Υπάρχουν πολύ λίγες θεραπείες για τον καρκίνο που δίνουν στους ασθενείς μακροχρόνια ελπίδα επιβίωσης. Θα μπορούσε η βιταμίνη C να είναι ο σύνδεσμος που λείπει από αυτή την εξίσωση; Ο αριθμός των ανθρώπων που πεθαίνουν από καρκίνο κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες μειώνεται σταδιακά.

Βιταμίνη C – Ενώ αυτό μπορεί να φαίνεται καλό, ο καρκίνος παραμένει ο δεύτερος μεγαλύτερος δολοφόνος παγκοσμίως.

Σύμφωνα με το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου (NCI), ο θάνατος από καρκίνο για άνδρες μειώθηκε κατά 1,8% μεταξύ 2004 και 2013, κατά 1,4% για τις γυναίκες κατά την ίδια περίοδο και κατά 1,4% για τα παιδιά μεταξύ 2009 και 2013.

Παρόλα αυτά, το 2014 1.960 παιδιά έχασαν τη ζωή τους από καρκίνο και το 2016 πέθαναν 595.690 ενήλικες.

Για τους ασθενείς, τα μέλη της οικογένειας και τους φίλους, καθώς και όσους ασχολούνται με την περίθαλψη και την έρευνα για τον καρκίνο, αυτοί οι αριθμοί αποτελούν μια έντονη υπενθύμιση ότι παρά τις πολλές ιατρικές προόδους του περασμένου αιώνα, ο καρκίνος εξακολουθεί να αποτελεί κορυφαία αιτία θανάτου.

Η χρήση βιταμίνης C, ή ασκορβικού οξέος όπως ονομάζεται, ως εναλλακτική μέθοδο για τη θεραπεία του καρκίνου έχει έρθει στο προσκήνιο από τη δεκαετία του 1970 και έχουν γίνει πολλές σχετικές μελέτες τα τελευταία χρόνια.

Σε αυτό το άρθρο, εξετάζουμε τα πιο πρόσφατα επιστημονικά και ιατρικά ευρήματα και θέτουμε την ερώτηση: Είναι η βιταμίνη C, η “πανάκεια” για τον καρκίνο, που μερικοί πιστεύουν ότι είναι;

Τι κάνει η βιταμίνη C;

Οι άνθρωποι δεν μπορούν να φτιάξουν βιταμίνη C, επειδή μας λείπουν τα απαραίτητα ένζυμα. Αντ’ αυτού, πρέπει να πάρουμε αυτήν τη βασική βιταμίνη μέσω της διατροφής μας.

Η βιταμίνη C έχει πολλές κρίσιμες λειτουργίες, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου-κλειδί στην παραγωγή κολλαγόνου, που αποτελεί το κεντρικό συστατικό του συνδετικού ιστού.

Συμμετέχει επίσης στη σύνθεση των νευροδιαβιβαστών, όπως η ντοπαμίνη και η νορεπινεφρίνη, καθώς και στην προσθήκη της προστατευτικής επικάλυψης μυελίνης στα νευρικά κύτταρα στην λευκή ουσία του εγκεφάλου. Επιπλέον, είναι γνωστό ότι έχει ισχυρές αντιοξειδωτικές ιδιότητες, προστατεύοντας τα κύτταρα από οξειδωτική βλάβη.

Καθώς η βιταμίνη C εμπλέκεται σε μια σειρά από διαδικασίες που συμβάλλουν στη διατήρηση της υγιεινής του σώματός μας, δεν αποτελεί μεγάλη έκπληξη το γεγονός ότι οι έρευνες έχουν δείξει πολλούς διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους το ασκορβικό οξύ μπορεί να επηρεάσει τον καρκίνο.

Συγκεκριμένα, έχουν περιγραφεί τρεις διαφορετικοί μηχανισμοί που συμβαίνει αυτό:

1. Αλλάξτε από αντιοξειδωτικά σε προ-οξειδωτικά

Ο δρ. Mark Levine, από το Τμήμα Μοριακής και Κλινικής Διατροφής στο βρετανικό Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας στη Bethesda, και οι συνεργάτες του, απέδειξαν ότι, όταν συνδυάζεται με μέταλλα, η βιταμίνη C παράγει υπεροξείδιο του υδρογόνου.

Αυτό το μόριο είναι ένα ισχυρό οξειδωτικό και είναι πολύ τοξικό στα κύτταρα – ειδικά στα καρκινικά κύτταρα.

Ωστόσο, η στόχευση του καρκίνου δεν είναι τόσο απλή όσο το να τρώμε απλά μερικά επιπλέον πορτοκάλια κάθε μέρα. Το ανθρώπινο σώμα είναι πολύ καλό στο να διατηρεί υγιή επίπεδα βιταμίνης C, όταν την προσλαμβάνουμε μέσω της διατροφής. Και όταν υπάρχει υπερβολική ποσότητα βιταμίνης C στο σύστημα, απλώς αποβάλλεται μέσω των ούρων.

