Η Μαντώ Μαυρογένους υπήρξε μία από τις σημαντικότερες μορφές της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 και μία από τις ελάχιστες γυναίκες που διακρίθηκαν στον Αγώνα. Φέτος με αφορμή και τα 200 χρόνια από Ελληνική Επανάσταση η ζωή της παραμένει επίκαιρη, με τη διοργάνωση των εκδηλώσεων να πραγματοποιούνται από την επιτροπή «Ελλάδα 2021».
Οι πληροφορίες για τη ζωή και τη δράση της αντλούνται κυρίως από ξένους συγγραφείς, τους οποίους φαίνεται ότι είχε σαγηνεύσει με την προσωπικότητα και την ομορφιά της και όχι από τους συγχρόνούς της Έλληνες ιστορικούς και απομνηματογράφους, που αποσιώπησαν ή υποτίμησαν την προσφορά της στον Αγώνα.
Η τουρκική απόβαση στη Μύκονο και η Μαντώ Μαυρογένους
Μαντώ Μαυρογένους: Λίγα λόγια για τη ζώη της
Η Μαντώ (Μαγδαληνή το βαπτιστικό της όνομα) Μαυρογένους γεννήθηκε το 1796 ή το 1797 στην Τεργέστη, όπου ο πατέρας της Νικόλαος Μαυρογένης, γόνος της ονομαστής φαναριώτικης οικογένειας των Μαυρογένηδων με καταγωγή από τις Κυκλάδες, ασχολείτο με το εμπόριο.
Όπως αναφέρει η Μηχανή του Χρονου κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, η Μαντώ Μαυρογένους δραστηριοποιήθηκε κυρίως στη Μύκονο. Μετά από δική της προτροπή, οι κάτοικοι του νησιού, ξεσηκώθηκαν εναντίον των Τούρκων. Η Μαυρογένους εξόπλισε πλοία από δικά της χρήματα και ηγήθηκε του αγώνα κατά των πειρατών που απειλούσαν το νησί. Όπως και η Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, έτσι και η Μαντώ Μαυρογένους, διέθεσε όλη της την περιουσία για τον αγώνα. Μετά την Επανάσταση όμως, η ηρωίδα ήρθε αντιμέτωπη με το σκληρό πρόσωπο των πολιτικών Κωλέττη και Μαυροκορδάτου.
Μαντώ Μαυρογένους (1796-1840) - Η νεαρή γυναίκα που ενέπνευσε τους κατοίκους της Μυκόνου να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων
Μαντώ Μαυρογένους: Ο θάνατός της
Παρά τις συνεχείς εκκλήσεις της προς το κράτος για οικονομική ενίσχυση, η Μαντώ πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής της φτωχή και ξεχασμένη. Ο Κωλέττης, που με τη συμβολή του είχε δώσει τέλος στο θυελλώδη έρωτα της Μαυρογένους με τον Δημήτριο Υψηλάντη, της φέρθηκε για ακόμη μία φορά, απαξιωτικά.
Η Μαυρογένους μετακόμισε στην Πάρο το 1840, όπου κατοικούσαν μερικοί από τους συγγενείς της. Έζησε και πέθανε από τυφοειδή πυρετό σε ένα σπίτι που εξακολουθεί να είναι ιδιόκτητο. Το σπίτι αυτό βρίσκεται κοντά στην Παναγία την Εκατονταπυλιανή, η οποία, σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τη μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, της Αγίας Ελένης. Η Μαυρογένους πέθανε στην Πάρο τον Ιούλιο του 1848, μόνη, λησμονημένη και πάμ
