Του Μάνου Χατζηγιάννη

Από την επίθεση της Νίκαιας μέχρι την χθεσινή της Λυών πολλοί καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι ο στόχος της ισλαμικής τρομοκρατίας είναι οι Χριστιανοί και ότι είναι απαραίτητη μια «σταυροφορία». Όμως οι «θρησκευτικοί πόλεμοι» εξυπηρετούν μόνο τις πολιτικές δυνάμεις.

Αυτό που θα πρέπει να γίνει αντiληπτό όμως είναι πως οι εχθροί της ειρήνης είναι τόσο ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός όσο και ο σχετικισμός του κοσμισμού. Η θετικιστική υπερηφάνεια, δηλαδή, που περιφρονεί τη θρησκεία ρίχνοντάς την στα σκουπίδια της ιστορίας είναι τόσο επικίνδυνη όσο οι αποκεφαλισμοί από Ισλαμιστές τρομοκράτες.

Η κατάσταση τείνει να ξεφύγει με τελευταία αφορμή το περιστατικό στην Γαλλία (πάλι...) όπου ένας ένοπλος πυροβόλησε έναν Έλληνα Ορθόδοξο ιερέα στη Λυών.

Εξ αρχής η αντιμετώπιση των αρχών ήταν από ..προσεκτική μέχρι επισφαλής. Τα γαλλικά ΜΜΕ μετέδιδαν πως δεν υπήρχαν στοιχεία από Γάλλους αξιωματούχους ότι η επίθεση συνδέεται με τρομοκρατία. Παρόλο που ο άντρας λέγεται ότι φώναξε "Allahu akbar", κάτι που επίσης δεν επιβεβαιώνεται. Επίσης αρχικά δεν κλήθηκε ο Γάλλος εισαγγελέας κατά της τρομοκρατίας, όπως είναι φυσιολογικό όταν οι αρχές υποπτεύονται μια τρομοκρατική σύνδεση. Στην πορεία η εισαγγελία της Λυών ξεκίνησε έρευνα για απόπειρα δολοφονίας. Μεταδόθηκε πως είναι σε στενή επαφή με τον Εθνικό Εισαγγελέα κατά της Τρομοκρατίας. “Δεν εξαιρείται κανένα κομμάτι αυτήν τη στιγμή. Δεν είναι άμεσα σαφές ποιο ήταν το κίνητρο του επιτιθέμενου”, ανέφεραν οι τοπικές αρχές και οι εισαγγελείς.

Και σαν να μη έφταναν αυτά...Μια εκκλησία στην αυστριακή πρωτεύουσα δέχτηκε επίθεση από ένα όχημα αποτελούμενο από περίπου 50 μουσουλμάνους Τούρκους που φώναζαν "Allahu akbar". Σύμφωνα με μαρτυρία του ιερέα, η εκκλησία βανδαλίστηκε στο εσωτερικό της όπως αναφέρει ρεπορτάζ την εφημερίδα Heute. Το περιστατικό έλαβε χώρα την Πέμπτη στο Antonskyrkan στη Βιέννη και καταγράφεται ως χριστιανοφοβική επίθεση μετά την πρόσφατη συζήτηση σχετικά με την έννοια της ελευθερίας του λόγου στην Ευρώπη, η οποία περιλαμβάνει επίσης την απεικόνιση των σκίτσων του Μωάμεθ.

Ο μαινόμενος όχλος εισέβαλε στην εκκλησία και προέβη σε βανδαλισμoύς καταστρέφοντας πάγκους, μεταξύ άλλων. Η καταστροφή καταγράφηκε σε κάμερες παρακολούθησης. Η αστυνομία μπόρεσε να εντοπίσει δέκα από τους δράστες και η συμμορία χαρακτηρίζεται ως τουρκικής καταγωγής.

Ο Κουρτς δείχνει να..πατάει πόδι. Σε μια δημοσίευση στο Twitter, ο Συντηρητικός Καγκελάριος της χώρας Sebastian Kurz γράφει ότι αυτό δεν θα επιτραπεί να συνεχιστεί, επειδή τώρα έχει τελειώσει όλη η «ψευδή ανοχή» για το πολιτικό Ισλάμ. Αυτή η στάση μαζί με αυτήν του Μακρόν (όσο ειλικρινής κι αν είναι ή...δεν είναι) είναι η μια πλευρά του φεγγαριού. Άλλοι...φερέλπιδες ηγέτες σαν τον Μακρόν ωστόσο έχουν διαφορετική άποψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τρουντό, ο οποίος δεν υποστηρίζει τη στάση του Γάλλου Προέδρου Μακρόν σχετικά με τις μουσουλμανικές προσπάθειες περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης. Αντιθέτως, ο Trudeau πιστεύει ότι η ελευθερία της έκφρασης πρέπει να ασκείται με «σεβασμό για τους άλλους» και με προσοχή «να μην βλάπτει με αυθαίρετο ή περιττό τρόπο»

Τα γεγονότα που συμβαίνουν στη Γαλλία- και όχι μόνο- και ο τρόπος με τον οποίο ερμηνεύονται απαιτούν, προβληματισμό περισσότερο, παρά σκεπτικισμό. Σε διεθνές επίπεδο στο επίκεντρο βρίσκεται η κατάσταση του Ισλάμ και η εξέλιξή του (ή εμπλοκή του) στον κόσμο.

