρα στο νεφρό έως τον τοκετό.

Τα ευρήματα της μελέτης είχαν δημοσιευθεί στην ιατρική επιθεώρηση Headache. Οι συμμετέχοντες βαθμολόγησαν με 9,7 τον πόνο που προκαλούσε η αθροιστική κεφαλαλγία.

Δεύτερος εντονότερος πόνος ήταν αυτός που προκαλούσε ο τοκετός (μέση βαθμολογία: 7,2 βαθμοί) και ακολουθούσαν:

Η παγκρεατίτιδα (μέση βαθμολογία: 7)
Η πέτρα στο νεφρό/νεφρολιθίαση (μέση βαθμολογία: 6,9)
Η πέτρα στη χολή/χολολιθίαση (6,3)
Ο πόνος από ένα πυροβολισμό (6)
Η κήλη δίσκου στη σπονδυλική στήλη (5,9)
Η ημικρανία (5,4)

Ούτε ο έρπης ζωστήρας

Η διαφορά μεταξύ του πόνου από την αθροιστική κεφαλαλγία και τον τοκετό ήταν τεράστια, τόνισαν οι ερευνητές. Στην πραγματικότητα, ο πόνος από την αθροιστική κεφαλαλγία ήταν τόσο έντονος ώστε οι περισσότεροι συμμετέχοντες (πάνω από το 72% ή 1.157 από τους 1.604) τον βαθμολόγησαν με 10!

Μόλις το 1,1% (ή 12 εθελοντές από τους 1.604) του έδωσαν βαθμολογία κάτω από 8. Και μόλις 136 του έδωσαν βαθμολογία μεταξύ 8 και 8,9. Όλοι οι άλλοι τον βαθμολόγησαν πάνω από 9.

Μάλιστα οι πιθανότητες να βαθμολογηθεί ο πόνος της αθροιστικής κεφαλαλγίας με 10 ήταν αυξημένες σε όσους είχαν βιώσει και τον πόνο:

Της νεφρολιθίασης
Της ημικρανίας
Της αρθρίτιδας

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι ασθενείς που έχουν βιώσει την αθροιστική κεφαλαλγία, βαθμολόγησαν με μόλις 4 τον πόνο της αρθρίτιδας. Ούτε καν ο πόνος που προκαλεί ο έρπης ζωστήρας δεν ήταν σημαντικός για τους ασθενείς με αθροιστική κεφαλαλγία. Τον βαθμολόγησαν με μόλις 4,6 βαθμούς, κατά μέσον όρο. Λίγο πιο έντονο χαρακτήρισαν τον πόνο από μία μαχαιριά (4,9 βαθμοί).

Οι ειδικοί δεν γνωρίζουν που ακριβώς οφείλεται η αθροιστική κεφαλαλγία. Ξέρουν όμως ότι είναι πιο συχνή στους άνδρες. Είναι επίσης πιο συχνή στους νέους (από τα 20 έτη) μέχρι τη μέση ηλικία. Τείνει επίσης να έχει οικογενειακό ιστορικό. Τα απλά παυσίπονα και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη συνήθως δεν την καταπραΰνουν.