Από τις μεγαλύτερες μορφές της χριστιανοσύνης και της Θεολογίας, ο Άγιος Γρηγόριος γεννήθηκε στη Ναζιανζό της Καππαδοκίας το έτος 330 μ.Χ. Από τον πατέρα του επίσκοπο Ναζιανζού, επίσης Γρηγόριο, διδάχτηκε τα πρώτα γράμματα και από τη μητέρα του Νόννα έλαβε θεοπρεπή ανατροφή.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του συνδέθηκε φιλικά με το Μ. Βασίλειο και μαζί του συνασκήτεψε για κάποιο διάστημα στο Ασκητήριο που οι ίδιοι δημιούργησαν πλησίον του Ίρη ποταμού στον Πόντο. Οι μεγάλες ανάγκες της Εκκλησίας και τα προβλήματα που δημιουργούσαν οι διάφορες αιρέσεις, επέβαλαν την επιστροφή του στην Καππαδοκία, όπου χειροτονήθηκε διάκονος και πρεσβύτερος και, παρά τη θέλησή του, αναδείχθηκε επίσκοπος Σασίμων.
Ο ενάρετος βίος, η ρητορική του δεινότητα, τα καταπληκτικά ποιήματα και τα δογματικά συγγράμματά του και μαζί οι αγώνες του κατά των Αρειανών συνέτειναν να αναδειχθεί σε αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινουπόλεως και να διακριθεί ως πρόεδρος, κατά τις εργασίες της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου, που καταδίκασε τους πνευματομάχους.
Παραιτήθηκε από το θρόνο της Κωνσταντινούπολης και την προεδρία της Συνόδου, όταν διαπίστωσε ότι κάποιοι συνεπίσκοποί του τον αμφισβητούσαν, γινόμενος με τον τρόπο αυτόν υπόδειγμα ταπεινοφροσύνης και αληθινής αγάπης προς την Εκκλησία. Μετά το θάνατό του το 390 μ.Χ., η Εκκλησία, εκτιμώντας το ήθος, το έργο και τους αγώνες του για την Ορθοδοξία, τον ονόμασε Θεολόγο, όπως είχε πράξει μέχρι τότε μόνο για τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή.
Γράφει ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος ή Ναζιανζηνός όπως αλλιώς ονομάζεται: «Τι είναι η βασιλεία του Θεού; Θεωρία του Θεού, δοξολογία και υμνωδία μαζί με τους αγγέλους».
