Την πεποίθηση πως υπάρχουν προοπτικές και δυνατότητες περαιτέρω συνεργασίας Ελλάδας-Σερβίας τόσο στο επιχειρηματικό πεδίο όσο και στις διακρατικές σχέσεις, με έμφαση στα ενεργειακά θέματα και τη διαμετακόμιση, εξέφρασε από το Βελιγράδι ο γενικός γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας (ΔΟΣ & ΑΣ), Γιώργος Τσίπρας.
Σε συνέντευξή του και στον Δημήτρη Μάνωλη, λίγα λεπτά μετά την ολοκλήρωση του ελληνο-σερβικού επιχειρηματικού φόρουμ στο Βελιγράδι στο πλαίσιο της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού, ο Γιώργος Τσίπρας αναφέρθηκε στη σημασία της ελληνικής παρουσίας στη Σερβία και στο πολύ καλό κλίμα και τις δυνατότητες οι οποίες υπάρχουν και που πρέπει να αξιοποιηθούν. Σε αυτήν την κατεύθυνση, χαρακτήρισε εξαιρετικά σημαντική την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Σερβία, "μια φίλη χώρα με την οποία μπορούν να υπάρχουν πολύ περισσότερες σχέσεις", όπως συμπλήρωσε.
Σε αυτό το πλαίσιο, ανέφερε πως το σερβικό ενδιαφέρον για τις ελληνικές επιχειρήσεις ήταν και παραμένει πολύ μεγάλο και σημείωσε πως ο όρος που απεικονίζει την κατάσταση των τελευταίων 5-6 μνημονιακών χρόνων δεν είναι η στασιμότητα, αφού οι ελληνικές επιχειρήσεις παρέμειναν στο ίδιο σημείο παρά την ύφεση. Επίσης, εκτίμησε πως το διμερές εμπόριο δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητες που υπάρχουν και ότι θα μπορούσε να αυξηθεί περαιτέρω. Μάλιστα, αυτό ήταν ένα από τα θέματα της συζήτησης κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Βελιγράδι, είπε και διευκρίνισε ότι "θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε να υπάρξει ανάπτυξη παραπέρα του διμερούς εμπορίου, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον τομέα των τροφίμων". Ωστόσο, εξέφρασε την ανησυχία του για το τραπεζικό περιβάλλον χαρακτηρίζοντάς το, δυσμενές.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στο ελληνο-σερβικό επιχειρηματικό φόρουμ στο οποίο συμμετείχαν πολυάριθμες επιχειρήσεις από την Ελλάδα και τη Σερβία, χαρακτηρίζοντας το ως το πιο επιτυχημένο που έχει διοργανωθεί και τόνισε πως διαπιστώθηκε ένα μεγάλο ενδιαφέρον και από τις δύο πλευρές. Σε αυτό, όπως επισήμανε, η επίσκεψη του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στη Σερβία προφανώς έπαιξε τον ρόλο της. Εστίασε ειδικότερα στη σιδηροδρομική διασύνδεση των δύο χωρών, αλλά και στην ποτάμια διασύνδεση Βελιγραδίου-Θεσσαλονίκης, μέσω Αξιού και Μόραβα. Αναφερόμενος στην τελευταία πρόταση, τόνισε την ανάγκη να διερευνηθεί και από τεχνικής άποψης και από άποψης βιωσιμότητας, ενώ σε ό,τι αφορά τη σιδηροδρομική διασύνδεση των δύο χωρών, υποστήριξε πως θα προχωρήσει τα επόμενα χρόνια και ανέδειξε τη σημασία της. "Είναι και από τις δύο πλευρές φανερό ότι είναι μεγάλη ανάγκη να υπάρξει αυτή η σύνδεση, η οποία θα μικρύνει πάρα πολύ το χρόνο και για τη διακίνηση των εμπορευμάτων, αλλά και για τους επιβάτες. Δηλαδή, θα φέρει τις δύο χώρες πιο κοντά και είναι ένα πρότζεκτ στο οποίο υπάρχει ενδιαφέρον και από τρίτες πλευρές, όπως για παράδειγμα από την Κίνα", ανέφερε χαρακτηριστικά.