Πολλοί μουσουλμάνοι στη Γαλλία ζητούν να περιθωριοποιηθεί και να απαγορευτεί η διδασκαλία του ριζοσπαστικού Ισλάμ, αφήνοντας μόνο ένα Ισλάμ "του φωτός", το οποίο ενσωματώνεται με τον νεωτερισμό. Αλλά άλλοι - ειδικά στα μέσα ενημέρωσης- απαιτούν έναν πόλεμο ενάντια στο Ισλάμ, που φαίνεται να έχει ως στόχο τον διωγμό και την καταστολή των Χριστιανών. Γι 'αυτούς, θα μπορούσε να συμβεί ένας νέος θρησκευτικός πόλεμος, εξαπλωμένος σε διάφορα μέρη του κόσμου και για τον οποίο υπάρχει η απόλυτη παραμέληση πρόνοιας εκ μέρους των δυτικών κυβερνήσεων.

Ότι αυτός ο "θρησκευτικός πόλεμος" έχει πολιτικούς στόχους ή ακόμη και την σταθερότητα των κυβερνήσεων ως κίνητρο - όπως δείχνουν οι δηλώσεις του Ερντογάν στην Τουρκία ή εκείνων του Μαχατίρ στη Μαλαισία - δεν περνάει καν από το μυαλό. Το περίεργο γεγονός είναι ότι ακόμη και ο επικεφαλής της αντιτρομοκρατίας στη Γαλλία, Jean-François Ricard, δήλωσε ότι «στόχος είναι η Καθολική Εκκλησία». Μέχρι που ήρθε το χτύπημα και στην Ορθόδοξη...

Το να στήσεις μια θρησκεία εναντίον μιας άλλης είναι μια τεχνική που στην ιστορία έχει εκδηλωθεί πολλές φορές: στο Λίβανο, τη Συρία, το Πακιστάν, την Ινδία, τη Μιανμάρ, την Ινδονησία, το Βιετνάμ, την Κίνα, κλπ ... Ο «θρησκευτικός πόλεμος» χρησιμεύει για να χωρίσει, να εξαντλήσει τον πληθυσμό και μετά να αναλάβει εξουσία, πολιτική ή στρατιωτική. Η ευθραυστότητα των πολιτικών δυνάμεων στον κόσμο είναι εμφανής: ένας «θρησκευτικός πόλεμος» - όπως μια πανδημία - μπορεί να τους δώσει την αύρα των σωτήρων και την υποστήριξη που χρειάζονται.

Αν όμως δεν είναι σκόπιμη μια «σταυροφορία», τι μπορεί να γίνει; Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν έχει καταρτίσει ένα πρόγραμμα για να σταματήσει το ριζοσπαστικό Ισλάμ: μπλοκάρισμα της κρατικής χρηματοδότησης των σχολείων του Κορανίου, διακοπή της χρηματοδότησης από το εξωτερικό, έκδοση επικίνδυνων ατόμων, επαλήθευση διδασκαλίας σύμφωνα με τη «Δημοκρατία» κλπ.

Όλα αυτά είναι αξιόλογα, αλλά είναι αρκετά; Αν μιλάμε για την Γαλλία η ενσωμάτωση του Ισλάμ στον εκσυγχρονισμό είναι απαραίτητη, αλλά η ενσωμάτωση του λόγου του Διαφωτισμού στον κόσμο της θρησκείας είναι εξίσου απαραίτητη. Είναι περίεργο ότι στη Γαλλία (και πέραν αυτής) υπερασπίζονται την ελευθερία της έκφρασης, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της βλασφημίας.

Κι εδώ είναι το βασικό πρόβλημα: στην Γαλλία - και πλέον σε μεγάλο μέρος της Δύσης - η θρησκεία εμφανίζεται μόνο ως καταβόθρα λαθών, χωρίς να αγγίζεται καν το ερώτημα αν η πίστη στον Θεό για δισεκατομμύρια ανθρώπων έχει σημασία.

Εν κατακλείδι οι εχθροί της ειρήνης είναι, αφενός, ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός και, αφετέρου, ο σχετικισμός, ο οποίος περιφρονεί τις θρησκείες και τις περιθωριοποιεί. Ο ισλαμιστής τρομοκράτης που κάνει το νόμο του είδωλό του είναι επικίνδυνος. Όμως εξίσου επικίνδυνη είναι η θετικιστική υπερηφάνεια που περιφρονεί τη θρησκεία παρουσιάζοντάς την σαν “όπιο των λαών” ή λογική των υποανάπτυκτων.