Οι υπερ- και πολυφθοροαλκυλικές ουσίες (PFAS) βρίσκονται σε ένα ευρύ φάσμα καταναλωτικών προϊόντων, όπως αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, αδιάβροχα ρούχα, υφάσματα ανθεκτικά στους λεκέδες και άλλα προϊόντα που αντιστέκονται στο λίπος, το νερό και το λάδι. Οι ουσίες αυτές χρησιμοποιούνται ευρέως από τη δεκαετία του 1940. Είναι γνωστές και ως «παντοτινά χημικά» επειδή δεν διασπώνται φυσικά και βρίσκονται ευρέως στο έδαφος, το νερό και τον αέρα, σύμφωνα με την . 

Στη μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «eBioMedicine» συμμετείχαν 88 άτομα με καρκίνο του θυρεοειδούς και 88 υγιή άτομα. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η έκθεση σε έναν συγκεκριμένο τύπο PFAS, που ονομάζεται υπερφθορο-οκτανοσουλφονικό οξύ (n-PFOS), αύξησε τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του θυρεοειδούς κατά 56%.

Από την ανάλυση μιας υποομάδας 31 ατόμων με καρκίνο του θυρεοειδούς διαπιστώθηκε συσχέτιση μεταξύ της νόσου και άλλων χημικών ουσιών PFAS (perfluorooctanesulfonicacid, perfluorononanoicacid, perfluorooctylphosphonicacid, andlinearperfluorohexanesulfonicacid.) Οι ερευνητές εξέτασαν την έκθεση των συμμετεχόντων σε συνολικά οκτώ χημικές ουσίες PFAS.

Καθώς τις τελευταίες δεκαετίες τα περιστατικά καρκίνου του θυρεοειδούς αυξάνονται παγκοσμίως, οι ερευνητές θέλησαν να εμβαθύνουν στους πιθανούς περιβαλλοντικούς παράγοντες που πιθανώς ευθύνονται για την αύξηση αυτή, δήλωσε η Δρ. Μάαικε βαν Γκέρβεν, συν-συγγραφέας της μελέτης και επίκουρη καθηγήτρια και διευθύντρια έρευνας στο τμήμα ωτορινολαρυγγολογίας/χειρουργικής κεφαλής και τραχήλου της Ιατρικής Σχολής Icahn του Νοσοκομείου Mount Sinai στη Νέα Υόρκη.

ΗΠΑ: Μήνυση πολιτειών κατά της Μeta για βλάβη στην ψυχική υγεία των νέων

«Αυτό μας οδήγησε στη διαπίστωση ότι τα PFAS μπορεί να ευθύνονται εν μέρει για την αύξηση των περιστατικών καρκίνου του θυρεοειδούς και αποτελούν έναν τομέα που πρέπει να συνεχίσουμε να μελετάμε περαιτέρω», τόνισε.

«Εξ όσων γνωρίζουμε, αυτή είναι η πρώτη μελέτη σε ανθρώπους που διαπιστώνει συσχέτιση μεταξύ της έκθεσης σε ορισμένα PFAS και του κινδύνου διάγνωσης καρκίνου του θυρεοειδούς», δήλωσε η ερευνήτρια στο Medical News Today.

«Τα αποτελέσματα της μελέτης μας παρέχουν περαιτέρω στοιχεία για την υγειονομική κρίση των PFAS, υπογραμμίζοντας την ανάγκη απομάκρυνσης/μείωσής τους από τις πιθανές οδούς έκθεσης», συμπλήρωσε.

Η Νικόλ Ντέζιελ, ερευνήτρια στο Κέντρο Καρκίνου του Πανεπιστημίου του Yale και αναπληρώτρια καθηγήτρια επιδημιολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του ίδιου πανεπιστημίου, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι τα ευρήματα της μελέτης είναι σημαντικά για δύο λόγους.

«Πρώτον, ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι μια ταχέως αναπτυσσόμενη κακοήθεια και τα αίτιά του δεν είναι γνωστά. Δεύτερον, τα PFAS και άλλες χημικές ουσίες που διαταράσσουν το ενδοκρινικό σύστημα έχουν συνδεθεί με διάφορα προβλήματα υγείας, αλλά η σύνδεσή τους με τον καρκίνο και ιδιαίτερα με τον καρκίνο του θυρεοειδούς είναι λιγότερο γνωστές», εξήγησε.

Ο Δρ. Αμμάρ Σουκάρι, ογκολόγος και μέλος της διεπιστημονικής ομάδας θωρακικής ογκολογίας στο Ινστιτούτο Καρκίνου Barbara Ann Karmanos στο Ντιτρόιτ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, δήλωσε ότι τα ευρήματα της έρευνας δεν τον εκπλήσσουν.

«Τα PFAS είναι γνωστό ότι αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου των νεφρών και των όρχεων, εκτός από πολλές άλλες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία», δήλωσε.

Τα PFAS είναι χημικές ουσίες που προκαλούν ενδοκρινικές διαταραχές, εξήγησε η βαν Γκέρβεν, «πράγμα που σημαίνει ότι αυτές οι χημικές ουσίες έχουν αντίκτυπο στους αδένες του σώματος που παράγουν ορμόνες, συμπεριλαμβανομένου του θυρεοειδούς αδένα».