Τέλος, ο Γιώργος Τσίπρας έκανε ειδική μνεία στο τουριστικό ρεύμα από τη Σερβία στην Ελλάδα, θέτοντας ως προτεραιότητα τη βελτίωση των τουριστικών υπηρεσιών.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του γενικού γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων και Αναπτυξιακής Συνεργασίας, Γιώργου Τσίπρα, στο Αθηναϊκό -Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων
Η παρουσία Ελλήνων επιχειρηματιών που συνόδευαν τον πρωθυπουργό κατά τη σημερινή επίσημη επίσκεψή του στη Σερβία ήταν σημαντική. Παρακολουθήσατε από κοντά τις συναντήσεις τους καθώς και το επιχειρηματικό συνέδριο που διεξήχθη στο Βελιγράδι, και στο οποίο απευθύνατε χαιρετισμό. Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας;
Δεν μπορεί παρά να είναι πολύ θετικές. Είναι το πιο επιτυχημένο ελληνο-σερβικό επιχειρηματικό φόρουμ που έχει διοργανωθεί ποτέ, είτε στη Σερβία είτε στην Ελλάδα. Και διοργανώθηκε επειδή διαπιστώθηκε ένα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον που υπήρχε και από ελληνική και από σερβική πλευρά.
Η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Σερβία προφανώς έπαιξε τον ρόλο της σε αυτό. Είναι μια σημαντική επίσκεψη, είναι μια φίλη χώρα η Σερβία, με την οποία μπορούν να υπάρχουν πολύ περισσότερες σχέσεις.
Σε ό,τι αφορά τις προοπτικές διεύρυνσης της οικονομικής συνεργασίας, υπάρχει μια καλή παράδοση. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια στασιμότητα λόγω της κρίσης. Αναζωπυρώνεται το σερβικό ενδιαφέρον για συμμετοχή περισσότερων ελληνικών επιχειρήσεων στη Σερβία και σε ποιους τομείς;
Το σερβικό ενδιαφέρον για ελληνικές επιχειρήσεις εδώ ήταν και παραμένει πάρα πολύ μεγάλο, έχουν αυτοί όπως και εμείς ανάγκη από επενδύσεις. Θα σας έλεγα ότι ο όρος που απεικονίζει την κατάσταση των τελευταίων 5-6 μνημονιακών χρόνων δεν είναι η στασιμότητα, με την έννοια ότι κατάφεραν οι ελληνικές επιχειρήσεις και παρέμειναν στο ίδιο σημείο. Κατείχαν τις ίδιες θέσεις που κατείχαν και 5-6 χρόνια πριν. Είναι εξαιρετικά σημαντικό. Είναι μια επιτυχία. Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επόμενα χρόνια ήδη έχει δρομολογηθεί και ξεκινήσει αυτή η διαδικασία. Θα είναι λίγο πιο δυσμενές το τραπεζικό περιβάλλον με τις ελληνικές επιχειρήσεις, γιατί όπως γνωρίζετε, κάποιες ελληνικές τράπεζες στα Βαλκάνια, καταστήματα θα πουληθούν. Άρα, θα μείνουν λιγότερες ελληνικές τράπεζες. Θα είναι πιο δυσμενές το περιβάλλον και συνεπώς γίνεται μεγαλύτερο το στοίχημα να κρατηθούν ελληνικές επιχειρήσεις στο σημείο που βρίσκονται σήμερα. Γενικά, υπάρχουν προοπτικές πέρα από επιχειρηματικές συνεργασίες που δεν έχουν αξιοποιηθεί όσο θα μπορούσαν, υπάρχουν δυνατότητες και στο ζήτημα μιας μεγαλύτερης διακρατικής συνεργασίας, κυρίως σε ό,τι αφορά τη διαμετακόμιση και τα ενεργειακά.
Στις κοινές δηλώσεις των πρωθυπουργών Ελλάδας-Σερβίας έγινε ιδιαίτερη αναφορά στη σιδηροδρομική διασύνδεση των δύο χωρών, αλλά και στη διασύνδεση Βελιγραδίου-Θεσσαλονίκης μέσω των ποταμών Αξιού και Μόραβα. Μπορείτε να μας μιλήσετε για τη σημασία τους;
Σε ό,τι αφορά το τελευταίο, είναι μια ορισμένη πρόταση που πρέπει καταρχήν να διερευνηθεί, και από τεχνική άποψη και από άποψη βιωσιμότητας. Σε ό,τι αφορά το πρώτο, δεν υπάρχει κανένα απολύτως ζήτημα. Δηλαδή, είναι και από τις δύο πλευρές φανερό ότι είναι μεγάλη ανάγκη να υπάρξει αυτή η σύνδεση, η οποία θα μικρύνει πάρα πολύ το χρόνο και για τη διακίνηση των εμπορευμάτων, αλλά θα μικρύνει τον χρόνο και για τους επιβάτες ανάμεσα στις δύο χώρες. Δηλαδή, θα φέρει τις δύο χώρες πιο κοντά. Και είναι ένα πρότζεκτ στο οποίο υπάρχει ενδιαφέρον και από τρίτες πλευρές, όπως για παράδειγμα η Κίνα. Και νομίζω ότι θα προχωρήσει τα επόμενα χρόνια.
