Σε κινήσεις, οι οποίες τη συντηρούν με κάθε τρόπο στην περιοχή και διατηρούν στο προσκήνιο τις αξιώσεις της, προβαίνει η κατοχική Τουρκία, προμηνύοντας ένα ακόμη «θερμό» καλοκαίρι.

Αυτές οι κινήσεις, τακτικής και ουσίας συνδέονται και με τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή, αλλά και στο ρόλο που επιδιώκει να έχει η Άγκυρα. Μέσα στα πλαίσια αυτά ανακοινώθηκε η κάθοδος του νεοαποκτηθέντος γεωτρύπανου τον Ιούλιο, απόφαση που σηματοδοτεί το νέο σκηνικό, που θέλει να στήσει η Τουρκία.

Η κάθοδος τουρκικού γεωτρύπανου στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, σχεδιάζεται εδώ και καιρό και στην Άγκυρα συζητούσαν την κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσουν έναν νέο κύκλο γεωτρήσεων. Η κατοχική Τουρκία λαμβάνει υπόψη τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή αλλά και τον ρόλο που επιδιώκει με αφορμή και το Ουκρανικό.

Toυ Κώστα Βενιζέλου

Δύο βασικοί παράγοντες

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι Τούρκοι λαμβάνουν υπόψη τους, δύο βασικούς παράγοντες.

-Πρώτο, τις προσπάθειες για την ομαλοποίηση των σχέσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επενδύουν στην πλήρη αποκατάσταση των σχέσεων, αυτή η διαδικασία βρίσκεται, όπως αναφέρεται από τους εμπλεκόμενους, σε «καλό δρόμο» ενώ το πρώτο τεστ είναι η αγορά από τις ΗΠΑ των μαχητικών F-16. Πρόκειται, βέβαια, για ένα αίτημα που δεν εξαρτάται κατά κύριο λόγο από την κυβέρνηση Μπάιντεν, που θέλει να ικανοποιήσει την Άγκυρα, αλλά από το Κογκρέσο.

Και εκεί, όπως είναι γνωστό, είναι ο γερουσιαστής Μπομπ Μενέντεζ, που δεν είναι διατεθειμένος να κάνει τη γέφυρα για να αποκατασταθούν οι σχέσεις ΗΠΑ και Τουρκίας. Άλλωστε δεν έχουν αρθεί ο λόγοι, οι οποίοι οδήγησαν στην απαγόρευση της πώλησης των F-35.

Σημειώνεται συναφώς ότι οι Αμερικανοί σε σχέση με την Ανατολική Μεσόγειο έχουν διαμηνύσει στην Άγκυρα ότι με δική τους παρέμβαση έχουν ικανοποιήσει μια βασική επιδίωξη της κατοχικής Τουρκίας. Να ακυρώσουν το σχέδιο για την κατασκευή του αγωγού East Med. Αυτή είναι μια παράμετρος, που πρέπει να σημειωθεί σε σχέση με τα κανάλια επικοινωνίας του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών.

-Δεύτερο, είναι προφανές πως οι Τούρκοι θέλουν με τις νέες γεωτρήσεις τους να εντοπίσουν και αξιοποιήσουν φυσικό αέριο. Μπορεί στην αρχή οι έρευνες και οι γεωτρήσεις να είχαν και πολιτικό χαρακτήρα, πλην όμως με την εμπειρία που απέκτησαν στη Μαύρη Θάλασσα και λόγω της αναζήτησης εναλλακτικών επιλογών, ενόψει της απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο, είναι σαφές πως θέλουν εκεί που θα «τρυπήσουν» να βρουν αέριο.

Εάν οι προσπάθειες τους τελεσφορήσουν προφανώς και θα δημιουργήσουν νέα τετελεσμένα. Διά της επιβολής και εκβιάζοντας θα αποτελέσουν μέρος του σκηνικού. Ένα τετελεσμένο, που δύσκολα θα ανατρέπεται.

Θα συμπέσουν οι γεωτρήσεις

Οι ενέργειες της κατοχικής Τουρκίας θα συμπέσουν με γεωτρήσεις, που θα διενεργούν αδειοδοτημένες από την Κυπριακή Δημοκρατία εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ.

Άλλωστε η τουρκική κίνηση θα συνιστά απάντηση στις γεωτρήσεις αυτές. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι στο τέλος του τρέχοντος μηνός θα ξεκινήσει γεώτρηση στο θαλασσοτεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, η κοινοπραξίας ENI-TOTAL. Το γεωτρύπανο της ENI, θα προχωρήσει σε νέα ερευνητική γεώτρηση, στον στόχο «Κρόνος», που είναι κοντά στην «Καλυψώ».

