Η Τουρκία μετατοπίζει την πολιτική της για το Ιράκ από μια προσέγγιση που επικεντρώνεται στην ασφάλεια σε μια προσέγγιση που επικεντρώνεται στην οικονομική ολοκλήρωση και την ανάπτυξη υποδομών.

Αυτή η κίνηση στοχεύει στην επέκταση της περιφερειακής επιρροής της Άγκυρας εν μέσω της φθίνουσας ισχύος του Ιράν και της σταδιακής απόσυρσης της παρουσίας των ΗΠΑ, θέτοντας τις βάσεις για αυξανόμενο ανταγωνισμό με τα κράτη του Κόλπου μακροπρόθεσμα, αναφέρει λίαν έγκριτο ΜΜΕ των ΗΠΑ, επισημαίνοντας:

Ενεργειακός εναγγαλισμός Τουρκίας-Ιράκ

Αξιωματούχοι του ιρακινού υπουργείου πετρελαίου δήλωσαν στις 21 Ιουλίου ότι η Τουρκία υπέβαλε στο Ιράκ μια νέα συμφωνία αγωγού που θα διευρύνει τη Συμφωνία Ιράκ-Τουρκίας για τον Αγωγό Αργού Πετρελαίου του 1973 πέρα από τον Αγωγό Ιράκ-Τουρκίας, ώστε να συμπεριλάβει τη συνεργασία στο φυσικό αέριο, τα πετροχημικά και την ηλεκτρική ενέργεια.

Η υποβολή έρχεται μετά από διάταγμα του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν της 21ης Ιουλίου, με το οποίο ανακοινώθηκε ότι η συμφωνία του 1973 θα «τερματιζόταν» στις 27 Ιουλίου 2026, μετά τη λήξη της.

Ακόμα και πριν από την ανακοίνωση του Ιράκ, ωστόσο, Τούρκοι αξιωματούχοι άφησαν να εννοηθεί ότι η πρόθεσή τους δεν είναι να εγκαταλείψουν εντελώς τον αγωγό, επισημαίνοντας ότι η Τουρκία είχε επενδύσει σημαντικά στη συντήρησή του.

Η Ινδοευρωπαϊκή διαδρομή

Είναι γνωστό ότι ΗΠΑ-ΕΕ αποφάσισαν να προκρίνουν την λεγόμενη "Ινδοευρωπαϊκή διαδρομή" ως αντιστάθμισμα του Κινέζικου δρόμου του μεταξιού, με την Ινδία στο επίκεντρο και με όδευση που θα ξεκινάει από αυτήν μέσω ΗΑΕ- Σαουδικής Αραβίας- Ιορδανίας-Ισραήλ-Ελλάδας να καταλήγει στην ΕΕ.

Η παραπάνω όδευση είναι εξόχως σημαντική για την Ελλάδα, η οποία καθίσταται η πύλη εισόδου της στην ΕΕ, με την Τουρκία να παρακάμπτεται, κάτι που ενοχλεί σφόδρα τους Τούρκους.

Η εναλλακτική οδός που επιδιώκει η Τουρκία

Οι Τούρκοι επιχειρούν να ανατρέψουν τον σχεδιασμό της Ινδοευρωπαϊκής οδού, προτάσσοντας εαυτούς ως μέρος νέας όδευσης που θα διέρχεται από το Ιράκ και θα καταλήγει στην χώρα τους και εκείθεν στην ΕΕ.

Η οδός αυτή ονομάζεται πρωτοβουλία του "Αναπτυξιακού Δρόμου του Ιράκ"

Η Τουρκία βρίσκεται σε «εντατικές διαπραγματεύσεις» με το Ιράκ, το Κατάρ, Σαουδική Αραβία και τα ΗΑΕ για το έργο, σύμφωνα με το οποίο θα μεταφέρονται εμπορεύματα από το λιμάνι Grand Faw στο Ιράκ, οδικώς και σιδηροδρομικώς στη Τουρκία.

Επιπλέον, η προτεινόμενη διαδρομή 17 δισεκατομμυρίων δολαρίων θα βασίζεται σε 1.200 km σιδηροδρομικού και παράλληλου οδικού δικτύου υψηλής ταχύτητας.

Στόχευση των Τούρκων είναι η πρώτη φάση του έργου να ολοκληρωθεί το 2028.

Νέος στόχος της Τουρκίας οι χώρες του Κόλπου

Ο Erdal Eren, Πρόεδρος της Ένωσης Τούρκων Εργολάβων (TMB), δήλωσε ότι τα βήματα που πρέπει να γίνουν για την υλοποίηση του παραπάνω έργου, τονίζοντας τη σημασία του για τους Τούρκους εργολάβους-εταιρείες.

Δηλώνοντας ότι επικεντρώθηκαν σε νέες χώρες-στόχους σε αυτή τη διαδικασία, ο Έρεν είπε: "Με τη βελτίωση των πολιτικών μας σχέσεων, στρέψαμε την προσοχή μας ιδιαίτερα στις χώρες του Κόλπου. Εστιάσαμε σε δραστηριότητες που θα αυξήσουν την παρουσία μας στην περιοχή, ιδιαίτερα τη Σαουδική Αραβία και το Ιράκ».

Ο Eren δήλωσε ότι βλέπουν τη Σαουδική Αραβία, η οποία έχει ετήσιο νέο επιχειρηματικό δυναμικό 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο πρώτο στάδιο, ως υποψήφια για να αντισταθμίσει την απώλεια στη Ρωσία και ότι εργάζονται για την ανάπτυξη συνεργασίας με αυτήν τη χώρα.

Οι αρνητικές παράμετροι της τουρκικής οδού

Ωστόσο η τουρκική πρόταση σκοντάφτει στις εξής κύριες αρνητικές παραμέτρους:

Η πρώτη και σημαντικότατη αρνητική παράμετρος είναι ότι η όδευση μέσω Ιράκ-Τουρκίας, αφήνει εκτός Ισραήλ και Ελλάδα, δύο πιστούς φίλους και σύμμαχους των ΗΠΑ, οι οποίοι έχουν αναπτύξει μια στέρεη συμμαχία μεταξύ τους στην ΝΑ Μεσόγειο.

Δεύτερη παράμετρος και εξόχως σημαντική είναι ότι η ΕΕ δεν μπορεί να εμπιστευτεί τον αφερέγγυο Ερντογάν και την Τουρκία σε ένα τόσο σημαντικό project, αφού θα μπορεί να εκβιάζεται ανά πάσα στιγμή από τους Τούρκους, όπως άλλωστε έχει πράξει κατ' επανάληψη, κάνοντας χρήση του μεταναστευτικού.

Τρίτη και τελευταία κύρια παράμετρος κατά την εκτίμησή μας είναι ότι τυχόν υιοθέτηση της Τουρκικής πρότασης, θα καταστήσει τη γειτονική χώρα, ηγέτιδα στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου, κάτι που σαφώς δεν επιθυμούν ΗΠΑ-ΕΕ-Ισραήλ, ιδιαίτερα όταν ο Ερντογάν τηρεί φιλικότατες σχέσεις με τον Πούτιν και τη Ρωσία και οι δύο εχθροί της Δύσης.