«Από προηγούμενες μελέτες, είναι γνωστό ότι τα PFAS επηρεάζουν την παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών. Υπάρχουν ορισμένες υποθέσεις σχετικά με το γιατί τα PFAS μπορεί να προκαλούν ή να προάγουν τον καρκίνο, ωστόσο ο ακριβής μηχανισμός είναι ακόμη άγνωστος», πρόσθεσε η ερευνήτρια.

«Τα PFAS μπορούν να συσσωρευτούν στον θυρεοειδή αδένα και να επηρεάσουν τη δομή και τη λειτουργία του. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα PFAS μπορούν να προκαλέσουν οξειδωτικό στρες, φλεγμονή, κυτταρικό θάνατο και βλάβη του DNA στον ιστό του θυρεοειδούς, γεγονός που μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτού του τύπου καρκίνου», εξήγησε ο Σουκάρι.

Τα PFAS μπορούν επίσης να τροποποιήσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και να επηρεάσουν την ικανότητά του να καταπολεμά τις λοιμώξεις και τους όγκους, συμπλήρωσε Ορισμένες μελέτες έχουν υποδείξει ότι η έκθεση σε PFAS μπορεί να βλάψει την ανοσολογική επιτήρηση των καρκινικών κυττάρων του θυρεοειδούς, σύμφωνα με τον ερευνητή.

Πώς η νέα μελέτη θα μπορούσε να οδηγήσει σε δράση για την κατάργηση των PFAS

Το 2020, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεσμεύτηκε να καταργήσει σταδιακά τη χρήση των «παντοτινών χημικών» (PFAS) στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εκτός εάν η χρήση τους είναι απαραίτητη». Ωστόσο, πριν από λίγες ημέρες ο Guardian αποκάλυψε πως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν θα απαγορεύσει τελικά όλες τις τοξικές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στα καθημερινά καταναλωτικά προϊόντα, μετά από πιέσεις της βιομηχανίας.

Η Λόρεν Πέτρικ, συν-συγγραφέας της μελέτης και αναπληρώτρια καθηγήτρια περιβαλλοντικής ιατρικής και δημόσιας υγείας στο Mount Sinai, δήλωσε ότι τα ευρήματα της μελέτης υπογραμμίζουν την ανάγκη για τη μείωση και τελικά εξάλειψη της χρήσης των PFAS.

«Σήμερα, είναι σχεδόν αδύνατο να αποφύγουμε τα PFAS στις καθημερινές μας δραστηριότητες», δήλωσε. «Ελπίζουμε πως αυτά τα ευρήματα να ευαισθητοποιήσουν τον κόσμο για τη σοβαρότητα αυτών των χημικών ουσιών. Όλοι θα πρέπει να συζητήσουν την έκθεσή τους σε PFAS με τον θεράποντα γιατρό τους ώστε να προσδιορίσουν τον κίνδυνο που διατρέχουν και να υποβληθούν σε εξετάσεις, εάν είναι απαραίτητο. Επιπλέον, χρειαζόμαστε συνεχείς αλλαγές στη βιομηχανία για την πλήρη εξάλειψη των PFAS», τόνισε.

Η Ντέζιελ είπε πως υπάρχουν κάποιοι τρόποι για να μειωθεί η έκθεση στα PFAS.

Θύελλα αντιδράσεων στον χώρο της Υγείας για τις αμοιβές και τις προτάσεις Αγαπηδάκη

«Εάν ζείτε σε μια περιοχή όπου το πόσιμο νερό έχει μολυνθεί, τα φίλτρα που διαθέτουν ενεργό άνθρακα ή που χρησιμοποιούν αντίστροφη όσμωση μπορεί να είναι αποτελεσματικά», είπε. «Μπορεί κανείς επίσης να μειώσει ή να περιορίσει τη χρήση άλλων πηγών αυτών των χημικών, όπως είναι τα αντικολλητικά μαγειρικά σκεύη, οι συσκευασίες τροφίμων όπως το ποπ κορν για φούρνο μικροκυμάτων και τα περιτυλίγματα γρήγορου φαγητού, και τα ρούχα που έχουν υποστεί επεξεργασία με μέσα καθαρισμού που περιέχουν διαλυτικά ώστε να είναι ανθεκτικά στους λεκέδες».

Τώρα, η ομάδα της βαν Γκέρβεν εξετάζει εκατοντάδες άλλες χημικές ουσίες και μεταβολίτες για να διαπιστώσει εάν σχετίζονται με τον καρκίνο του θυρεοειδούς.

«Μας ενδιαφέρει επίσης να διερευνήσουμε περαιτέρω τον αντίκτυπο της έκθεσης σε PFAS στον καρκίνο του θυρεοειδούς και την επιθετικότητα αυτής της νόσου σε ομάδες υψηλής έκθεσης σε PFAS, όπως για παράδειγμα στον αμερικανικό στρατό», κατέληξε η ερευνήτρια.