
Η ιδέα μιας «πόλης 15 λεπτών», στην οποία οι κάτοικοι ζουν σε μικρή απόσταση με τα πόδια ή με ποδήλατο από όλες τις καθημερινές τους ανάγκες ήταν που αγκαλιάστηκαν από πολλούς δημάρχους σε όλο τον κόσμο κατά την διάρκεια της παγκόσμιας πανδημίας ως κεντρική αρχή σχεδιασμού.
Επιφανειακά, αυτές οι γειτονιές των 15 λεπτών μπορεί να ακούγονται ευχάριστες και βολικές. Αλλά υπάρχει ένα πλεονέκτημα καταναγκασμού. H βασική ιδέα μιας πόλης 15 λεπτών δεν είναι στην πραγματικότητα καθόλου πόλη. Είναι ένας θύλακας – ένα γκέτο – μια υποδιαίρεση.
Ο Δήμος ξεκινά μια τρομακτική πρωτοβουλία, την επιβολή της «Ανοιχτής Γειτονιάς 15 λεπτών», ένα σχέδιο που σηματοδοτεί την αρχή των πόλεων απόλυτου ελέγχου. Από την Πέμπτη 10 Ιουλίου, στις 18:30, η Δημοτική Αγορά Κυψέλης μετατρέπεται σε κέντρο μιας δυσοίωνης διαβούλευσης, όπου οι πολίτες καλούνται να παραδώσουν τις ιδέες τους σε ένα σχέδιο που θυμίζει φυλακή χωρίς κάγκελα.
Ο Δήμαρχος Χάρης Δούκας, δηλώνει ότι αυτή η «νέα πνοή» στον αστικό ιστό εμπνέεται από πόλεις όπως το Παρίσι, η Βαρκελώνη, η Μελβούρνη και η Σαγκάη – αλλά η αλήθεια κρύβεται πίσω από την πρόσοψη, πρόκειται για μια δοκιμή ελέγχου, όπου κάθε κίνηση θα περιορίζεται σε έναν κλοιό 15 λεπτών, μακριά από την ελευθερία του ΙΧ.
Η Αντιδήμαρχος Αστικής Αναζωογόνησης Μάρω Ευαγγελίδου περιγράφει ένα σχέδιο που προκαλεί ρίγη. Επτά εργαστήρια χαρτογράφησης και ψηφιακά εργαλεία θα εντοπίσουν «κέντρα» και «συνδέσεις», επιβάλλοντας πεζοδρόμους, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και διαπλατύνσεις που μοιάζουν περισσότερο με παγίδες παρά με προόδους.
Η «Ανοιχτή Γειτονιά» δεν είναι απλώς μια αστική αναδιάρθρωση – είναι ένας κλοιός που συνδέει πάρκα, σχολεία, ιατρεία και ΚΕΠ με περιπατητικές διαδρομές, αποκλείοντας όποιον τολμήσει να ξεφύγει από τον προκαθορισμένο κύκλο. Οι πεζοί, οι άνθρωποι με αναπηρίες και οι εμποδιζόμενοι καλούνται να υπακούσουν, ενώ η απαγόρευση του ΙΧ φέρνει μια αίσθηση εγκλωβισμού, σαν να ετοιμάζεται μια πόλη-φυλακή όπου η κάθε κίνηση παρακολουθείται.
Η συμμετοχή των πολιτών, που ξεκινά στις 10 Ιουλίου στη Κυψέλη ή διαδικτυακά μέσω ερωτηματολογίου μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου, μοιάζει περισσότερο με προσπάθεια να νομιμοποιηθεί αυτό το σχέδιο παρά με αληθινή δημοκρατία. Τα αποτελέσματα θα οδηγήσουν σε ζώνες και διαδρόμους παρέμβασης, σφραγίζοντας την τύχη της πόλης σε ένα μέλλον όπου η ελευθερία θα είναι μόνο μια ανάμνηση.
Ο Αθήνα 9,84, χορηγός επικοινωνίας, φαίνεται να χειροκροτεί αυτή την αλλαγή, αλλά η αλήθεια είναι σκληρή, η «Ανοιχτή Γειτονιά 15 λεπτών» δεν είναι πρόοδος, είναι το πρώτο βήμα προς έναν κόσμο όπου η ζωή σου περιορίζεται, ελέγχεται και καταγράφεται σε κάθε βήμα, με την Κυψέλη να γίνεται ο προάγγελος μιας σκοτεινής εποχής.
Δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένας τρόπος για να περιορίσουν, να εξαναγκάσουν, να επιβάλουν πρόστιμα, να τιμωρήσουν, να παρακολουθήσουν και να περιορίσουν το θεμελιώδες δικαίωμα της ελεύθερης κυκλοφορίας των κατοίκων. Για παράδειγμα, οι κάτοικοι δεν επιτρέπεται να φεύγουν από την πόλη τους που διαρκεί 15 λεπτά με το αυτοκίνητο περισσότερες από τις προβλεπόμενες φορές το χρόνο. Διαφορετικά, θα επιβληθεί πρόστιμο. Επιπλέον, η κυβέρνηση θα παρακολουθεί και θα ελέγχει κάθε κίνηση μέσω των smartphone και της τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου.