Ανησυχητικά ευρήματα καταγράφονται από τα πρώτα τεστ ηλικιακής ταυτοποίησης σε αιτούντες άσυλο, τα οποία διεξάγονται με βάση το νέο θεσμικό πλαίσιο που εφαρμόζεται από τα τέλη Αυγούστου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, πάνω από το 60% των μεταναστών που δήλωναν ανήλικοι αποδείχθηκαν τελικά ενήλικες.
Η αποκάλυψη έρχεται να επιβεβαιώσει την έκταση του φαινομένου των ψευδών δηλώσεων ηλικίας, που στόχο έχουν την απόκτηση προνομίων και ευνοϊκής μεταχείρισης από το κράτος.
Τα πρώτα αποτελέσματα των ελέγχων
Από τις 104 περιπτώσεις που εξετάστηκαν έως σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες του Γενικού Γραμματέα Αιτούντων Άσυλο, Δημήτρη Γλυμή, διαπιστώθηκε ότι:
59 άτομα ήταν ενήλικες,
10 πράγματι ανήλικοι,
ενώ 35 περιπτώσεις βρίσκονται ακόμη υπό εξέταση.
Παράλληλα, αρκετοί αιτούντες αρνήθηκαν να υποβληθούν στις ιατρικές εξετάσεις, γεγονός που, βάσει του νόμου, τους κατατάσσει αυτόματα στην κατηγορία των ενηλίκων.
Το νέο πρωτόκολλο ελέγχου
Το πρωτόκολλο για τη διαπίστωση ανηλικότητας υπεγράφη στις 22 Αυγούστου από τον Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνο Πλεύρη, την Υφυπουργό Σέβη Βολουδάκη και τον Υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη.
Προβλέπει καθορισμένη ιατρική διαδικασία για τις περιπτώσεις όπου υπάρχουν αμφιβολίες για τη δηλωθείσα ηλικία του αιτούντος άσυλο.
Η διαδικασία περιλαμβάνει συνδυασμό τριών σταδίων:
Ιατρική αξιολόγηση σωματικής ανάπτυξης,
Ψυχοκοινωνική εκτίμηση από εξειδικευμένο επιστήμονα,
Ακτινολογικό έλεγχο του αριστερού καρπού και χεριού για προσδιορισμό οστικής ηλικίας.
Η διαπίστωση πραγματοποιείται αυθημερόν και αποτελεί πλέον υποχρεωτική για όλες τις περιπτώσεις που οι αρμόδιες υπηρεσίες εντοπίζουν αναντιστοιχίες στα στοιχεία ταυτότητας.
Το φαινόμενο των ψευδών δηλώσεων
Τα ευρήματα αποκαλύπτουν τη συστηματική τακτική αρκετών μεταναστών — κυρίως ανδρών ηλικίας 18 έως 35 ετών — που δήλωναν ψευδώς ότι είναι ανήλικοι, προκειμένου να αποφύγουν τη διοικητική κράτηση και να ενταχθούν σε ειδικά προγράμματα προστασίας και φιλοξενίας.
Η ανηλικότητα παρέχει διαφορετικό νομικό καθεστώς: πρόσβαση σε ξενώνες, υπηρεσίες πρόνοιας, καθώς και ειδικές διαδικασίες ασύλου. Με αυτόν τον τρόπο, όπως επισημαίνουν υπηρεσιακές πηγές, «οι ενήλικες που εμφανίζονται ως ανήλικοι στερούν θέσεις και φροντίδα από παιδιά που πραγματικά το έχουν ανάγκη».
Διαφάνεια και αξιοπιστία στο σύστημα ασύλου
Σύμφωνα με το Υπουργείο Μετανάστευσης, σκοπός του νέου πλαισίου δεν είναι η τιμωρία, αλλά η επαναφορά διαφάνειας και αξιοπιστίας στη διαδικασία ασύλου.
Η κατάχρηση του καθεστώτος ανηλικότητας τα προηγούμενα χρόνια είχε δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα, τόσο στη διαχείριση των δομών όσο και στην ασφάλεια.
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να επιτρέπει σε ψευδείς δηλώσεις να υπονομεύουν την προστασία των πραγματικά ανήλικων παιδιών», υπογράμμισε αρμόδιος αξιωματούχος, επισημαίνοντας ότι οι έλεγχοι θα συνεχιστούν με αυστηρότητα και συνέπεια.
