Του Κωνσταντίνου Χαροκόπου
Η αντιδυτική στροφή της τουρκικής πολιτικής μπορεί πιθανότατα να ανορθώνει το πατριωτικό συναίσθημα και τον μεγαλοϊδεατισμό των γειτόνων, διεγείροντας παράλληλα τις ιστορικές μνήμες της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όμως ταυτοχρόνως, βάζει σε επικίνδυνα μονοπάτια τη μέχρι τώρα εντυπωσιακή πορεία της τουρκικής οικονομίας. Δεν είναι μόνο η ραγδαία υποτίμηση της τουρκικής λίρας, η οποία μέσα σε όλες τις παρενέργειές της θα μπορούσε να δώσει κάποια άνθηση στον τουρισμό και τις εξαγωγές. Δεν είναι μόνο η αδυναμία εύρεσης κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση μεγάλων ιδιωτικών επιχειρηματικών ομίλων, των οποίων η προσφυγή στις αγορές είναι απαραίτητη για την επιβίωση και την ανάπτυξή τους. Το βασικότερο είναι πως οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που δραστηριοποιούνται στην Τουρκία αντιμετωπίζουν ένα διαφορετικό οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον, που χαρακτηρίζεται από αβεβαιότητα, εχθρικότητα και αδυναμία προσδιορισμού της επόμενης ημέρας.
Σε προηγούμενο άρθρο είχε αναφερθεί το παράδειγμα της γερμανικής επενδυτικής και επιχειρηματικής διείσδυσης στην Τουρκία. Οι Γερμανοί είναι οι μεγαλύτεροι ξένοι άμεσοι επενδυτές στην Τουρκία, καλύπτοντας το 10% των συνολικών άμεσων επενδύσεων, δηλαδή γύρω στα 13 δισ. ευρώ. Ο αριθμός των εταιρειών γερμανικών συμφερόντων, σύμφωνα με τα στοιχεία της γερμανικής υπηρεσίας προώθησης του εξωτερικού εμπορίου GTAI, υπερβαίνει τις 7.000. Εγείρονται ερωτήματα πλέον σχετικά με την προστασία αυτών των επενδύσεων και των υπόλοιπων επενδύσεων των χωρών της Ε.Ε. στην Τουρκία.
Η αβεβαιότητα στον χώρο της δικαιοσύνης, η υποχώρηση των αρχών του κράτους δικαίου, ο φόβος για την κακοδικία απέναντι στους ξένους επενδυτές, ο υποβόσκων προστατευτισμός που ορθώνει εμπόδια στις λειτουργίες της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε. – Τουρκίας και οι γραφειοκρατικές διαδικασίες υιοθέτησης νέων ελέγχων και πιστοποιήσεων, είναι μερικές από τις παρενέργειες της πολιτικής μεταστροφής της Αγκυρας. Επίσης ο γεωπολιτικός κίνδυνος αυξάνεται και η πιθανότητα πλήρους μεταστροφής της Τουρκίας προβληματίζει τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές εταιρείες σε τέτοιο βαθμό που να αναζητούν εναλλακτικά σενάρια.
Και εδώ είναι που ανοίγει ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Ελλάδα. Μια χώρα της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ, που θα μπορούσε να υποδεχθεί από εργοστάσια και εταιρείες υπηρεσιών, μέχρι ιδιωτικά πανεπιστήμια και στρατιωτικές βάσεις. Και ασφαλώς θα μπορούσε να υποδεχθεί τα εκατομμύρια των τουριστών, που από φόβο διαγράφουν την Τουρκία από προορισμό τους. Με αυτόν τον γνώμονα, η αναγκαιότητα για τη μετάβαση της χώρας μας σε ένα καθεστώς ελεύθερης οικονομίας, μακριά από τον ασφυκτικό εναγκαλισμό του κράτους, φαντάζει ακόμα πιο επιτακτική.
* Αναδημοσίευση από τον «Φιλελεύθερο», αρ. φύλλου 98.
