Γάλλοι γιατροί κατάφεραν να επαναφέρουν 35χρονο ασθενή από την κατάσταση «φυτού» στην οποία βρισκόταν επί 15 χρόνια, ως συνέπεια τροχαίου ατυχήματος, και να αποκαταστήσουν σε σημαντικό βαθμό την συνειδητότητα του, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσαν στο επιστημονικό έντυπο Current Biology.

Η περίπτωση του συγκεκριμένου ασθενή ενδεχομένως και να αλλάξει όλα όσα ισχύουν μέχρι σήμερα για την κωματώδη κατάσταση. Σήμερα, οι ειδικοί πιστεύουν ότι αν κάποιος παραμένει σε αυτό το στάδιο για πανω από 12 μήνες, η κατάσταση του θεωρείται μη αναστρέψιμη.

Ωστόσο, ομάδα Γάλλων γιατρών εμφύτευσε έναν νευροδιεγέρση το στέρνο του ασθενή και επί έναν μήνα διέγειρε το πνευμονογαστρικό νεύρο, το οποίο παίζει καίριο ρόλο στο δίκτυο εγκεφάλου-σώματος, ενώ εμπλέκεται σε βασικές λειτουργίες, όπως το περπάτημα και η εγρήγορη.

«Μετά από έναν μήνα διέγερσης του πνευμονογαστρικού νεύρου, η προσοχή του ασθενή, οι κινήσεις και η εγκεφαλική δραστηριότητα του βελτιώθηκαν σημαντικά. Ο νεαρός άνδρας από την κωματώδη κατάσταση στην οποία βρισκόταν περάσε ουσιαστικά σε μια ‘ελάχιστα ενσυνειδητή’ κατάσταση», εξηγεί η συγγραφέας της μελέτης Αντζελα Σιριγκου, διευθύντρια του Ινστιτούτου Γνωσιακών Επιστημών στη Λυόν.

Σύμφωνα με την ίδια, μετά τη διέγερση του πνευμογαστρικού νεύρου ο ασθενής μπορούσε να ανταποκριθεί σε απλές εντολές, κάτι που δεν ήταν δυνατόν πριν. Για παράδειγμα, μπορούσε να ακολουθήσει ένα αντικείμενο με το βλέμμα του ή να γυρίσει το κεφάλι του όταν του το ζητούσαν οι γιατροί.

Μετά τη νευροδιέγερση ο ασθενής μπορούσε να διατηρήσει την προσοχή του και για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια μπορούσε να μείνει ξύπνιος ενώ του διάβαζαν ένα κείμενο ή να αντιδρά με έκπληξη όταν εμφανιζόταν ξαφνικά κάποιος κοντά στο κρεβάτι του.

Επιπλέον, οι εγκεφαλικές απεικονίσεις έδειξαν ότι η νευροδιέγερση προκάλεσε μια αξιοσημείωτη αύξηση σε ένα συγκεκριμένο τύπο εγκεφαλικής ρυθμικής δραστηριότητας σε εκείνες τις περιοχές ρου εγκεφάλου που έχουν εδώ και χρόνια σχετιστεί με τον έλεγχο των κινήσεων, την αίσθηση του σώματος και την εγρήγορση.

«Όλα αυτά δείχνουν ότι η πλαστικότητα του εγκεφάλου και η αποκατάσταση του είναι εφικτά, ακόμα και όταν έχει χαθεί κάθε ελπίδα», υπογραμμίζει η Δρ Σιριγκου.

Η διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου εφαρμόζεται εδώ και χρόνια ως θεραπεία της επιληψιας και της κατάθλιψης γι’ αυτό και αποφάσισαν οι γάλλοι γιατροί να την δοκιμάσουν στον συγκεκριμένο ασθενή. Επέλεξαν τον 35χρονο καθώς βρισκόταν στην χειρότερη δυνατή κατάσταση, αφού επί 15 χρόνια παράμενε «φυτό» χωρίς ενδείξεις κινητικότητας και ελπίδες για βελτίωση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ενώ ασθενείς κάποιες φορές έχουν εξέλιχθει αυθορμήτως από την κατάσταση «φυτού», δεν ισχύει για την πλειοψηφία των περιπτώσεων. Όσοι είναι σε μόνιμη κατάσταση «φυτού» παραμένουν άγρυπνοι και αυτό τους διαχωρίζει από τους ασθενείς σε κώμα που δεν έχουν καμιά απολύτως ανταπόκριση. Πάντως, και στις δύο περιπτώσεις οι ασθενείς συνεχίζουν να βρίσκονται σε μια κατάσταση διαρκούς άγνοιας τόσο του εαυτού τους όσο και του περιβάλλοντός τους.

Οι ασθενείς με ελάχιστη συνείδηση έχουν μερική ή διαλείπουσα ενσυναίσθηση του εαυτού τους και του περιβάλλοντος και εμφανίζουν την ικανότητα να μπορούν να εκτελέσουν απλές εντολές.

Μαίρη Μπιμπή
health.in.gr