Επίμονα θολή όραση ή και ερεθισμοί των ματιών που δεν υποχωρούν με την χορηγούμενη αγωγή, ενδεχομένως να αποτελούν ένα προειδοποιητικό σημάδι μιας πολύ σοβαρής οφθαλμοπάθειας προειδοποιούν οι ειδικοί και τονίζουν τη σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης, καθώς η προσοχή στις ύποπτες ενδείξεις μπορεί να σώσει την όραση – ακόμη και τη ζωή – και να καθορίσει, σε μεγάλο βαθμό, την επιτυχία της θεραπείας. Ο Neil Laird, οπτομέτρης επισημαίνει πως ανεπαίσθητες αλλαγές στην όραση ή την εμφάνιση των οφθαλμών συχνά παραβλέπονται ή αποδίδονται σε κούραση.
Σύμφωνα με το Cancer Research UK, τα κρούσματα καρκίνου των ματιών στο Ηνωμένο Βασίλειο αυξάνονται σταθερά, με τα ποσοστά επίπτωσης να έχουν αυξηθεί σχεδόν κατά ένα τρίτο από τις αρχές της δεκαετίας του 1990. Πρόκειται για κακοήθειες που εμφανίζονται συχνότερα σε άτομα άνω των 50 ετών, ωστόσο παρατηρείται μια ανησυχητική αύξηση στον αριθμό των νεότερων ασθενών που διαγιγνώσκονται και σε πολλές περιπτώσεις διαφεύγουν της διάγνωσης έως ότου ο καρκίνος είναι προχωρημένου σταδίου, συμφωνα με το
Μάλιστα το μελάνωμα του χοριοειδούς αποτελεί τον συνηθέστερο ενδοφθάλμιο όγκο των ενηλίκων. Το οφθαλμικό μελάνωμα σχηματίζεται στη μέση του βολβού του ματιού – και η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία, από τον ήλιο ή τα σολάριουμ, είναι ένας πιθανός εκλυτικός παράγοντας σύμφωνα με τους ειδικούς.
«Ο καρκίνος των ματιών δεν αποτελεί θανατική καταδίκη, αν ανιχνευθεί έγκαιρα» εξηγεί ο δρ Laird και εξηγεί ότι τα άτομα που έχουν συγγενή πρώτου βαθμού που έχει διαγνωστεί με μελάνωμα έχουν 30 έως 50 % αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν καρκίνο των ματιών. «Η προστασία των ματιών από την υπεριώδη ακτινοβολία είναι επίσης ζωτικής σημασίας, καθώς η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να οδηγήσει σε ασυνήθιστες μορφές καρκίνου των ματιών, όπως το μελάνωμα του επιπεφυκότα» καταλήγει ο ειδικός και επισημαίνει τα οφθαλμικά συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσουμε.
1. Θολή όραση και δυσκολία στην εστίαση
Συνήθως, το συνδέουμε με την κούραση ή τη χρήση της τεχνολογίας για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Ωστόσο, αν η θολή όραση παραμένει και δεν υποχωρεί με την ξεκούραση ή την αλλαγή συνθηκών, μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι. Ειδικά όταν συνοδεύεται από δυσκολία στην εστίαση ή την εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, είναι σημαντικό να ζητήσουμε ιατρική βοήθεια.
2. Ερεθισμός και ερυθρότητα που δεν υποχωρούν
Η συνεχής ερυθρότητα ή ο ερεθισμός στο μάτι, που δεν ανταποκρίνεται στις συνηθισμένες θεραπείες ή τα προϊόντα ενυδάτωσης, μπορεί να είναι ανησυχητική ένδειξη. Οι άνθρωποι συχνά το αποδίδουν σε υπερβολική κούραση ή αλλεργίες, αλλά αν παραμένει για μεγάλο διάστημα, πρέπει να μας ανησυχήσει. Ιδιαίτερα όταν ο ερεθισμός συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα, όπως πόνος ή αλλαγές στην όραση, πρέπει να γίνει άμεσα ιατρική εξέταση.
