Ο θρύλος του Ιπτάμενου Ολλανδού, είναι γνωστός από τα τέλη του 18ου αιώνα, όταν οι ναυτικοί θεωρούσαν πως όταν έβλεπαν το πλοίο-φάντασμα η καταστροφή ήταν κοντά. Οι αναφορές για το πλοίο που στοίχειωνε τους ναυτικούς συνέχισαν για τα επόμενα 250 χρόνια, παρόλο που δεν υπήρχε απόδειξη ότι υπάρχει το πλοίο-φάντασμα.
Οι πρώτες γραπτές αναφορές για τον Ολλανδό χρονολογούνται στα τέλη του 1700, με τις ιστορίες να ακούγονται εντονότερα κοντά στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.
Τα πλοία χρησιμοποιούσαν τότε αυτήν την διαδρομή για να μεταβούν από την Ευρώπη στην Ασία και ένα συγκεκριμένο πλοίο είχε τόσο καλό ταξίδι.
Ο καπετάνιος Hendrick van der Decken, γνωστός και ως «Ο Ολλανδός», αναχώρησε από το Άμστερνταμ για την Ινδία για να φορτώσει το πλοίο του με μπαχαρικά, μετάξι και βαφές για να πουλήσει πίσω στην Ολλανδία. Μετά από κάποιες επισκευές στο σκάφος του, ο van der Decken ξεκίνησε το ταξίδι επιστροφής στο Άμστερνταμ το 1641.
Όταν το πλοίο του κατευθυνόταν προς το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, μια καταιγίδα ξαφνικά χτύπησε το πλοίο και όταν το πλήρωμα ζήτησε από τον κυβερνήτη τους να αλλάξουν την πορεία τους, εκείνος τους διέταξε να συνεχίσουν. Ορισμένοι πίστεψαν ότι ο van der Decken ήταν τρελός, ενώ άλλοι είπαν ότι ήταν μεθυσμένος.
Καθώς λοιπόν αρνήθηκε να γυρίσει το πλοίο του, εκείνο βυθίστηκε στα ανταριασμένα νερά, δίνοντας ζωή στον Ιπτάμενο Ολλανδό και την κατάρα του.
Γραπτά που σώζονται από το 1790 και το 1795 κάνουν λόγο για ένα πλοίο-φάντασμα που εμφανιζόταν σε άσχημες καιρικές συνθήκες. Ωστόσο, μέχρι το 1843 ο Ολλανδός ήταν πραγματικά μύθος.
Το κείμενο του Richard Wagner αναφέρει ότι ο καταραμένος Ολλανδός είναι καταδικασμένο να πετάει μέσα από την καταιγίδα σε όλη την αιωνιότητα.
Έτσι, το πλοίο και το πλήρωμα του van der Decken περιπλανιούνται ακόμα και τώρα στις θάλασσες ως ένα πλοίο-φάντασμα με ένα πλήρωμα γεμάτο φαντάσματα κι έναν τρελό καπετάνιο.
Η πιο ενδιαφέρουσα ωστόσο, γραπτή αναφορά για τον Ολλανδό, προέρχεται από τον Πρίγκιπα Γεώργιο, στις 11 Ιουλίου 1881. Αυτός και ο μεγαλύτερος αδελφός του, Πρίγκιπας Άλμπερτ έπλεαν κοντά στην Αυστραλία στο πλαίσιο τριετούς ταξιδιού.
Το πλήρωμα ανέφερε ο Ολλανδός εμφανίστηκε λουσμένος σε ένα λαμπερό κόκκινο φως στις 4 το πρωί. Όταν το πλοίο πλησίασε το σημείο όπου πρωτοεμφανίστηκε ο Ολλανδός, δεν υπήρχε ίχνος του παρόλο που η νύχτα ήταν καθαρή.
Ο πρώτος άνθρωπος που είδε τον Ολλανδό εκείνο το βράδυ,σκοτώθηκε πέφτοντας από το ψηλότερο κατάρτι.
Όλες αυτές οι θεάσεις ανά τα χρόνια, ενδέχεται να έχουν πιθανή επιστημονική εξήγηση που ονομάζεται fata morgana.
Πρόκειται ουσιαστικά για το φαινόμενο που συμβαίνει όταν το φως διαθλάται σε διαφορετικές θερμοκρασίες αέρα.
Η επιφάνεια του ωκεανού είναι το τέλειο μέσο για να συμβεί αυτό, όπως αναφέρουν ειδικοί και κατά τη διάρκεια αυτού του φαινομένου, τα σχήματα αλλάζουν από απόσταση λόγω των παιχνιδιών φωτός.
Όσον αφορά τον Ιπτάμενο Ολλανδό, πάντα με γνώμονα το φαινόμενο fata morgana, είναι πιθανό οι ναυτικοί να έβλεπαν πλοίο πέρα από τον ορίζοντα καθώς το φως «λύγιζε» γύρω από την καμπύλη της Γης με το σωστό τρόπο, δημιουργώντας εικόνες που δεν ήταν πραγματικά στο σημείο.
Τέλος, μία εξήγηση που δίνουν οι επιστήμονες για τους θανάτους των ναυτικών είναι πως οφείλονται σε τυχαία γεγονότα ή απλά ο φόβος τους έκανε να παραλογίζονται τόσο από κάτι που δεν μπορούσαν να εξηγήσουν, ώστε οδηγούνταν στο θάνατο.
