Είναι γνωστό πως η Τουρκία στην Κύπρο το 1974 με τον ΑΤΤΙΛΑ προέβη σε εθνοκάθαρση σε περισσότερο από το ένα τρίτο του νησιού, κατέστρεψε εκκλησίες και λεηλάτησε τις περιουσίες των Ελληνοκυπρίων που εκδιώχθηκαν από τα σπίτια τους με την απειλή όπλων.
Σχεδόν αμέσως, η Τουρκία ξέχασε την υποτιθέμενη προστασία των Τουρκοκυπρίων και άρχισε να μεταφέρει Τούρκους εποίκους στο νησί, αναφέρει σε σχετικό άρθρο του ο διακεκριμένος αναλυτής Ρούμπιν , επισημαίνοντας:
Η Ελλάδα εκδίωξε την χούντα της μέσα σε λίγες μέρες από την εγκαθίδρυση του αρχικού προγεφυρώματος στην Κύπρο από την Τουρκία και ασπάστηκε τη δημοκρατία, ωστόσο σήμερα, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ξεπερνά κατά πολύ τις χειρότερες καταχρήσεις της ελληνικής χούντας πριν από περισσότερα από 50 χρόνια.
Παρά τα γεγονότα αυτά, τα Ηνωμένα Έθνη αντιμετωπίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία και την κατεχόμενη ζώνη με ηθική ισοδυναμία.
Οι ΗΠΑ εξέδωσαν βίζα στον Τατάρ με τουρκικό διαβατήριο
Το Υπουργείο Εξωτερικών, εν τω μεταξύ, όχι μόνο αρνείται να χαρακτηρίσει την παρουσία του τουρκικού στρατού στην Κύπρο ως κατοχή, αλλά νομιμοποιεί το καθεστώς Βισύ του νησιού.
Πώς αλλιώς μπορούν οι Αμερικανοί διπλωμάτες να εξηγήσουν γιατί εξέδωσαν βίζες στον Ερσίν Τατάρ, τον πολιτικό ηγέτη των κατεχόμενων ζωνών, τουλάχιστον δύο φορές με τουρκικό και όχι κυπριακό διαβατήριο;
Άλλοι υποστηρίζουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι αδιάλλακτη επειδή οι Ελληνοκύπριοι απέρριψαν το Σχέδιο Ανάν του 2004 σε δημοψήφισμα.
Η απόρριψη κατέδειξε διορατικότητα τόσο επειδή οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία που ομαλοποιεί την τουρκική κατοχή επιβραβεύει την επιθετικότητα όσο και επειδή το σχέδιο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν δεν περιελάμβανε μηχανισμό επιβολής σε περίπτωση που η Τουρκία δεν τηρούσε τη δέσμευσή της.
Οι προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Κόφι Ανάν μπορεί να ήταν καλοπροαίρετες, αλλά ήταν τόσο αφελείς όσο το Σύμφωνο Κέλογκ-Μπριάν του 1928, το οποίο διαπραγματεύτηκε ο Υπουργός Εξωτερικών Φρανκ Μπ. Κέλογκ και ο Γάλλος ομόλογός του Αριστίντ Μπριάν για την απαγόρευση του πολέμου.
Καμία συμφωνία δεν μπορεί να ξεπεράσει την ανειλικρίνεια των εχθρών
Οι κενές υποσχέσεις και η έλλειψη εφαρμογής δεν σταμάτησαν το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου λίγο περισσότερο από μια δεκαετία αργότερα, επειδή οι Kellogg και Briand ξέχασαν κάτι που αργότερα κατάλαβε ο Τάσος Παπαδόπουλος:
Καμία συμφωνία δεν μπορεί να ξεπεράσει την ανειλικρίνεια των εχθρών που βλέπουν τα σχέδια, τα έγγραφα και τις συνθήκες ως μια ασύμμετρη στρατηγική πολέμου για να αποσπάσουν την προσοχή ή να καθησυχάσουν τους αντιπάλους τους, ενώ οι επιτιθέμενοι προετοιμάζουν το νοκ-άουτ χτύπημα.
