Μια τεράστια νέα μελέτη έχει αποκλείσει την ιδέα ότι υπάρχει ένα ενιαίο «ομοφυλοφιλικό γονίδιο», λένε οι επιστήμονες, ενώ αντίθετα η εξεύρεση ομοφυλοφιλικής συμπεριφοράς επηρεάζεται από ένα πλήθος γενετικών παραλλαγών που καθεμία έχει ένα μικροσκοπικό αποτέλεσμα.

Οι ερευνητές συγκρίνουν την κατάσταση με τους παράγοντες που καθορίζουν το ύψος ενός ατόμου, όπου συμπεριλαμβάνουν πολλούς γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.

«Η μελέτη αυτή υπογραμμίζει τόσο τη σημασία της γενετικής όσο και την πολυπλοκότητα της γενετικής, αλλά η γενετική δεν είναι όλη η ιστορία», δήλωσε ο Δρ. Benjamin Neale, συν-συγγραφέας της μελέτης του Broad Institute στις ΗΠΑ .

Γράφοντας στο περιοδικό Science, μια διεθνής ομάδα ερευνητών αναφέρει πώς σχεδίαζαν τις υπάρχουσες γενετικές βάσεις δεδομένων για να διεξάγουν τη μεγαλύτερη μελέτη για την γενετική και σεξουαλική συμπεριφορά ομοφυλοφίλων.

Στο πρώτο μέρος της μελέτης, εξέτασαν τα δεδομένα από περίπου 500.000 άτομα που συλλέχθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος UK Biobank: περίπου το 4% των ανδρών και σχεδόν το 3% των γυναικών δήλωσαν ότι είχαν κάποια στιγμή μια σεξουαλική ομοφυλοφιλική εμπειρία . Η ομάδα τονίζει ότι δεν επικεντρώθηκε στην ταυτότητα ή τον προσανατολισμό και δεν συμπεριέλαβε  τρανσέξουαλ.

Μελετώντας τη σεξουαλική συμπεριφορά και τη συγγένεια των ατόμων, εκτιμούν ότι περίπου το ένα τρίτο της διακύμανσης της συμπεριφοράς του ιδίου φύλου εξηγείται από τη γενετική. Αυτό, λένε, εναρμονίζεται με προηγούμενες μελέτες που έθεταν το ποσοστό περίπου στο 30% έως 50%.

Ο Δρ Brendan Zietsch, συν-συγγραφέας της έρευνας από το Πανεπιστήμιο Queensland στην Αυστραλία, δήλωσε ότι αυτό δεν σημαίνει όμως ότι τα υπόλοιπα οφείλονται στην ανατροφή ή τον πολιτισμό. «Για παράδειγμα, πιστεύεται ότι οι μη γενετικοί παράγοντες πριν από τη γέννηση, όπως το ορμονικό περιβάλλον στη μήτρα, παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο», είπε στον Guardian.

Στη συνέχεια, η ομάδα εξέτασε ποιες γενετικές παραλλαγές μπορεί να βρίσκονται πίσω από το σύνδεσμο, χρησιμοποιώντας δεδομένα από περισσότερους από 400.000 συμμετέχοντες στο πρόγραμμα Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου και περισσότερα από 68.000 άτομα των οποίων τα δεδομένα συλλέχθηκαν από την εταιρεία 23andMe.

Οι ερευνητές βρήκαν πέντε γενετικές παραλλαγές – μικροσκοπικές διαφορές στο DNA – που έδειξαν σαφή σύνδεση με τη σεξουαλική συμπεριφορά του ιδίου φύλου, δύο σε άνδρες και γυναίκες, δύο μόνο σε άνδρες και μία μόνο σε γυναίκες. Η ομάδα πιστεύει ότι η μία, η οποία βρίσκεται μόνο στους άντρες, μπορεί να εμπλέκεται στη ρύθμιση των ορμονών του φύλου, διότι συνδέεται με την αρθρίτιδα των αρσενικών μοτίβων.

Ακόμη και σε συνδυασμό, παρόλα αυτά, αυτές οι πέντε γενετικές παραλλαγές εξηγούν λιγότερο από το 1% της διακύμανσης της συμπεριφοράς των ίδιων φύλων μεταξύ των συμμετεχόντων – υποδεικνύοντας ότι υπάρχουν και πολλές άλλες παραλλαγές, οι οποίες παίζουν πολύ μικρό ρόλο.

Ο Neale τόνισε ότι η κλίμακα της επιρροής των μη γενετικών παραγόντων, η πολυπλοκότητα της σεξουαλικής συμπεριφοράς και οι δυσκολίες στην ακριβή μέτρηση του μεγέθους των επιπτώσεων οποιασδήποτε παραλλαγής σημαίνει ότι δεν είναι δυνατή η χρήση γενετικών πληροφοριών για να προβλεφθεί αν ένα άτομο θα έχει το ίδιο φύλο συνεργάτες.

Η μελέτη παρέχει διάφορες ιδέες, συμπεριλαμβανομένης της αλληλοεπικάλυψης μεταξύ της γενετικής προδιάθεσης και της σεξουαλικής συμπεριφοράς του ίδιου φύλου και των χαρακτηριστικών όπως το «ανοικτό πνεύμα» στην εμπειρία, καθώς και η προδιάθεση για προβλήματα ψυχικής υγείας.

«Μια πιθανότητα είναι ότι το στίγμα που σχετίζεται με τη σεξουαλική συμπεριφορά του ιδίου φύλου προκαλεί ή επιδεινώνει τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μια γενετική συσχέτιση «, δήλωσε ο Zeitsch.

Οι συγγραφείς αναφέρουν επίσης ότι τα ευρήματά τους θέτουν υπό αμφισβήτηση την ιδέα ότι η σεξουαλικότητα υπάρχει σε μια ενιαία κλίμακα.

«Υπάρχουν γονίδια που συνδέονται με την έλξη αντίθετου φύλου και άλλα γονίδια που σχετίζονται με την προσέλκυση ατόμων του ίδιου φύλου και αυτά δεν σχετίζονται», πρόσθεσε ο Zeitsch. «Αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι δεν πρέπει να μετράμε τη σεξουαλική προτίμηση σε μια ενιαία διαδοχή από στρέιτ σε γκέι αλλά μάλλον σε δύο ξεχωριστές διαστάσεις: έλξη στο ίδιο φύλο και έλξη στο αντίθετο φύλο».

Ωστόσο, η μελέτη έχει περιορισμούς, μεταξύ άλλων, ότι βασίζεται κυρίως σε άτομα με ευρωπαϊκή καταγωγή, ενώ το ηλικιακό εύρος των συμμετεχόντων δεν αντικατοπτρίζει πλήρως αυτό του ευρύτερου πληθυσμού.

Η ιδέα ότι η γενετική μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην έλξη του ιδίου φύλου προωθήθηκε στο προσκήνιο το 1993 όταν ο Dean Hamer, επιστήμονας στο Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των Η.Π.Α., και η ομάδα του βρήκαν δεσμούς μεταξύ των δεικτών DNA στο χρωμόσωμα Χ και στον σεξουαλικό προσανατολισμό των ανδρών.