
Ο εορτασμός του Πάσχα ολοκληρώθηκε με τους πιστούς να προετοιμάζονται για το δεύτερο και τελευταίο Ψυχοσάββατο της χρονιάς που φέτος «πέφτει» προπαραμονές του Αγίου Πνεύματος 2025 καθώς αναμένεται να τελεστεί το Σάββατο 7 Ιουνίου.
Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το δεύτερο Ψυχοσάββατο τιμάται παραδοσιακά ως «χρυσά κόλλυβα» προ της Πεντηκοστής και είναι μια συμβολική μέρα αφιερωμένη στις ψυχές των κεκοιμημένων για αυτό και οι πιστοί καλούνται να προσευχηθούν για αυτούς.
Ψυχοσάββατο της Πεντηκοστής: Τιμάται από τους πιστούς με μνημόσυνα στις εκκλησίες
48 ημέρες μετά τον εορτασμό του Πάσχα η Εκκλησία μας καλεί να μνημονεύσουμε και να τιμήσουμε την μνήμη των κεκοιμημένων αγαπημένων μας με μνημόσυνα στις εκκλησίες, τρισάγια στους τάφους και μοίρασμα κολλύβων. Τα Ψυχοσάββατα θεσπίστηκαν και καθιερώθηκαν ως ένα μνημόσυνο που αναλαμβάνει η ίδια Εκκλησία για όσους δεν μπορούν για οποιοδήποτε λόγο να τελέσουν τα καθιερωμένα Μνημόσυνα. Στην πράξη όμως υιοθετήθηκς ως συνήθεια από όλους όσους θέλουν να κρατήσουν αναλλοίωτη τη μνήμη των προσφιλών τους προσώπων που έφυγαν από τη ζωή. Πρόκειται για μια ξεχωριστή τελετή που κάνει η Εκκλησία ώστε όλοι να έχουν την δυνατότητα να συγχωρεθούν και να κριθούν κατά την Δευτέρα Παρουσία.
Προσφέρουμε κόλλυβα, τα οποία μπορούμε είτε να τα φτιάξουμε μόνοι μας είτε να τα πάρουμε έτοιμα από κάποιο φούρνο και τα οποία τα πηγαίνουμε στην Εκκλησία για να διαβαστούν είτε στον Εσπερινό της Παρασκευής είτε ανήμερα στη Θεία Λειτουργία του Σαββάτου. Τα ευλογηθέντα κόλλυβα δεν τα σκορπίζουμε στον τάφο, ούτε τα απορρίπτουμε στα σκουπίδια.
Το δεύτερο Ψυχοσάββατο του 2025: Γιατί τα λέμε χρυσά κόλλυβα
Να σημειωθεί ότι το δεύτερο Ψυχοσάββατο αποκαλείται και ως «χρυσά κόλλυβα» γεγονός που το καθιστά ακόμα πιο σημαντικό για τους απανταχού πιστούς. Σύμφωνα με την Εκκλησία εννέα μέρες μετά την Ανάληψη του Χριστού το Σάββατο πριν την Κυριακή της Πεντηκοστής, ήτοι στις 7 Ιουνίου για το 2025 οι ορθόδοξοι μνημονεύουν όλους τούς κεκοιμημένους από τον Αδάμ μέχρι σήμερα.
Διάφορες ιστορίες και θρύλοι συνδέεονται με τον εορτασμό του δεύτερου Ψυχοσάββατου και τα χρυσά κόλλυβα που πάντα εορτάζονται μετά το Πάσχα. Σύμφωνα με αυτές ο Χριστός το βράδυ της Αναστάσεως δίνει στις ψυχές την ελευθερία να σεργιανίσουν στη γη. Οι συγγενείς την παραμονή του Σαββάτου, δηλαδή το πρωί της Παρασκευής, φτιάχνουν τα κόλλυβα τα οποία πηγαίνουν στην εκκλησία το απόγευμα να τα διαβάσει ο ιερέας, ώστε οι ψυχές των νεκρών τους να φάνε και να επιστρέψουν στον ουρανό χορτασμένες από το συχώριο που θα τους δίνει ο κόσμος στο μοίρασμα.
Η συνταγή για τα κόλλυβα και οι άγνωστοι συμβολισμοί
Υλικά: 200γρ. σιτάρι, 50γρ. αμύγδαλο φιλέ, 70γρ. άχνη ζάχαρη, 50γρ. σταφίδες, 30γρ. φρυγανιά, 4γρ. κανέλα, 4γρ. γαρύφαλλο, Ξύσμα από 1 πορτοκάλι, 5 φύλλα δυόσμου.
Συμβολισμοί των υλικών στα κόλλυβα
Σιτάρι: Συμβολίζει την Ανάσταση και τη ζωή που αναγεννάται.
Ζάχαρη: Δείχνει τη γλυκύτητα της αιώνιας ζωής.
Ρόδι: Συμβολίζει την αφθονία και τη λαμπρότητα του Παραδείσου.
Μαϊντανός: Εκφράζει την ελπίδα για αναψυχή και δροσιά στον τόπο αναπαύσεως.
Φρυγανιά ή καβουρδισμένο αλεύρι: Παριστά το χώμα που σκεπάζει τον τάφο.
Συχνά, προστίθενται αμύγδαλα, καρύδια, σταφίδες και κανέλα, δίνοντας ιδιαίτερο άρωμα και νοστιμιά. Η χρήση εννέα διαφορετικών υλικών θεωρείται ότι αντιστοιχεί στα εννέα αγγελικά τάγματα.
Τα μπαχαρικά: Είναι τα αρώματα αυτού του κόσμου.
Οι ξηροί καρποί: Είναι η ζωή που αναπαράγεται
Η σταφίδα: Από τα αρχαία χρόνια συμβολίζει τον Διόνυσο και την γλύκα της ζωής έως τον Χριστό που είναι η άμπελος.
Η ζάχαρη που συμβολίζει τον γλυκό παράδεισο.