Ανοδική είναι η πορεία των τιμών του πετρελαίου σήμερα Δευτέρα, με το Brent κοντά στα 75 δολάρια το βαρέλι και το αμερικανικό στα 74 δολάρια.

Από την αρχή του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, οι τιμές του μαύρου χρυσού ανέβηκαν αρχικά ραγδαία, για να υποχωρήσουν βέβαια, στη συνέχεια, καθώς πολλοί δεν πίστεψαν ότι η σύγκρουση θα έχει διάρκεια. Όπως συνέβη και στις δύο προηγούμενες συγκρούσεις Ισραήλ -Ιράν τους τελευταίους μήνες, που ήταν ελεγχόμενες και είχαν στόχο να σώσουν τα προσχήματα εκατέρωθεν.

Αυτή τη φορά όμως, δύσκολα θα αποτραπεί ένας ολομέτωπος, ίσως και παρατεταμένος πόλεμος: Καθημερινά βλέπουμε μια κλιμάκωση με τεράστιες καταστροφές και με δεκάδες νεκρούς μέχρι τώρα.

Η Τεχεράνη απαντά όλο και πιο σκληρά και αδιάκριτα εναντίον στόχων στο Ισραήλ, ενώ η κυβέρνηση Νετανιάχου δηλώνει σαφώς πλέον ότι το διακύβευμα του πολέμου είναι η ανατροπή καθεστώτος στο Ιράν.

Ανεξάρτητα από το εύρος και την αποτελεσματικότητα των ιρανικών πυραυλικών επιθέσεων, το Ισραήλ είναι υποχρεωμένο να κλιμακώσει τις επιθέσεις του, αφού στο πρώτο κύμα δεν κατόρθωσε να καταστρέψει τις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, που βρίσκονται σε βάθος ακόμη και 800 μέτρων. «Το Ισραήλ θα επιτίθεται μέχρι να πετύχει το στόχο του, που είναι η εξάλειψη του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Αλλιώς, το Ιράν θα επιταχύνει πλέον το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου και θα φτάσει κοντά στην απόκτηση ατομικών όπλων», τονίζουν στη Ναυτεμπορική, Ευρωπαίοι διπλωμάτες στις Βρυξέλλες.

Τι θα κάνουν οι Αμερικανοί

Αναμφίβολα, μόνο οι Αμερικανοί είναι αυτοί που θα μπορούσαν να σταματήσουν τον ισραηλινό πρωθυπουργό Νετανιάχου, αλλά πλέον «η διοίκηση Τραμπ φαίνεται να έχει κάνει πίσω, δίνοντας το πράσινο φως στο Ισραήλ να προχωρήσει ως το τέλος», εκτιμούν οι ίδιες πηγές

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός προειδοποίησε όμως χθες με «νέα κλιμάκωση»: «Κάθε τοποθεσία και στόχος του καθεστώτος θα καταστραφεί». Λίγο αργότερα, ένα drone έπληξε το ιρανικό εργοστάσιο εξόρυξης φυσικού αερίου South Pars: Σύμφωνα με το Bloomberg, η παραγωγή φυσικού αερίου αναγκάστηκε να διακοπεί «προσωρινά».

Μόλις λίγες ώρες αργότερα ήταν η σειρά του Μπαντάρ Αμπάς να χτυπηθεί. Πρόκειται για το μεγαλύτερο λιμάνι του Ιράν και κέντρου των εξαγωγών πετρελαίου.

«Μετά τα εργοστάσια εμπλουτισμού ουρανίου, το Τελ Αβίβ έχει ξεπεράσει μια ακόμη από τις κόκκινες γραμμές που είχε επιβάλει η προηγούμενη διοίκηση Μπάιντεν στις ΗΠΑ: τους τερματικούς σταθμούς υδρογονανθράκων του τρίτου μεγαλύτερου παραγωγού φυσικού αερίου στον κόσμο και του έβδομου μεγαλύτερου παραγωγού αργού πετρελαίου», τονίζουν οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες

Στα 130 δολάρια το πετρέλαιο

Εάν η σύγκρουση κλιμακωθεί περαιτέρω, οι ειδικοί προβλέπουν ότι η τιμή του πετρελαίου θα μπορούσε να φτάσει και τα 130 δολάρια. Αυτό θα συμβεί αν το Ιράν έκλεινε το Στενό του Ορμούζ. Περίπου το 20% του παγκόσμιου πετρελαίου μεταφέρεται καθημερινά μέσω αυτής της στρατηγικά σημαντικής θαλάσσιας διέλευσης, μεταξύ του Περσικού Κόλπου και του Κόλπου του Ομάν.

«Εάν το Στενό του Ορμούζ κλείσει, θα πρόκειται για το μεγαλύτερο πετρελαϊκό σοκ στην ιστορία», προειδοποίησε ο Ματ Γκέρτκεν, επικεφαλής γεωπολιτικός στρατηγικός αναλυτής στην BCA Research. Ειδικοί στην JPMorgan Chase αναμένουν ότι οι τιμές του πετρελαίου θα αυξηθούν έως και στα 130 δολάρια το βαρέλι σε αυτό το σενάριο. Το Bloomberg Geoeconomics προβλέπει επίσης μια αύξηση αυτού του μεγέθους.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) θεωρεί βέβαια ότι είναι προετοιμασμένος για ένα τέτοιο σενάριο. Διαθέτει στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων βαρελιών, τα οποία θα μπορούσαν να απελευθερωθούν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, ακόμη και αυτή η τεράστια ποσότητα θα μπορούσε να εξαντληθεί γρήγορα, καθώς περίπου 100 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου καταναλώνονται παγκοσμίως καθημερινά.

Τι θα γίνει με το πετρέλαιο θέρμανσης και τη βενζίνη;

Παρά την κλιμάκωση, ορισμένοι αναλυτές ζητούν να αποτραπεί η υπερβολική ανησυχία. «Όσο το Στενό του Ορμούζ παραμένει ανοιχτό και δεν υπάρχουν σημαντικές διαταραχές στην παραγωγή, οι τιμές του πετρελαίου θα μπορούσαν να παραμείνουν σταθερές», πιστεύουν ορισμένοι ειδικοί. «Η αγορά  πετρελαίου αυτή τη στιγμή παρουσιάζει μάλλον υπερπροσφορά. Τα παγκόσμια αποθέματα βρίσκονται πάνω από τον μέσο όρο εδώ και μήνες. Εάν η ζήτηση μειωθεί λόγω της κρίσης και δεν υπάρξει έλλειψη πετρελαίου, η αύξηση των τιμών θα μπορούσε να μην είναι μεγάλη», προσθέτουν.

Σύμφωνα με την αγορά, τα 100 λίτρα πετρελαίου θέρμανσης κατά μέσο όρο στην ΕΕ, είναι σήμερα λίγο πάνω από τα 100 από τα 100 ευρώ. Τον Μάιο, η μέση τιμή ήταν κοντά στα 90 ευρώ –που ήταν η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων δύο ετών.

«Παρά την αύξηση των τιμών του πετρελαίου τις τελευταίες ημέρες, ίσως αξίζει να γεμίσετε τις δεξαμενές ενόψει του χειμώνα», υποστηρίζει η πλατφόρμα Verivox. Όπως αναφέρει σε σημείωμα στους πελάτες της, «οι τιμές εξακολουθούν να είναι λογικές, αλλά εκτός από τη γεωπολιτική αβεβαιότητα, και η αύξηση του κόστους CO2 θα μπορούσε να οδηγήσει τις τιμές ακόμη υψηλότερα τον επόμενο χρόνο».