Ο δρ. Levine έδειξε, ότι η χορήγηση βιταμίνης C με ένεση σε υψηλά επίπεδα της επιτρέπει ξεπεράσει τους μηχανισμούς ελέγχου του σώματός μας.

Ο δρ. Lewis Cantley, από τη Weill Cornell Medicine στη Νέα Υόρκη και οι συνεργάτες του, έδειξαν, επίσης, ότι η βιταμίνη C έχει ισχυρό προ-οξειδωτικό αποτέλεσμα σε μια μελέτη που χρησιμοποίησε κύτταρα καρκίνου του παχέος εντέρου.

Η θεραπεία με υψηλά επίπεδα βιταμίνης C προκάλεσε αρκετή οξειδωτική βλάβη σε αυτά τα κύτταρα για να τα σκοτώσει με μια διαδικασία κυτταρικού θανάτου γνωστή ως απόπτωση.

Εκτός από το προ-οξειδωτικό αποτέλεσμα που η βιταμίνη C είχε στα κύτταρα σε αυτή την μελέτη, ο δρ. Cantley διαπίστωσε ότι ανέστειλε την γλυκόλυση, η οποία είναι μια μεταβολική μέθοδος, που τα κύτταρα χρησιμοποιούν για την μετατροπή της γλυκόζης σε ενέργεια.

2. Εκ των έσω “στέρηση τροφής” των καρκινικών κυττάρων

Η χρήση των ιδίων μεταβολικών οδών του καρκινικού κυττάρου είναι το κλειδί για τα ευρήματα του δρ. Michael P. Lisanti από το Κέντρο Βιοϊατρικής Έρευνας στο πανεπιστήμιο του Salford στο Μάντσεστερ, και των συναδέλφων του.

Σε ένα κυτταρικό μοντέλο, έδειξαν ότι τα καρκινικά βλαστικά κύτταρα βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα μιτοχόνδρια για τον μεταβολισμό τους. Τα μιτοχόνδρια είναι μικρές δομές μέσα στα κύτταρα που παράγουν ενέργεια. Η γλυκόλυση και ο μιτοχονδριακός μεταβολισμός είναι πολύπλοκες διεργασίες.

Μόλις απελευθερωθεί ενέργεια από τη γλυκόζη μέσω της γλυκόλυσης, το τελικό προϊόν αυτής της οδού, το πυροσταφυλικό (pyruvate), λαμβάνεται στα μιτοχόνδρια, όπου είναι το σημείο εκκίνησης για μια σειρά βιοχημικών αντιδράσεων, που απελευθερώνουν ενέργεια από το μόριο.

Το έργο του δρ. Lisanti συμφωνεί με τα ευρήματα της μελέτης του Dr. Cantley: Η βιταμίνη C προκαλεί οξειδωτικό στρες στα καρκινικά βλαστικά κύτταρα και αναστέλλει ένα βασικό ένζυμο που εμπλέκεται στη γλυκόλυση.

Χωρίς γλυκόλυση δεν παράγεται πυροσταφυλικό, το οποίο, με τη σειρά του, σημαίνει ότι τα μιτοχόνδρια δεν μπορούν να παράγουν ενέργεια. Ως εκ τούτου τα καρκινικά βλαστικά κύτταρα “λιμοκτονούν” και πεθαίνουν.

Και σε μια μελέτη παρακολούθησης, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν αυτή τη γνώση για να σχεδιάσουν ένα νέο τρόπο θανάτωσης των καρκινικών βλαστικών κυττάρων, χρησιμοποιώντας έναν συνδυασμό αντιβιοτικών και βιταμίνης C. Ορισμένα αντιβιοτικά, όπως η δοξυκυκλίνη (doxycycline), επηρεάζουν την λειτουργία των μιτοχονδρίων.

Η αντιμετώπιση των καρκινικών βλαστικών κυττάρων με αυτό το αντιβιοτικό εξάρθρωσε την λειτουργία των μιτοχονδρίων, αφήνοντας τα κύτταρα να εξαρτώνται από τη γλυκόλυση, για να παράγουν αρκετή ενέργεια για να παραμείνουν ζωντανά. Αλλά όταν χτυπήθηκαν τα καρκινικά βλαστικά κύτταρα με δόση βιταμίνης C, αποκλείστηκε και αυτή η εναλλακτική τους λύση για ενέργεια, αφού εμποδίστηκε και η γλυκόλυση.

Έτσι, τα καρκινικά κύτταρα αφέθηκαν χωρίς ενέργεια. Η μόνη επιλογή ήταν ο θάνατος.

Αλλά ο ενεργειακός μεταβολισμός δεν είναι το μόνο όπλο στο οπλοστάσιο της βιταμίνης C. Η βιταμίνη C μπορεί επίσης να δράσει στο DNA και να επηρεάσει την ανάπτυξη βλαστικών κυττάρων.

3. Ενεργοποίηση του μηχανισμού γενετικού ελέγχου

Η μεθυλίωση του DNA διακόπτει τα μεμονωμένα γονίδια. Μικρές χημικές ομάδες, που ονομάζονται ομάδες μεθυλίου, προστίθενται σε τμήματα DNA, καθιστώντας τα απρόσιτα στα ένζυμα που είναι υπεύθυνα για την έναρξη της γονιδιακής έκφρασης.