Ποια είναι η σημασία της ενίσχυσης των σερβο-ελληνικών σχέσεων και αν μπορεί να αποτελέσει οδηγό για την ενδυνάμωση της ελληνικής οικονομικής παρουσίας γενικότερα στα Βαλκάνια; Πιστεύετε ότι θα μπορούσε να συμβάλλει στην ανάκαμψη της ελληνικής παρουσίας στη Νότιο-Ανατολική Ευρώπη;
Στα Βαλκάνια υπήρχε τις τελευταίες δεκαετίες μεγάλη ελληνική παρουσία, η οποία παραμένει παρά την κρίση που υπήρχε στη χώρα μας και παρά το γεγονός ότι διαγράφεται ένα πιο δυσμενές τραπεζικό περιβάλλον για τα επόμενα χρόνια. Αλλά είναι ισχυρή αυτή η ελληνική παρουσία και βοηθάει πολύ και την Ελλάδα στην κρίση που διανύουμε αυτή την περίοδο, αφού είναι γνωστό ότι πολλές ελληνικές επιχειρήσεις είναι ζημιογόνες στο εσωτερικό, κερδοφόρες στον χώρο το βαλκανικό, και συνεπώς ενισχύει η δεύτερη πλευρά την πρώτη. Ειδικά με τη Σερβία υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες γιατί είναι μία από τις πιο αναπτυγμένες χώρες της περιοχής. Μας συνδέουν οι παλιοί δεσμοί, είναι πολύ καλό το κλίμα, και στο καινούργιο περιβάλλον που διαμορφώνεται και το διαμετακομιστικό, υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες που μπορούν να αξιοποιηθούν.
Τι προσδοκά η Ελλάδα όσον αφορά τις εξαγωγές στη Σερβία;
Γενικά, το διμερές μας εμπόριο θα σας έλεγα ότι δεν ανταποκρίνεται στις δυνατότητες που υπάρχουν. Γύρω στα 400 εκατ. ευρώ. Είναι μάλλον ένα χαμηλό νούμερο, το οποίο θα μπορούσε να αυξηθεί, και ήταν ένα από τα θέματα συζήτησης εδώ. Δηλαδή, με ποιους τρόπους θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε να υπάρξει ανάπτυξη παραπέρα του διμερούς εμπορίου. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον τομέα των τροφίμων που συνδέεται με τις τουριστικές ροές που υπάρχουν αμφίπλευρα, και προς τη Σερβία και κυρίως προς την Ελλάδα. Είναι περίπου 1 εκατ. Σέρβοι τουρίστες που κατεβαίνουν κάθε χρόνο στη βόρεια Ελλάδα.
Η Ελλάδα αποτελεί, όπως είπατε και με αριθμούς, έναν από τους κυριότερους τουριστικούς προορισμούς για τους Σέρβους. Τι διευκολύνσεις πρέπει να παρέχει η ελληνική πολιτεία προκειμένου να αυξηθεί ο αριθμός αυτός;
Δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα ώστε να παρέχουμε διευκολύνσεις. Υπάρχει μια ροή η οποία ήταν αυξανόμενη όλα τα προηγούμενα χρόνια. Νομίζω ότι οι καλύτερες υπηρεσίες από τη δική μας πλευρά, το να είναι πιο ικανοποιημένοι οι Σέρβοι τουρίστες είναι αυτό που πρέπει να επιδιώξουμε και να καταφέρουμε.
Θα θέλατε να επισημάνετε κάτι από τις επαφές που είχατε;
Το πολύ καλό κλίμα και τις δυνατότητες οι οποίες υπάρχουν και που πρέπει να αξιοποιηθούν. Ο βαλκανικός χώρος, και ειδικά η Σερβία, ήταν και είναι μια προοπτική για την οποία οφείλουν να γίνουν βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση. Με αυτή την έννοια, θεωρώ εξαιρετικά σημαντική την επίσκεψη του πρωθυπουργού.