Εάν οι ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές, τότε θα προχωρήσουν και σε δεύτερη σε κοντινό στόχο, στο ίδιο θαλασσοτεμάχιο. Διαφορετικά θα επιχειρήσουν στο θαλασσοτεμάχιο 8, στον στόχο «Ερατοσθένης». Περαιτέρω, τον Ιούλιο αναμένεται να αρχίσουν οι σεισμικές μελέτες στο θαλασσοτεμάχιο 5, στο οποίο δραστηριοποιείται η κοινοπραξία των εταιρειών ExxonMobil exploration and production Cyprus offshore Ltd και Qatar Petroleum international stream lc.

Που θα κατευθυνθεί το νέο γεωτρύπανο τον Ιούλιο; Η Άγκυρα αμφισβητεί και θεωρεί «δικά της» τα θαλασσοτεμάχια 4,5,6, 7 της κυπριακής ΑΟΖ. Επίσης, υπάρχει συμφωνία ψευδοκράτους με την εταιρεία ΤΡΑΟ από το 2011 και, σύμφωνα και με χάρτες που έχουν διαμορφωθεί από τουρκικής πλευράς, θα αφορούν τα θαλασσοτεμάχια 12, 8, 9, 13, 3, 2 και βορείως του 1. Αυτά, όπως ισχυρίζεται η κατοχική δύναμη, «ανήκουν» στο ψευδοκράτος.

Ένα σενάριο, το οποίο φαντάζει πολύ πιθανόν είναι η κατοχική Τουρκία να διενεργήσει γεωτρήσεις σε αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια της κυπριακής ΑΟΖ, αλλά σε άλλες περιοχές από εκείνες που πραγματοποιούν εργασίες οι εταιρείες. Αυτό έγινε και στο παρελθόν χωρίς να υπάρξουν από τις εταιρείες αντίδραση.

Η επιλογή του Ιουλίου δεν έχει γίνει προφανώς τυχαία. Θα συνδυασθεί και με τις εκδηλώσεις και τα πανηγύρια, που κάνουν κάθε χρόνο για την εισβολή στα κατεχόμενα. Χωρίς να υπάρχουν ακόμη επιβεβαιωμένες πληροφορίες, αυτό που εκτιμάται ότι θα γίνει, είναι να σχεδιαστεί μια φιέστα στα κατεχόμενα με ανακοινώσεις εδραίωσης των κατοχικών τετελεσμένων, στην παρουσία και Ερντογάν και μια δεύτερη στη θάλασσα με τις νέες γεωτρήσεις.

Είναι σαφές πως τα γεωτρύπανα της τουρκικής κρατικής εταιρείας ΤΡΑΟ, θα χρησιμοποιηθούν σε μια προσπάθεια να ασκηθεί πίεση ώστε να γίνουν αποδεκτές οι τουρκικές αξιώσεις, για συνδιαχείριση πριν από τη λύση, για να είναι μέρος του ενεργειακού παιχνιδιού στην περιοχή.

Το ζητούμενο είναι κατά πόσο θα υπάρξει αντίδραση από τις χώρες των εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ. Στο παρελθόν δεν αντέδρασαν, στη σημερινή φάση, που η Τουρκία παρουσιάζεται αναβαθμισμένη, ένα τέτοιο ενδεχόμενο φαντάζει απομακρυσμένο. Ως εκ τούτου την πίεση θα τη δεχθεί η Λευκωσία.

Κτίζει οικισμούς και εγκαθιδρύει τοπικές διοικήσεις»

Οι κινήσεις της Τουρκίας στη Συρία έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς είναι συγκεκριμένες και συνδέονται με τους επεκτατικούς σχεδιασμούς της κατοχικής δύναμης. Η εξαγγελία του Τούρκου Προέδρου για επιστροφή στη Συρία ενός εκατομμυρίου προσφύγων, συνδέεται και με αντιδράσεις στο εσωτερικό της Τουρκίας, τις οποίες λαμβάνει υπόψη ο Ερντογάν ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2023.

Αλλά εκείνο που αφορά τους σχεδιασμούς της κατοχικής δύναμης, είναι ότι η μεταφορά των προσφύγων, το κτίσιμο σπιτιών σε 13 περιοχές, θα εδραιώσει την τουρκική παρουσία στη Συρία.

Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει αναφερθεί στη σύσταση «τοπικών βουλών». Θα εγκαθιδρυθούν τοπικές διοικήσεις, οι οποίες φαίνεται πως δεν θα έχουν σχέση με την κυβέρνηση Άσαντ, την οποία δεν θα αναγνωρίζουν. Θα δημιουργηθεί μια ντε φάκτο κατάσταση πραγμάτων, που θα εδραιώνει την παρουσία του τουρκικού στρατού.

Πέραν αυτής της διάστασης, που είναι η σημαντικότερη για την κατοχική Τουρκία, υπάρχουν κι άλλες, που αφορούν την «προέλαση» τουρκικών εταιρειών, οι οποίες θα αναλάβουν το κτίσιμο των σπιτιών και τη δημιουργία οικισμών. Είναι δε γνωστές οι σχέσεις της οικογένειας Ερντογάν με κάποιες εταιρείες, που δραστηριοποιούνται σε αυτό τον τομέα.