Το όνομα του έχει γίνει φράση, όταν θέλουμε να μιλήσουμε για κάποιο τρομακτικό πρόσωπο. Το «Γιαγκούλας» έγινε συνώνυμο του φόβου, του ανθρώπου που είναι βίαιος και αδίστακτος.
Ποιος ήταν όμως στη πραγματικότητα ο «Γιαγκούλας», και πως πήρε αυτό το προσωνύμιο;
Πρόκειται για τον Γιούρα Γιάνοσικ, που έζησε το 1700 στην Κεντρική Ευρώπη, και έγινε θρύλος, επειδή λήστευε πλούσιους και μοίραζε τα λάφυρα στους φτωχούς.
Γεννήθηκε στην Σλοβακία, αρχικά σε νεαρή ηλικία έγινε αντάρτης εναντίον του βασιλιά και έπειτα, όταν το κίνημα νικήθηκε, κατατάχθηκε στο αυτοκρατορικό στρατό, όπου έλαβε εκπαίδευση στρατιωτική.
Η πορεία του θρυλικού ληστή όμως ξεκίνησε το 1711, όταν κλήθηκε να είναι ο φρουρός που θα μεταφέρει έναν επικίνδυνο ληστή τον Τόμας Ούχορτσικ. Εκείνος τον πείθει να τον ελευθερώσει και τον παίρνει υπό την προστασία του.
Μαζί ληστεύουν μεγάλες χρηματοαποστολές σε όλη την Κεντρική Ευρώπη, και γίνονται ο νούμερο 1 κίνδυνος για τους αριστοκράτες και τους εμπόρους. Λέγεται πως δεν πείραζαν τους στρατιώτες αρκεί να δήλωναν υποταγή σε αυτούς, σε όποιον όμως αντιστεκόταν τα βασανιστήρια τους ήταν φριχτά.
Τον Γιούρα τον ακολουθεί η φήμη ότι είναι αθάνατος. Δεν έχει τραυματιστεί ποτέ σε μάχη, κανένα βέλος δεν τον είχε πετύχει ενώ σπανίως αιμορραγούσε. Βέβαια η πανίσχυρη στολή του θα μπορούσε να εξηγήσει το φαινόμενο, αλλά για εκείνη την εποχή αρκούσε για να γίνει θρύλος.
Δεκάδες τραγούδια γράφτηκαν για αυτόν, και διαδόθηκαν σε όλη την Ευρώπη. Η δράση του κράτησε μόλις 2 χρόνια, αφού συνελήφθη το 1713 και για παραδειγματισμό τον κρέμασαν ένα τσιγκέλι και τον άφησαν να πεθάνει.
Ακόμα όμως και μετά τον θάνατό του όμως ο θρύλος του συνέχιζε να ζει, αφού φήμες ταξίδευαν πως δεν πέθανε και συνέχιζε να κλέβει τους πλούσιους. Μάλιστα οι ληστείες είχαν πολλαπλασιαστεί και ο φόβος είχε κυριεύσει τους εμπόρους που έψαχναν τρόπο για ασφαλή διακίνηση των εμπορευμάτων τους.
Ο θρύλος του Γιαγκούλα αγκαλιάστηκε από πολλές χώρες και έγινε σύμβολο αντίστασης, για αυτό και πολλές ιστορίες υπάρχουν σε χώρες όπως η Ουγγαρία, η Τσεχία και η Πολωνία, και όλες διεκδικούν μερίδιο από τη δράση του περίφημου ληστή.
