Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για ένα «ασυνήθιστο» κύμα γρίπης στις χώρες της ΕΕ.

Όπως σημειώνει τα κρούσματα εντοπίζονται τρεις έως τέσσερις εβδομάδες νωρίτερα σε σχέση με τις ίδιες περιόδους τα δύο προηγούμενα χρόνια. Για αυτό και καλεί τους πολίτες σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ να εμβολιαστούν χωρίς καθυστέρηση.

Σύμφωνα με αξιολόγηση κινδύνου που δημοσιεύτηκε σήμερα από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, την κυκλοφορία οδηγεί ένα νέο στέλεχος γρίπης, ο υπόκλαδος Κ του A(H3N2).

«Βλέπουμε τις ανιχνεύσεις γρίπης να αυξάνονται πολύ πιο νωρίς από το συνηθισμένο, και αυτό σημαίνει ότι ο χρόνος πιέζει» δηλώνει ο Edoardo Colzani, επικεφαλής του Τμήματος Αναπνευστικών Ιών του ECDC.

«Αν είστε επιλέξιμοι για εμβολιασμό, μην περιμένετε. Ο εμβολιασμός τώρα είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να προστατέψετε τον εαυτό σας και τους γύρω σας από σοβαρή νόσο αυτόν τον χειμώνα», προσθέτει.

Έως και 70.000 θάνατοι κάθε χρόνο από τη γρίπη

Το ECDC προειδοποιεί για σημαντικούς κινδύνους και πίεση στα συστήματα υγείας εάν η εμβολιαστική κάλυψη παραμείνει χαμηλή. Σημειώνεται πως σε μια τυπική περίοδο, η γρίπη προκαλεί σημαντική νοσηρότητα στον ευρωπαϊκό πληθυσμό, με έως και 50 εκατομμύρια συμπτωματικά περιστατικά και 15.000 έως 70.000 θανάτους κάθε χρόνο.

Όλες οι ηλικιακές ομάδες επηρεάζονται, αν και τα παιδιά εμφανίζουν υψηλότερα ποσοστά νόσησης και είναι συνήθως τα πρώτα που αρρωσταίνουν και μεταδίδουν τον ιό μέσα στα νοικοκυριά, γεγονός που ενισχύει τη μετάδοση στην κοινότητα. Υπολογίζεται ότι έως και το 20% του πληθυσμού μολύνεται με γρίπη κάθε χρόνο.

Συναγερμός για το νέο στέλεχος «Κ»

Το ECDC αποφάσισε να αξιολογήσει τον κίνδυνο γρίπης στην Ευρώπη στο πλαίσιο της πρώιμης κυκλοφορίας του ιού στην περιοχή και της πρόσφατης εμφάνισης του υπόκλαδου Κ του A(H3N2), που κυκλοφορεί πλέον παγκοσμίως.

Σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια, η γρίπη αυξάνεται ασυνήθιστα νωρίς στον ευρωπαϊκό χώρο, με τον A(H3N2) να κυριαρχεί τις τελευταίες εβδομάδες. Ο νέος υπόκλαδος Κ του A(H3N2) έχει πλέον εντοπιστεί σε όλες τις ηπείρους και αντιστοιχεί στο ένα τρίτο όλων των αλληλουχιών A(H3N2) που κατατέθηκαν στο GISAID από τον Μάιο έως τον Νοέμβριο του 2025 παγκοσμίως, και σχεδόν στο μισό αυτών στην ΕΕ και τον ΕΟΧ.

Η φυλογενετική ανάλυση δείχνει σημαντική απόκλιση του υπόκλαδου Κ από το στέλεχος του εμβολίου. Εργαστηριακές αναλύσεις υποδεικνύουν επίσης ασυμφωνία μεταξύ του εμβολίου και του νέου υπόκλαδου. Τα δεδομένα πραγματικής αποτελεσματικότητας του εμβολίου είναι προς το παρόν περιορισμένα, ωστόσο το ECDC, αξιολογώντας τα μέχρι τώρα δεδομένα από όλο τον κόσμο, σημειώνει πως το εμβόλιο αναμένεται να συνεχίσει να προσφέρει προστασία από σοβαρή νόσο, επομένως παραμένει απαραίτητο εργαλείο δημόσιας υγείας.

Συστάσεις του ECDC

• Τα άτομα με αυξημένο κίνδυνο σοβαρής νόσου πρέπει να εμβολιαστούν άμεσα. Στην ομάδα αυτή περιλαμβάνονται άτομα άνω των 65 ετών, έγκυες, άτομα με υποκείμενα και χρόνια νοσήματα ή ανοσοκαταστολή, και άτομα που διαμένουν σε κλειστές δομές όπως οι οίκοι μακροχρόνιας φροντίδας.
• Εμβολιαστείτε αν εργάζεστε σε χώρο υγειονομικής περίθαλψης ή σε δομή μακροχρόνιας φροντίδας.
• Οι υγειονομικές δομές και οι δομές μακροχρόνιας φροντίδας πρέπει να ενισχύσουν τα σχέδια ετοιμότητας και τα μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων, και να ενθαρρύνουν προσωπικό και επισκέπτες να φορούν μάσκα σε περιόδους αυξημένης κυκλοφορίας αναπνευστικών ιών.
• Οι επαγγελματίες υγείας πρέπει να εξετάζουν την άμεση χορήγηση αντιιικών φαρμάκων σε ασθενείς με υψηλό κίνδυνο σοβαρής νόσου για να μειωθούν οι επιπλοκές.
• Οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να εξετάσουν τη χρήση αντιιικής προφύλαξης κατά τη διάρκεια επιδημιών σε κλειστές δομές, όπως οι οίκοι μακροχρόνιας φροντίδας.
• Οι χώρες πρέπει να προωθήσουν καθαρές, στοχευμένες καμπάνιες ενημέρωσης για τον εμβολιασμό, την υγιεινή των χεριών και την αναπνευστική υγιεινή, ώστε να μειωθεί η μετάδοση στην κοινότητα.