Σε είδος πολυτελείας μετατράπηκε το ελαιόλαδο στην Ισπανία, με αυξήσεις που φτάνουν έως και 167%. Η κατάσταση αυτή αποτελεί σοβαρή ένδειξη της αυξανόμενης αισχροκέρδειας στον ευρωπαϊκό νότο, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου και στην Ελλάδα.

Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο έχει αυξηθεί φέτος κατά 2,57 ευρώ (προ φόρων) περισσότερο στα σούπερ μάρκετ από ό,τι στην παραγωγή, σύμφωνα με ανάλυση της FACUA -Καταναλωτές σε Δράση σχετικά με την εξέλιξη των τιμών 18 εμπορικών σημάτων σε έξι μεγάλες αλυσίδες διανομής (Alcampo, Carrefour, Dia, Eroski, Hipercor και Mercadona), αναφέρουν ισπανικά ΜΜΕ.

Σύμφωνα με το CadenAser μέση τιμή ενός λίτρου παρθένου ελαιολάδου στα σούπερ μάρκετ που συμμετείχαν στην έρευνα έχει αυξηθεί από 6,91 ευρώ στις αρχές Ιανουαρίου σε 10,34 ευρώ στις αρχές Σεπτεμβρίου. Από την πλευρά της, η τιμή ενός λίτρου στην προέλευση, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Γεωργίας, Αλιείας και Τροφίμων, έχει αυξηθεί από 4,91 ευρώ την πρώτη εβδομάδα του Ιανουαρίου σε 7,49 ευρώ την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου (χωρίς ΦΠΑ).

Η FACUA θα διαβιβάσει τα στοιχεία αυτά στο Υπουργείο Καταναλωτή, ενώπιον του οποίου θα επεκτείνει την καταγγελία που κατέθεσε την περασμένη εβδομάδα κατά οκτώ αλυσίδων σούπερ μάρκετ και υπεραγορών για τις αυξήσεις των τιμών των τροφίμων που επηρεάζονται από τη μείωση του ΦΠΑ. Η καταγγελία περιελάμβανε τα στοιχεία που έλαβε η ένωση μέχρι τον περασμένο Αύγουστο και τώρα θα παράσχει στοιχεία για τον Σεπτέμβριο, στον οποίο οι αυξήσεις αφορούν το 49% των τιμών.

Σύμφωνα με το βασιλικό διάταγμα-νόμο της Ισπανίας με το οποίο εγκρίθηκε η μείωση του φόρου, απαγορεύεται η αύξηση των περιθωρίων κέρδους σε όλες τις φάσεις της αλυσίδας τροφίμων. Η FACUA έχει ζητήσει έρευνα από την Καταναλωτική για να διαπιστώσει σε ποιες περιπτώσεις σημειώθηκαν αυτές οι αυξήσεις περιθωρίου κέρδους, ώστε να ανοίξει τους αντίστοιχους φακέλους επιβολής κυρώσεων στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της.

Αυξήσεις άνω του 100%

Η ένωση εντόπισε αυξήσεις τιμών, σε ορισμένες περιπτώσεις, άνω του 100%. Το προϊόν που έχει αυξήσει την τιμή του περισσότερο είναι το λίτρο του έξτρα παρθένου ελαιολάδου hojiblanca μάρκας Coosur. Στο Eroski έχει αυξηθεί κατά 110,4% (από 5,69 ευρώ τον Ιανουάριο σε 11,99 ευρώ τον Σεπτέμβριο) και στο Alcampo κατά 110,3% (από 5,70 ευρώ σε 11,99 ευρώ).

Το παρθένο ελαιόλαδο Carbonell σε φιάλη 5 λίτρων πωλούνταν στην Carrefour στην αρχή του έτους προς 26,00 ευρώ, ενώ η τιμή του τον Σεπτέμβριο είναι 48,05 ευρώ (84,8% ακριβότερο). Από την πλευρά του, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο Carbonell σε φιάλη 5 λίτρων κόστιζε 25,72 ευρώ στο Alcampo, ενώ τώρα είναι 46,99 ευρώ (αύξηση 82,7%).

Αύξηση 14% στην τιμή τον τελευταίο μήνα

Η FACUA ανέλυσε επίσης την εξέλιξη της τιμής του παρθένου και του έξτρα παρθένου ελαιολάδου τον τελευταίο μήνα (Αύγουστος-Σεπτέμβριος 2023), εντοπίζοντας μια μέση αύξηση 14,4%. Στη μελέτη αυτή λήφθηκαν υπόψη 66 τιμές 18 διαφορετικών εμπορικών σημάτων προς πώληση στις ίδιες έξι μεγάλες αλυσίδες διανομής.

Με βάση τα σούπερ μάρκετ, η Mercadona είναι η αγορά όπου το ελαιόλαδο έχει αυξηθεί περισσότερο από τις αρχές Αυγούστου (20,8%), ακολουθούμενη από την Carrefour (17,0%), την Eroski (15,3%) και την Hipercor (15,0%). Όπου η τιμή του προϊόντος αυτού αυξήθηκε λιγότερο τον τελευταίο μήνα ήταν στο Dia (11,8%) και στο Alcampo (6,4%).

Η πεντάλιτρη φιάλη του έξτρα παρθένου ελαιολάδου μάρκας Coosur έχει αυξηθεί κατά 57,7% τον τελευταίο μήνα στο Carrefour. Στις 4 Αυγούστου πωλούνταν προς 29,95 ευρώ, ενώ στις 4 Σεπτεμβρίου η τιμή του ήταν 47,25 ευρώ.

Από την πλευρά της, μόνο τρεις από τις 66 τιμές που αναλύθηκαν κόστισαν λιγότερο τον Σεπτέμβριο από ό,τι τον Αύγουστο. Η πιο αξιοσημείωτη μείωση σημειώθηκε στην Carrefour, στη φιάλη ενός λίτρου του έξτρα παρθένου ελαιολάδου Ybarra. Σε αυτό το σούπερ μάρκετ κόστιζε 9,30 ευρώ πριν από ένα μήνα, ενώ τώρα πωλείται προς 7,99 ευρώ.

Αυξήσεις έως και 167% από τον Ιανουάριο του 2022

Η ένωση ανέλυσε επίσης την εξέλιξη 11 τιμών παρθένου και εξαιρετικά παρθένου ελαιολάδου, από πέντε διαφορετικές μάρκες, από τον Ιανουάριο του 2022 έως τον Σεπτέμβριο του 2023. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το ελαιόλαδο έχει ακριβύνει κατά μέσο όρο κατά 107%.

Η μεγαλύτερη αύξηση κατά την περίοδο αυτή καταγράφηκε στη φιάλη των 5 λίτρων παρθένου ελαιολάδου μάρκας Carbonell που πωλείται στο Carrefour. Τον Ιανουάριο του 2022 πωλούνταν σε αυτό το κατάστημα προς 17,95 ευρώ ενώ τον Σεπτέμβριο του 2023 είναι 48,05 ευρώ.

Η φιάλη 5 λίτρων του έξτρα παρθένου ελαιολάδου μάρκας Dcoop έχει επίσης ακριβύνει κατά 152,9%, επίσης στο Carrefour, πηγαίνοντας από 19,75 ευρώ στις αρχές του 2022 στα 49,95 ευρώ σήμερα.