3. Απώλεια της περιφερειακής όρασης
Αυτή η αλλαγή μπορεί να είναι αργή και σταδιακή και δύσκολο να την παρατηρήσουμε, αλλά αν ξαφνικά αρχίσουμε να παρατηρούμε ότι δεν βλέπουμε τα αντικείμενα στην περιφέρεια του οπτικού μας πεδίου πρέπει να αναζητήσουμε τη συμβουλή οφθαλμιάτρου. Η απώλεια αυτής της όρασης μπορεί να είναι ένδειξη ότι κάτι σοβαρό συμβαίνει με τα μάτια μας.
4. «Λάμψεις» ή «σκιώδη σχήματα»
Η εμφάνιση λάμψεων ή σκιωδών σχημάτων στο οπτικό πεδίο μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σύμπτωμα. Μπορεί να βλέπουμε αναλαμπές φωτός ή να διακρίνουμε σκιώδη ή περίεργα σχήματα στον αέρα, τα οποία συνήθως δεν είναι εμφανή για άλλους. Αυτά τα φαινόμενα απαιτούν άμεση διερεύνηση.
5. Σκοτεινές κηλίδες στην ίριδα
Η εμφάνιση σκοτεινών κηλίδων στην ίριδα, το χρωματιστό τμήμα του ματιού, είναι ένα άλλο επικίνδυνο σύμπτωμα. Αυτές οι κηλίδες, που συνήθως είναι αθώες, μπορεί να υποδηλώνουν την παρουσία καρκινώματος, όπως το οφθαλμικό μελάνωμα, το οποίο αναπτύσσεται στην ίριδα και μπορεί να προκαλέσει σοβαρές βλάβες αν δεν εντοπιστεί έγκαιρα.
6. Όγκοι ή πρηξίματα γύρω από το μάτι
Η παρουσία όγκων ή πρηξιμάτων γύρω από το μάτι ή στα βλέφαρα χρειάζεται προσοχή. Όταν εμφανίζονται διογκώσεις ή ερεθισμοί γύρω από τα μάτια που δεν υποχωρούν ή συνεχώς μεγαλώνουν, η άμεση επίσκεψη σε γιατρό είναι επιβεβλημένη.
7. Επίμονη ερυθρότητα ή φλεγμονή στον επιπεφυκότα
Η επίμονη ερυθρότητα ή φλεγμονή στον επιπεφυκότα, την εσωτερική μεμβράνη του ματιού, που δεν υποχωρεί με τις κοινές θεραπείες, είναι ένα άλλο ανησυχητικό σύμπτωμα. Αν η φλεγμονή επιμένει παρά τη θεραπεία ενδεχομένως να υπάρχει κίνδυνος νεοπλασίας που θα πρέπει να διερευνηθεί.
Άλλοι τύποι οφθαλμικών καρκίνων
Εκτός από το οφθαλμικό μελάνωμα, υπάρχουν και άλλοι τύποι καρκίνου που μπορεί να επηρεάσουν τα μάτια. Αυτοί περιλαμβάνουν το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα και το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, οι οποίοι είναι τύποι καρκίνου του δέρματος που επηρεάζουν τα βλέφαρα. Επίσης, ο καρκίνος του δακρυϊκού αδένα είναι ένας σπάνιος τύπος καρκίνου που ξεκινά από τους αδένες που παράγουν τα δάκρυα που προστατεύουν και καθαρίζουν τα μάτια.
Η σημασία της πρόληψης και της έγκαιρης διάγνωσης
Η πρόληψη του οφθαλμικού καρκίνου περιλαμβάνει: χρήση γυαλιών ηλίου με UV προστασία, αποφυγή υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο, τακτικές επισκέψεις σε οφθαλμίατρο, προστασία ματιών από χημικές ουσίες, αποφυγή καπνίσματος, υγιεινή διατροφή πλούσια σε αντιοξειδωτικά, σωστή υγιεινή φακών επαφής, παρακολούθηση αλλαγών στα μάτια και έγκαιρη διάγνωση ύποπτων συμπτωμάτων.