Πολλά είναι τα έθιμα που θα αναβιώσουν για ακόμη μια φορά στην Βόρεια Ελλάδα σήμερα Δευτέρα του Πάσχα. Οι εκδηλώσεις του Πάσχα στο Άγιο Όρος κορυφώνονται με την περιφορά της θαυματουργής εικόνας του Άξιον Εστί στις Καρυές, τη μικρή πρωτεύουσα των 200 κατοίκων.
Οι Κελλιώτες έχουν τον πρώτο λόγο. Θεωρούν τη Θαυματουργή Εικόνα του Αξιον Εστί ολότελα δική τους -σε κελλί έγινε το ψάλσιμο του ύμνου απ’ τον Αρχάγγελο και από ‘κει την μετέφεραν οι πατέρες τον ενδέκατο αιώνα στο Πρωτάτο. Δική τους είναι η Εικόνα και «δεν Την έφεραν οι Μοναστηριακοί από κανένα Μοναστήρι τους …» γι αυτό και προσδιορίζεται ως πολιούχος και προστάτιδα ολοκλήρου του Αγίου Όρους.
«Φανοί, εισοδικά, θυμιατά, λάβαρα, σημαίες, είναι ήδη στο δρόμο και θα συνοδεύουν την εικόνα σε όλη την διαδρομή. Εκτός δε απ’ τις γαλανόλευκες σημαίες, του φρονήματος των μοναχών και της αγάπης των προς την πατρίδα εκδηλωτικές, δεν θα λείψουν και οι κιτρινόμαυρες βυζαντινές με τον σταυροστεφανωμένο δικέφαλο αετό, ως ιστορική ενατένισις και ευλαβής αναφορά στη δόξα της βασιλεύουσας Πόλης και στη συγγένεια του Όρους μ’ αυτήν» αναφέρει το Τυπικό του 1508.
Έξι ολόκληρες ώρες διαρκεί η περιφορά, διάστημα κατά το οποίο οι χαρμόσυνες κωδωνοκρουσίες και οι βυζαντινές μελωδίες πλημμυρίζουν τον ανοιξιάτικο ουρανό. Η λιτανεία περνάει από τα κονάκια και τα κελλιά των μοναχών οι οποίοι υποδέχονται την εικόνα με τιμές και παράλληλα προσφέρουν εδέσματα, τυρί και κρασί για να κεραστούν οι επισκέπτες του Αγίου Όρους.
Πέλλα
Στην Πέλλα, στο χωριό Μαργαρίτα, τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, πραγματοποιείται το τοπικό έθιμο Σπάσιμο των Αυγών και προσφέρονται στους επισκέπτες τοπικά παραδοσιακά εδέσματα.
Καβάλα
Τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, στη δημοτική κοινότητα Κρηνίδων του δήμου Καβάλας αναβιώνουν οι «αυγομαχίες». Μικροί και μεγάλοι, με ιδιαίτερη φροντίδα, παρουσιάζουν τα αυγά τους και ξεκινούν μια ιδιόμορφη μάχη τσουγκρίσματος. Νικητής είναι αυτός που θα έχει στην κατοχή του τα λιγότερα σπασμένα αυγά.
Χαλκιδική
Θα αναβιώσει και φέτος τη Δευτέρα του Πάσχα στο Λάκκωμα, το τοπικό έθιμο των αυγομαχιών. Πρόκειται για ένα έθιμο που μετέφεραν στην περιοχή οι πρόσφυγες από την περιοχή του Πόντου, ένα έθιμο που συμβολίζει την Ανάσταση του Χριστού και την αέναη σύγκρουση του καλού με το κακό.
Οι διαγωνιζόμενοι «αυγομάχοι» προσέρχονται μια ώρα νωρίτερα στο γήπεδο μπάσκετ όπου γίνεται η αναβίωση του εθίμου, καθώς πραγματοποιείται έλεγχος των αυγών. Βασικός κανόνας του εθίμου είναι η χρησιμοποίηση μόνο αυγών κότας. Οι διαγωνιζόμενοι συμμετέχουν στις αυγομαχίες με 45 αυγά στο σύνολο και νικητής αναδεικνύεται εκείνος αυτός που έχει τα λιγότερα σπασμένα αυγά. Στους τρεις πρώτους νικητές, απονέμονται βραβεία και στον πρώτο που θα του σπάσουν όλα τα αυγά θα του απονεμηθεί το «χρυσό τηγάνι» για να τα πάει για τηγάνισμα!