Ενώ κάθε Έλληνας και Κύπριος γνωρίζει την ιστορία της εισβολής και της κατοχής, λίγοι άλλοι Ευρωπαίοι, πόσο μάλλον οι Αμερικανοί την γνωρίζουν.
Για τους Αμερικανούς, η ιστορία ξεκινά κάθε τέσσερα ή οκτώ χρόνια και το παρελθόν ξεχνιέται εύκολα. Το ότι οι Αμερικανοί δεν κατανοούν την ιστορία δεν είναι απλώς λάθος της γενικής ιστορικής άγνοιας των Αμερικανών. είναι εξίσου αποτέλεσμα της αποτυχίας των Ελλήνων και Κυπρίων διπλωματών να ορίσουν τη συζήτηση.
Ο ορισμός της συζήτησης για την Κύπρο στην Ουάσιγκτον είναι σημαντικός για έναν άλλο λόγο.
Σε όλες τις κυβερνήσεις, οι Αμερικανοί διπλωμάτες κατανοούν τις διαφορές μέσα από το πρίσμα της διπλωματίας μέσα από το πρίσμα της διαμαρτυρίας και όχι της ιδεολογίας.
Αυτό οδηγεί τους Αμερικανούς διαμεσολαβητές να πιστεύουν τόσο ότι υπάρχει μια μαγική φόρμουλα παραχωρήσεων που μπορεί να επιλύσει τις συγκρούσεις όσο και να επιχειρούν να χωρίσουν τις διαφορές στη μέση.
Δεν υπάρχει ηθική ή νομική ισοδυναμία μεταξύ Τουρκίας και Κύπρου
Η κυπριακή κυβέρνηση έχει δίκιο και η Τουρκία κάνει λάθος. Ωστόσο, οι συνομιλίες ή η διαμεσολάβηση με βάση τους όρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των Ηνωμένων Εθνών ή των Ηνωμένων Πολιτειών πολύ συχνά υποτάσσουν τη μεγαλύτερη εικόνα και προδίδουν την κυριαρχία και τα δικαιώματα της Κύπρου για την ψευδαίσθηση της επίλυσης της σύγκρουσης.
Καθώς ο Ερντογάν ετοιμάζεται να επισκεφθεί την κατεχόμενη από την Τουρκία ζώνη, η κυπριακή κυβέρνηση, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί της και το Υπουργείο Εξωτερικών θα πρέπει να δώσουν και πάλι προτεραιότητα στη συζήτηση για τις αποζημιώσεις για τους Ελληνοκύπριους, τους Κύπριους Μουσουλμάνους γείτονές τους που είναι επίσης θύματα της τουρκικής κατοχής, και το ευρύτερο κυπριακό κράτος.
Διπλωμάτες και νομικοί έχουν συζητήσει στο παρελθόν για τις αποζημιώσεις.
Στην υπόθεση Λοϊζίδου εναντίον Τουρκίας του 1996 στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το δικαστήριο έκρινε ότι όσοι υπέστησαν εθνοκάθαρση από τον εισβολέα τουρκικό στρατό είχαν το δικαίωμα να επιστρέψουν τις περιουσίες τους.
Το Δικαστήριο διευκρίνισε, ωστόσο, ότι οι αποζημιώσεις που επιδικάστηκαν δεν ήταν αποζημίωση για την περιουσία, αλλά μάλλον αποζημίωση για έλλειψη χρήσης.
Ενώ η Τουρκία πλήρωσε αυτή την ατομική αξίωση, ήταν η τελευταία.
Εννέα χρόνια αργότερα, στην υπόθεση Ξενίδης-Αρέστης εναντίον Τουρκίας, το ίδιο δικαστήριο διέταξε την Τουρκία να θεσπίσει μηχανισμό για την αποζημίωση εκατοντάδων χιλιάδων Ελληνοκυπρίων που η τουρκική εισβολή ανάγκασε την Τουρκία να εγκαταλείψει τα σπίτια και τη γη της.
Το 2014, το Δικαστήριο διέταξε την Τουρκία να καταβάλει 90 εκατομμύρια ευρώ ως αποζημίωση για την εισβολή του 1974, ποσό που είχε επιβληθεί μέχρι τότε, αλλά η κυβέρνηση Ερντογάν απέρριψε την ετυμηγορία.
