«….Ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας», τόνισε ο Μάριο Ντράγκι, στη διάρκεια συζήτησης με ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες. Ξεκάθαρος ως συνήθως, ο πρώην επικεφαλής της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας {ΕΚΤ} μιλάει πέντε μήνες μετά την παρουσίαση της πολύκροτης έκθεσής του στην Ευρωπαική Επιτροπή. Βέβαια, όλες οι ευρωπαϊκές καθυστερήσεις που τόνισε τον Σεπτέμβριο του 2024 έχουν επιδεινωθεί.

Σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη, σημειώνει την τεράστια πρόοδο και την απουσία Ευρωπαίων παικτών ικανών να πολεμήσουν, παρά τις προσπάθειες της Mistral ΑΙ. «….Προς το παρόν, το μεγαλύτερο μέρος της προόδου εξακολουθεί να γίνεται εκτός Ευρώπης. Οκτώ από τα δέκα κύρια γλωσσικά μοντέλα σήμερα αναπτύχθηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες, με τα άλλα δύο να προέρχονται από την Κίνα, σημειώνει. Κάθε μέρα που καθυστερούμε, τα τεχνολογικά σύνορα απομακρύνονται από εμάς, αλλά η πτώση του κόστους είναι επίσης μια ευκαιρία για να καλύψουμε τη διαφορά πιο γρήγορα….».τονίζει

Από την πλευρά της ενέργειας, η εικόνα δεν είναι πιο ρόδινη. Οι τιμές του φυσικού αερίου είναι ανοδικές, αυξημένες κατά 40% από τον Σεπτέμβριο. Τιμές ρεύματος; Δύο έως τρεις φορές υψηλότερες από ό, τι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένα σημαντικό μειονέκτημα για την ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα που ο «Super Mario» αποδίδει σε παράγοντες «δικής μας κατασκευής»: περιορισμένος συντονισμός στις αγορές φυσικού αερίου, κακή λειτουργία της αγοράς ενέργειας, καθυστερήσεις στην εγκατάσταση ανανεώσιμων δυναμικών, υπανάπτυκτα δίκτυα, υπερβολική φορολογία… Οι Ευρωπαίοι είναι, εν μέρει, υπεύθυνοι για τις κακοτυχίες τους.

«Πρέπει να ενεργούμε όλο και περισσότερο σαν να είμαστε ένα κράτος», υποστηρίζει, ανατρέποντας τις εθνικές ευαισθησίες. Πρόκληση; Όχι, μια ζωτική αναγκαιότητα, σύμφωνα με τον ίδιο.

Αλλά είναι ίσως στο γεωπολιτικό μέτωπο που οι συναγερμοί του πρώην Προέδρου της ΕΚΤ είναι πιο ηχητικοί. «…..Η E.E. θα αντιμετωπίσει τώρα δασμούς που θα επιβάλει η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ τις επόμενες εβδομάδες, γεγονός που θα εμπόδισα την πρόσβασή μας στη μεγαλύτερη εξαγωγική μας αγορά……», σημειώνει. Επιπλέον, οι υψηλότεροι δασμοί που επιβλήθηκαν από τις Ηνωμένες Πολιτείες στην Κίνα θα ανακατευθύνουν την κινεζική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα στην Ευρώπη, κάτι που θα έχει ακόμη μεγαλύτερες επιπτώσεις στις ευρωπαϊκές εταιρείες. Πράγματι, οι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες ανησυχούν περισσότερο για αυτό το αποτέλεσμα, παρά για την απώλεια πρόσβασης στην αγορά των ΗΠΑ.

