Από την 1η Αυγούστου, οι ΗΠΑ επιβάλουν νέους τελωνειακούς δασμούς σχεδόν σε όλες τις εισαγωγές, μεταβάλλοντας τις εμπορικές ισορροπίες χωρίς όμως να ανατρέπεται το παγκόσμιο σκηνικό σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών.

Ιαπωνία, Ινδονησία, Νότια Κορέα, Ευρωπαϊκή Ένωση: ελάχιστοι εμπορικοί εταίροι μένουν εκτός της νέας δασμολογικής πολιτικής που εφαρμόζει ο Ντόναλντ Τραμπ, σε μια κίνηση που αποφεύγει προς το παρόν τα μαζικά αντίποινα και δεν φαίνεται να αλλάζει δραστικά τους διεθνείς κανόνες του παιχνιδιού, σύμφωνα με ειδικούς.

Από την Παρασκευή 1η Αυγούστου, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα εφαρμόζουν νέους τελωνειακούς δασμούς σε εισαγόμενα προϊόντα, είτε υπάρχουν διμερείς συμφωνίες είτε όχι. Πρόκειται για μια πολιτική που αντιστρέφει τη μεταπολεμική πορεία απελευθέρωσης του εμπορίου, η οποία ξεκίνησε με τη Γενική Συμφωνία Δασμών και Εμπορίου του 1947, προδρόμου του σημερινού ΠΟΕ.

Όπως σχολιάζει ο οικονομολόγος Ρίτσαρντ Μπόλντγουιν, η αύξηση των δασμών αντιβαίνει στη μεταπολεμική εμπειρία που έδειξε πως η οικονομική ευημερία συνδέεται με το άνοιγμα των αγορών. Παρ’ όλα αυτά, οι επιπτώσεις της νέας πολιτικής εκτιμώνται ως περιορισμένες, με τον Πασκάλ Λαμί να χαρακτηρίζει την κίνηση «Πύρρειο νίκη», καθώς οι μεγαλύτερες επιβαρύνσεις θα πέσουν στους Αμερικανούς εισαγωγείς και καταναλωτές.

Παρότι οι αμερικανικές εισαγωγές αντιπροσωπεύουν μόλις το 13% του παγκόσμιου εμπορίου, η πρωτοβουλία Τραμπ ανοίγει νέα κεφάλαια σε διαπραγματεύσεις για εμπορικές συμφωνίες, καθώς η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Κίνα και οι χώρες της Mercosur επιδιώκουν συμφωνίες με νέους εταίρους. Η ΕΕ υπέγραψε πρόσφατα συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Mercosur, ενώ επανεκκίνησε συνομιλίες με κράτη της Ασίας.

Παρά την αβεβαιότητα, το ΔΝΤ εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομία θα αντέξει. Οι υπηρεσίες, που παραμένουν εκτός της σύγκρουσης, καταγράφουν συνεχή αύξηση, ενώ το εμπόριο αγαθών αναμένεται να παρουσιάσει προσωρινή κάμψη φέτος, πριν επανέλθει σε ήπια ανάκαμψη.

Καθώς η διεθνής κοινότητα διατηρεί σε γενικές γραμμές θετική στάση απέναντι στο εμπόριο, ειδικοί όπως η Ελβίρ Φαμπρί τονίζουν ότι η αμερικανική προσέγγιση δεν αρκεί για να εκτροχιάσει το σύστημα. Ο ΠΟΕ προβλέπει αύξηση 4% στο εμπόριο υπηρεσιών το 2025, αν και ελαφρώς μειωμένη σε σχέση με τις αρχικές εκτιμήσεις, ενώ τα αγαθά αναμένεται να ανακάμψουν με ρυθμό 2,5% το 2026.

Οι εκτιμήσεις αυτές, ωστόσο, έγιναν προτού τεθούν σε εφαρμογή οι νέοι δασμοί.