Ο Υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου δήλωσε ότι η ετυμηγορία «ούτε θα είναι δεσμευτική ούτε θα έχει καμία αξία».
Μέχρι το 2019, η Τουρκία όφειλε περισσότερα από 150 εκατομμύρια ευρώ σε διάφορους ενάγοντες λόγω δικαστικών αποζημιώσεων. Σήμερα, το ποσό αυτό πλησιάζει τα 186 εκατομμύρια ευρώ ή 211 εκατομμύρια δολάρια.
Η Τουρκία δεν έχει καμία δικαιολογία να παρακρατήσει την καταβολή αποζημίωσης στην Κύπρο.
Άλλωστε, το ποσό που οφείλει η Άγκυρα ισούται με τρία αναβαθμισμένα F-16.
Ελλείψει προθυμίας της Τουρκίας να σεβαστεί τις αποφάσεις εναντίον της, η Κύπρος θα πρέπει να ζητήσει από τους συμμάχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να κατάσχουν τουρκική περιουσία, για παράδειγμα, επιβατικά αεροσκάφη της Turkish Airlines για τα ανεξόφλητα χρέη της .
Η αναπόφευκτη διπλωματική σύγκρουση που θα ξεσπάσει θα αποτελεί μια διαρκή υπενθύμιση για όσους δεν γνωρίζουν τις ιστορικές ρίζες της τρέχουσας σύγκρουσης και θα αναδιατυπώσει τη συζήτηση όχι ως συζήτηση περί ηθικής ισοδυναμίας, αλλά μάλλον ως μια χώρα που έχει άδικο και αποφεύγει την ευθύνη της απέναντι σε έναν δημοκρατικό γείτονα.
Ούτε οι Κύπριοι αξιωματούχοι θα πρέπει να είναι ικανοποιημένοι με την απλή πληρωμή των χρεών του παρελθόντος από την Τουρκία.
Η Τουρκία πρέπει να πληρώσει και νέες αποζημιώσεις
Οι αβάσιμοι ισχυρισμοί της Τουρκίας κατά της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κύπρου και η παρενόχληση και οι απειλές της κατά της ανάπτυξης φυσικού αερίου στα κυπριακά ύδατα αναμφισβήτητα έχουν κοστίσει στην Κύπρο δισεκατομμύρια δολάρια σε επενδύσεις και έσοδα, κάθε ευρώ των οποίων θα πρέπει να αποτελεί τη βάση μιας νέας αξίωσης κατά της Άγκυρας.
Και πάλι, ακόμη και η Κύπρος δεν μπορεί να διεκδικήσει τις αποζημιώσεις της μέχρι την κατάρρευση της Τουρκίας μετά την πτώση του Ερντογάν, γεγονός που καθιστά μια τέτοια αποζημίωση το κύριο θέμα της ημερήσιας διάταξης και θα κρατήσει την Τουρκία σε αμυντική θέση εκεί που ανήκει.
Η Τουρκία έχει υιοθετήσει μια στρατηγική, με τη βοήθεια των Ηνωμένων Εθνών και δυστυχώς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για να δώσει χρόνο για να ξεπλύνει τα εγκλήματά της στο όνομα του ρεαλισμού.
Εάν η Κύπρος επιθυμεί τότε να σκεφτεί το μέλλον αντί να παραμείνει επικεντρωμένη στο παρελθόν, όπως σίγουρα θα συμβουλεύσουν αξιωματούχοι του ΟΗΕ και Ευρωπαίοι διπλωμάτες, τότε είναι καιρός να δημιουργηθεί ένα "Ταμείο Εθνικού Πλούτου" στο οποίο η Τουρκία θα μπορεί να καταβάλει τα χρήματα που οφείλει.
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι ούτε η Κύπρος ούτε η Ελλάδα πρέπει να αποδεχτούν το παιχνίδι της Τουρκίας και θα πρέπει να προωθήσουν τις αποζημιώσεις για να επιστρέψει η παρανομία της τουρκικής παρουσίας στο επίκεντρο της συζήτησης.