Το τρίπτυχο Τεχνητή Νοημοσύνη{ΤΝ}-Ενέργεια-Γεωπολιτική απεικονίζει μια Ευρώπη που ονειρεύεται να γίνει γίγαντας αλλά λειτουργεί σαν νάνος. Ο Μάριο Ντράγκι δεν κρούει απλώς τον κώδωνα του κινδύνου. Προτείνει ένα ριζικό σχέδιο δράσης που βασίζεται σε τρεις άξονες: καινοτομία, ενεργεία, και άμυνα. «….Πρέπει να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν καινοτόμες εταιρείες στην Ευρώπη αντί να παραμείνουμε μικροί ή να φύγουμε για τις Ηνωμένες Πολιτείες….», υποστηρίζει με συνέπεια από τον Σεπτέμβριο. Πώς να το κάνουμε; Με την άρση των εσωτερικών φραγμών, την τυποποίηση και την εναρμόνιση των εθνικών κανονισμών και την απλοποίηση των διαδικασιών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει επικυρώσει τα περισσότερα από τα συμπεράσματά της, αλλά η ταχύτητα εκτέλεσης θα είναι μια σημαντική παράμετρος για την ευρωπαϊκή ανάκαμψη.

«…..Η ταχύτητα, η κλίμακα και η ένταση θα είναι το κλειδί….», επιμένει, ζητώντας την πλήρη αναμόρφωση του ευρωπαϊκού μοντέλου. «….Είμαστε συχνά ο χειρότερος εχθρός του εαυτού μας….», λέει, υπενθυμίζοντας ότι τα εσωτερικά εμπόδια ισοδυναμούν με δασμούς 45% για τη μεταποίηση και 110% για τις υπηρεσίες. Μια παρέκκλιση για μια εγχώρια αγορά συγκρίσιμου μεγέθους με αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών.

Το μήνυμα είναι σαφές: η Ευρώπη πρέπει να επανεφεύρει τον εαυτό της ή να εγκαταλείψει την ιστορία. «….Εάν δράσουμε αποφασιστικά και κάνουμε την Ευρώπη ελκυστικό μέρος για καινοτομία, έχουμε την ευκαιρία να αντιστρέψουμε τη διαρροή εγκεφάλων πού έχει τραβήξει πολλούς από τους καλύτερους επιστήμονές μας πέρα από τον Ατλαντικό…..», λέει με πεποίθηση.

¨Ομως το τεράστιο ζήτημα της χρηματοδότησης παραμένει. Υπάρχει έλλειψη 750 έως 800 δισεκατομμυρίων ευρώ ετησίως για να επανέλθουμε σε τροχιά. Ο Μάριο Ντράγκι έχει κάνει μια εξομολόγηση, που είναι σπάνια για εκείνον. «….Πριν από λίγο καιρό, ακόμη και πριν από την ολοκλήρωση της έκθεσης, είπα σε μια συνάντηση ότι δεν μπορούμε να πούμε όχι στο δημόσιο χρέος, όχι στην ενιαία αγορά, όχι στη δημιουργία της ένωσης κεφαλαιαγορών…..», λέει. «….Δεν μπορούμε να πούμε όχι σε όλα, διαφορετικά πρέπει να είμαστε συνεπείς και να παραδεχτούμε ότι δεν είμαστε ικανοί να διατηρήσουμε τις θεμελιώδεις αξίες ια τις οποίες δημιουργήθηκε αυτή η Ευρωπαϊκή Ένωση…..». Αυτό και αν είναι μήνυμα προς όλες τις καγκελαρίες και ιδιαίτερα πιο φειδωλές ανάμεσά τους (Γερμανία, Ολλανδία κλπ.).

«…..Οι εθνικές κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια της ηπείρου μας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καλούνται να είναι οι θεματοφύλακες αυτής της ελπίδας σε μια κομβική στιγμή στην ιστορία της Ευρώπης…..», λέει σε μια επίσημη έκκληση που ακούγεται σαν τελεσίγραφο. Θα ξυπνήσει επιτέλους η Ευρώπη; Η απάντηση βρίσκεται τώρα στους Ευρωπαίους ηγέτες και τους νομοθέτες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.