Η λεγόμενη «αναβλητικότητα ύπνου για εκδίκηση» είναι κάτι που απασχολεί πολύ κόσμο ειδικά την συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Πολλές φορές, ακόμη και αν είμαστε κουρασμένοι αναβάλλουμε τον ύπνο μας και απλά επιλέγουμε να κοιμηθούμε πιο αργά χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος. Ο λόγος που «κρύβεται» πίσω από την αναβλητικότητα σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε.
Η καραντίνα και η τηλεργασία είναι οι βασικές αιτίες μιας νέα κατάστασης που βιώνουν ειδικά όσοι περνούν πολλές ώρες την ημέρα στο σπίτι.
Η δουλειά της ημέρας μέσω τηλεργασίας ή τηλεκπαίδευσης έχει ολοκληρωθεί όπως και οι υπόλοιπες υποχρεώσεις απέναντι στο σπίτι και την οικογένεια, αλλά τη στιγμή που θα έπρεπε να πάμε για ύπνο, ξεκινάμε να δούμε μία νέα σειρά ή να διαβάσουμε ένα βιβλίο. Και η ώρα περνάει, φτάνει 3 τα χαράματα και σε λιγότερο από 3-4 ώρες πρέπει να ξυπνήσουμε.
Εάν αυτό το σενάριο φαίνεται οικείο, είναι επειδή πολλοί άνθρωποι σε όλο τον κόσμο ασχολούνται όλο και περισσότερο με αυτήν τη μορφή συμπεριφοράς. Αυτό το φαινόμενο έχει γίνει τόσο διαδεδομένο που έχει κερδίσει την ονομασία: «αναβλητικότητα ύπνου για εκδίκηση».
Γιατί αναβάλουμε τον ύπνο μας πριν τον ύπνο; Γιατί συμβαίνει και ποιοι επηρεάζονται; Υπάρχουν τρόποι αλλαγής αυτής της συμπεριφοράς για να μην στερούμαστε τον ύπνο μας;
Η ιδέα της αναβλητικότητας πριν τον ύπνο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά σε μελέτη της Δρ. Floor Kroese – επιστήμονα συμπεριφοράς από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης που εμφανίστηκε στο Frontiers in Psychology το 2014.
Η Δρ Kroese περιέγραψε την αναβλητικότητα κατά την ώρα του ύπνου ως την πράξη «να κοιμηθώ αργότερα από το συνηθισμένο, χωρίς να υπάρχει ιδιαίτερος λόγος».
Μία μελέτη που δημοσιεύτηκε στο International Journal of Environmental Research and Public HealthTrusted Source το 2020 επικεντρώθηκε στους εφήβους, που συνήθως χρονοτριβούν πριν τον ύπνο.
Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι πολλοί έφηβοι αναβάλλουν τον ύπνο τους για να παρακολουθήσουν βίντεο, να ακούσουν μουσική ή να στείλουν μηνύματα στα social media. Ωστόσο, οι λόγοι πίσω από αυτήν την σκόπιμη καθυστέρηση παρέμειναν ασαφείς και γιατί η αναβλητικότητα για ύπνο πρέπει να είναι εκδικητική;
Το Medical News Today μίλησε με τον Lee Chambers, M.Sc. Ο M.B.Ps.S., ψυχολόγο και σύμβουλο ευεξίας, για τους πιθανούς λόγους που μπορεί να ωθήσουν τους ανθρώπους να καθυστερήσουν τον ύπνο.
«Η αναβλητικότητα του ύπνου για εκδίκηση εξακολουθεί να είναι μια νέα ιδέα, οπότε εξακολουθούν να υπάρχουν συζητήσεις σχετικά με την ψυχολογία αυτού. Μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ του αυξημένου άγχους κατά τη διάρκεια της ημέρας και της αναβλητικότητας κατά τον ύπνο», σημείωσε.
Μια μελέτη στο Frontiers in Psychology το 2018 είχε ως στόχο να απαντήσει στο ερώτημα γιατί οι άνθρωποι μπορεί να καθυστερήσουν τον ύπνο τους σκόπιμα, ακόμη και όταν είναι κουρασμένοι.
Οι συγγραφείς της μελέτης διαπίστωσαν ότι όσο περισσότερο ένα άτομο έπρεπε να «αντισταθεί στις επιθυμίες του» καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας τόσο πιο πιθανό ήταν να καθυστερήσει τον ύπνο του.
Αυτό σημαίνει ότι όσο λιγότερο ευχάριστα πράγματα θα μπορούσε να κάνει ένα άτομο κατά τη διάρκεια της ημέρας, τόσο πιθανότερο ήταν να προσπαθήσει να τα ανακτήσει τη νύχτα με πιο ευχάριστες δραστηριότητες.
Όλοι θέλουν να προσπαθήσουν να ανακτήσουν αυτόν τον πολύ απαραίτητο δικό τους χρόνο, εξήγησε ο Chambers : «Η επιθυμία του καθενός να αποκτήσει ένα επίπεδο προσωπικής ελευθερίας οδηγεί στην επιθυμία να παραμείνουμε ξύπνιοι ακόμα και αν δεν μας φτάνει ο ύπνος».
