Η Λευκωσία βρέθηκε απόψε στο επίκεντρο των ευρωπαϊκών εξελίξεων, με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα να στέλνει σαφές μήνυμα στήριξης προς την επερχόμενη Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, δηλώνοντας ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στην Κυπριακή Προεδρία».
Στο πλευρό της, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, μίλησε για εθνική αποστολή, υπογραμμίζοντας τον ρόλο της Κύπρου ως γέφυρας στην Ανατολική Μεσόγειο και σημείο σύγκλισης συμφερόντων μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ. Επανέλαβε πως σκοπεύει να καλέσει στην Κύπρο τον Τούρκο Πρόεδρο Ταγίπ Ερντογαν και τον Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και εναπόκειται στους ίδιους αν θα αποδεχθούν.
Στενή συμπόρευση Λευκωσίας – Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
Σε κοινή συνέντευξη Τύπου στο Προεδρικό Μέγαρο, στη Λευκωσία, μετά τη συνάντησή τους και τη συμμετοχή τους στη Διάσκεψη των Προέδρων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η κ. Μέτσολα τόνισε ότι το Ευρωκοινοβούλιο προσβλέπει σε στενή συνεργασία με την Κυπριακή Προεδρία σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων. Στην πρώτη γραμμή της ατζέντας έθεσε το μεταναστευτικό, την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, τη στεγαστική κρίση και τη συνέχιση της στήριξης προς την Ουκρανία.
Υπενθύμισε ότι η Διάσκεψη των Προέδρων επισκέπτεται παραδοσιακά την πρωτεύουσα του κράτους μέλους που αναλαμβάνει την Προεδρία, προκειμένου να υπάρξει έγκαιρη συνεννόηση για τις νομοθετικές προτεραιότητες του εξαμήνου. Η Κύπρος αναλαμβάνει την Προεδρία του Συμβουλίου τη 1η Ιανουαρίου 2026, σε μια περίοδο που η Ένωση καλείται να διαχειριστεί ταυτόχρονα πόλεμο στην ήπειρο, μεταναστευτικές πιέσεις και κοινωνικές ανισότητες.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, από την πλευρά του, διαβεβαίωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αναλαμβάνει την Προεδρία με υψηλό αίσθημα υπερηφάνειας και θεσμικής ευθύνης, κάνοντας αναφορά στον στόχο ενίσχυσης της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και στην ανάγκη η Ένωση να έρθει «πιο κοντά στην περιοχή» της Ανατολικής Μεσογείου.
Κύπρος ως γέφυρα ΕΕ – ΗΠΑ και μήνυμα προς την Τουρκία
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε ο Κύπριος Πρόεδρος στον περιφερειακό ρόλο της Κύπρου, σημειώνοντας ότι η Κυπριακή Προεδρία φιλοδοξεί να λειτουργήσει ως γέφυρα συνεργασίας και σημείο σύγκλισης συμφερόντων ανάμεσα στην ΕΕ και τις Ηνωμένες Πολιτείες, σε ένα περιβάλλον αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η πρόθεσή του να καλέσει στην Κύπρο τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ (τύπου Gymnich) που προγραμματίζεται να πραγματοποιηθεί στην Κύπρο τον Απρίλιο. Τόνισε ότι η πρόσκληση θα απευθυνθεί, υπογραμμίζοντας όμως πως εναπόκειται στην Άγκυρα αν θα την αποδεχθεί.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης έχει ήδη, σε δημόσιες παρεμβάσεις του, συνδέσει την Κυπριακή Προεδρία με ένα διαφορετικό μοντέλο προσέγγισης προς την Τουρκία, στη βάση της λογικής ότι «η γεωγραφία δεν αλλάζει» και ότι είναι προτιμότερο η Τουρκία να βρίσκεται πιο κοντά στην ευρωπαϊκή σφαίρα παρά να απομακρύνεται.
Την ίδια στιγμή, τόσο ο ίδιος όσο και η κα. Μέτσολα επανέλαβαν ότι το Κυπριακό παραμένει ευρωπαϊκό πρόβλημα, με την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να υπογραμμίζει τη στήριξη του Σώματος σε κάθε προσπάθεια επανέναρξης διαπραγματεύσεων στη βάση των ψηφισμάτων του ΟΗΕ και του ευρωπαϊκού κεκτημένου.
Μεταναστευτικό και Ουκρανία στο επίκεντρο της ατζέντας
Στη συζήτηση κυριάρχησε το μεταναστευτικό, με τη Λευκωσία να υπενθυμίζει ότι η Κύπρος εξακολουθεί να είναι αναλογικά από τα πιο επιβαρυμένα κράτη μέλη σε αφίξεις αιτητών ασύλου, ιδιαίτερα μέσω της πράσινης γραμμής. Η Ρ. Μέτσολα αναφέρθηκε στην ανάγκη πλήρους εφαρμογής του νέου Συμφώνου για το Άσυλο και τη Μετανάστευση και σε μεγαλύτερη έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη πρώτης γραμμής.
Κεντρική θέση είχε και η Ουκρανία. Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επανέλαβε ότι η στήριξη προς το Κίεβο παραμένει αδιαπραγμάτευτη, παραπέμποντας και στο γεγονός ότι το Ευρωκοινοβούλιο διατηρεί μόνιμη παρουσία στο Κίεβο και πιέζει για συνέχιση της στρατιωτικής, οικονομικής και πολιτικής βοήθειας.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, από την πλευρά του, ανέδειξε την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου ως κρίσιμο εργαλείο για να συνεχιστεί η χρηματοδότηση της Ουκρανίας αλλά και των νέων προτεραιοτήτων της ΕΕ, όπως η άμυνα και η κοινωνική συνοχή, σε μια περίοδο αυξημένων πιέσεων στους εθνικούς προϋπολογισμούς.
Στεγαστική κρίση και ανάγκη για ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό εργαλείο
Ιδιαίτερο βάρος δόθηκε στο ζήτημα της στέγασης, αναγνωρίζοντας ότι η στεγαστική κρίση εξελίσσεται σε πανευρωπαϊκό πρόβλημα που τροφοδοτεί κοινωνική δυσαρέσκεια και ενισχύει ακραίες πολιτικές δυνάμεις. Συμφώνησαν ότι το σχέδιο που θα παρουσιάσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να περιλαμβάνει απτές λύσεις και να συνοδεύεται από συγκεκριμένο χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν την εκτόξευση των ενοικίων και την έλλειψη προσιτής κατοικίας.
Η Κομισιόν ετοιμάζει το πρώτο Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προσιτής Στέγασης, το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί τον Δεκέμβριο και στοχεύει στη δημιουργία πανευρωπαϊκής επενδυτικής πλατφόρμας για προσιτή και βιώσιμη κατοικία, στην κινητοποίηση επιπλέον κεφαλαίων και στη διευκόλυνση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων.
Η Λευκωσία επιχειρεί να φέρει το ζήτημα στο κέντρο της πολιτικής συζήτησης κατά τη διάρκεια της Προεδρίας, επιδιώκοντας να συνδέσει την ευρωπαϊκή απάντηση στη στεγαστική κρίση με τα εργαλεία της συνοχής και της πράσινης μετάβασης, ώστε να υπάρξει πραγματικό αποτύπωμα στην καθημερινότητα των πολιτών.