Αυτή η διαδικασία είναι απαραίτητη για την κανονική λειτουργία των κυττάρων, επειδή ένα μεμονωμένο κύτταρο δεν χρειάζεται να κάνει χρήση των χιλιάδων γονιδίων, που κωδικοποιούνται στο DNA του.

Όταν ένα βλαστοκύτταρο γίνεται πιο διαφοροποιημένος κυτταρικός τύπος, ορισμένα γονίδια πρέπει να απομεθυλιωθούν, ώστε να μπορούν να επανενεργοποιηθούν.

Αλλά στην περίπτωση πολλών ασθενών με λευχαιμία, οι οποίοι έχουν μετάλλαξη σε ένα γονίδιο που ονομάζεται TET2, αυτός ο μηχανισμός ελέγχου δεν λειτουργεί σωστά.

Το TET2 απομεθυλιώνει το DNA και συνεπώς επιτρέπει την πρόσβαση σε ορισμένα γονίδια. Μια μετάλλαξη στο TET2 στους βλαστικά κύτταρα του αίματος σημαίνει ότι δεν αναπτύσσονται σε ώριμα κύτταρα του αίματος, αφήνοντας το σώμα να έχει μεγάλη έλλειψη σε αυτά τα ζωτικά κύτταρα. Αντίθετα, τα βλαστοκύτταρα συνεχίζουν να διαιρούνται, οδηγώντας σε καρκίνους του αίματος, όπως η λευχαιμία.

Η δρ. Luisa Cimmino από το Τμήμα Παθολογίας της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, και οι συνεργάτες της, χρησιμοποίησαν γενετικά τροποποιημένα ποντίκια, για να μελετήσουν αυτό το θέμα.

Σε αυτά τα ποντίκια, το TET2 θα μπορούσε να απενεργοποιηθεί στα βλαστοκύτταρα, οδηγώντας σε μη φυσιολογική κυτταρική ανάπτυξη. Όταν προστέθηκαν υψηλές δόσεις βιταμίνης C, ξεκίνησε η απομεθυλίωση του DNA και η συμπεριφορά των κυττάρων επέστρεψε σε κανονική κατάσταση.

Μεταλλάξεις του ΤΕΤ, ή τα χαμηλά επίπεδα ΤΕΤ, έχουν επίσης βρεθεί σε άλλους καρκίνους, όπως το μελάνωμα, ο καρκίνος παχέος εντέρου, ο γαστρικός καρκίνος, ο καρκίνος του προστάτη, ο καρκίνος του ήπατος, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του μαστού και το γλοιοβλάστωμα.

Χρησιμοποιώντας τη βιταμίνη C για να αναστραφεί η καταστροφική ανάπτυξη των καρκινικών βλαστικών κυττάρων, τους επιτρέπει να εξελιχθούν σε ώριμα κύτταρα. Πρόκειται για μια εντελώς διαφορετική προσέγγιση από την θανάτωση των καρκινικών κυττάρων με οξειδωτική βλάβη.

Η έρευνα δείχνει ότι και οι δύο στρατηγικές μπορεί να έχουν αξία. Μπορούν όμως οι ασθενείς με καρκίνο να αναζητήσουν στην βιταμίνη C μια πραγματική ελπίδα;

Εξόντωση του καρκίνου με βιταμίνη C: Βάσιμη, ή όχι η ελπίδα;

Κλινικές μελέτες που χρησιμοποιούν την βιταμίνη C σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα κατά του καρκίνου έχουν δείξει μικτά αποτελέσματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι ασθενείς θεώρησαν ότι βελτιώθηκε η ποιότητα ζωής τους. Άλλες μελέτες έδειξαν ότι οι όγκοι σταμάτησαν να αναπτύσσονται.

Σε μερικές μελέτες, ωστόσο, η βιταμίνη C και τα συμβατικά φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του καρκίνου αντέδρασαν μεταξύ τους και το αποτέλεσμα ήταν ότι η θεραπεία δεν λειτούργησε.

Μια μελέτη της δρ. Levine το 2010 έδειξε ότι οι Αμερικανοί γιατροί συμπληρωματικής και εναλλακτικής ιατρικής χρησιμοποιούν συχνά ενέσεις βιταμίνης C για μια σειρά από παθήσεις, συμπεριλαμβανομένης της θεραπείας για τον καρκίνο, παρά το γεγονός ότι η βιταμίνη C δεν έχει λάβει άδεια για τον σκοπό αυτό από τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA).

Οπότε, είναι η βιταμίνη C απλά μια ακόμα ψεύτικη ελπίδα; Δεν υπάρχει απλή απάντηση σε αυτή την ερώτηση. Οι έρευνες έχει δείξει ότι η βιταμίνη C έχει τη δύναμη να σκοτώνει τα καρκινικά κύτταρα, ή να αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρονται τα καρκινικά βλαστικά κύτταρα, τουλάχιστον σε εργαστηριακές μελέτες.

iatropedia.gr