Οι παλιές πίστεις έχουν αλλάξει εδώ και καιρό, καθώς όσες αρχαίες λατρείες δεν προσαρμόστηκαν στα νέα ήθη πέρασαν στα αζήτητα της Ιστορίας.
Άλλες πάλι επικαιροποιήθηκαν και επιβίωσαν, αν και λίγη σχέση έχουν πια με τις παλιές ένδοξες στιγμές τους.
Για τους πιστούς τους βέβαια συνεχίζουν να έχουν νόημα, ως συνδετικός λες κρίκος με εποχές που έχουν περάσει πλέον ανεπιστρεπτί.
Εμείς έχουμε τους δωδεκαθεϊστές που συγκεντρώνονται στους πρόποδες του Ολύμπου από τη δεκαετία του 1990 αναβιώνοντας το αρχαιοελληνικό πάνθεο. Κυκλοφορούν επίσης ως παγανιστές, νεοπαγανιστές, αρχαιοελληνιστές, ετεροχρονιστές, ειδωλολάτρες, αρχαιολάτρες, εθνικοί ή πολυθεϊστές και παίρνουν τα βουνά και τα λαγκάδια με χλαμύδες, σανδάλια, στάρι και ξηρούς καρπούς για να εκφράσουν την πίστη τους στους αρχαίους έλληνες θεούς.
Εκεί γιορτάζουν τα Προμήθεια, εκεί λατρεύουν τη Μητέρα Φύση και εκεί τιμούν την πατρώα ψυχή.
Και δεν είναι φυσικά οι μόνοι που αναβιώνουν αρχαίες πίστεις…
Ο ζωροαστρισμός: η παλιότερη μονοθεϊστική θρησκεία
Ως μια από τις παλιότερες θρησκείες της ανθρωπότητας που έχουν ακόμα πιστούς, ο ζωροαστρισμός υπάρχει τουλάχιστον από το 1500 π.Χ. ως μια από τις πρώτες μονοθεϊστικές λατρείες που περιστράφηκε γύρω από το ανώτατο ον Αχούρα Μάζντα. Παρά τις θρησκευτικές εξελίξεις στην περσική αυτοκρατορία, η πίστη επιβίωσε σε πείσμα των καιρών, μην ψάχνοντας μάλιστα ποτέ να αυξήσει το ποίμνιό της.
Σήμερα, κάπου 190.000 πιστοί του ζωροαστρισμού υπάρχουν σε Ιράν, Πακιστάν και Ινδία που συνεχίζουν τις πανάρχαιες λατρευτικές πρακτικές και τα ιδιαίτερα ταφικά τους έθιμα…
Οι νεοπαγανιστές της Ρωσίας
Οι Ρώσοι προσηλυτίστηκαν στον ορθόδοξο χριστιανισμό κατά τον 10ο αιώνα, η παγανιστική παράδοση επιβίωσε όμως σε λαϊκό επίπεδο, καθώς για πολλούς ακόμα αιώνες οι Ρώσοι γιόρταζαν μαζί τις χριστιανικές και τις ειδωλολατρικές γιορτές, διακοσμώντας τα σπίτια τους με παγανιστική τέχνη και χριστιανικές εικόνες. Παρά το γεγονός ότι οι αρχαίες λατρείες απαγορεύτηκαν και εγκαταλείφθηκαν προοδευτικά, υπήρξαν εθνικές ομάδες μέσα στην αχανή χώρα που διατήρησαν άσβεστη τη φλόγα της πίστης τους, κάνοντας τα τελετουργικά τους μέσα στο κατασκόταδο της νύχτας.
Οι Μαρί είναι εδώ ορόσημο, καθώς συνεχίζουν να λατρεύουν τη Μητέρα Φύση, ενώ μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ μπορούν να το κάνουν πια ανοιχτά. Ο νεοπαγανισμός τους ωστόσο είναι σήμερα ένα κράμα αρχαίων τοπικών δοξασιών και χριστιανισμού και θυμίζει μόνο φευγαλέα τις παγανιστικές λατρείες του παρελθόντος…
Η θρησκεία του Τζένγκις Χαν
Πιστός στα ιδεώδη του τοπικού παγανισμού, ο φοβερός εκχώρησε θρησκευτική ελευθερία στην αχανή του αυτοκρατορία. Οι σημερινοί πιστοί εξασκούν τη λατρεία για να συνδεθούν με το ένδοξο παρελθόν της χώρας αλλά και να αντισταθούν στην παγκοσμιοποίηση.
Η αναβίωση των τοπικών ειδωλολατρικών δοξασιών παραμένει μάλιστα χωρίς περαιτέρω δεσμεύσεις, καθώς ο πιστός μπορεί φυσικότατα να πιστεύει ταυτοχρόνως και σε άλλους θεούς. Αυτή η πίστη δεν είναι καν θρησκεία, αλλά μια κοσμοθεωρία που λειτουργεί ως τρόπος ζωής. Δεν υπάρχουν ιερά βιβλία και ακολουθείται ένα καθολικό τυπικό που βασίζεται σε πολλές πίστεις, με κυριότερη τον ισλαμισμό.
Η νέα ρωμαϊκή: το σύγχρονο ρωμαϊκό πάνθεο
Ήταν στη δεκαετία του 1960 όταν ξεπήδησε στην Ιταλία ένα θρησκευτικό κίνημα που έψαχνε να επαναφέρει στο προσκήνιο το παραδοσιακό ρωμαϊκό πάνθεο και κυρίως τη λατρεία του Δία (Jupiter). Έκτοτε η αναβίωση της ρωμαϊκής θρησκείας έχει γενικευτεί σε πολλά σημεία του κόσμου και έφτασε ακόμα και στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Πλέον οι πιστοί του ρωμαϊκού πολυθεϊσμού τσακώνονται για το ποιος είναι πιο ιστορικά ακριβής, καθώς κάθε λατρευτική ομάδα δίνει αλλού την έμφαση και οι ιδεολογικές συγκρούσεις δεν λείπουν…
Η Εκκλησία του Θορ και του Όντιν
Χίλια χρόνια μετά τον εκχριστιανισμό της Σκανδιναβίας, ο νεοπαγανισμός ανθεί στην Ισλανδία, όπου λατρεύεται ο θεός Θορ, ο Όντιν και η Φρέγια, το βαρύ πυροβολικό του πάνθεου των Βίκινγκς δηλαδή. Η μοντέρνα ειδωλολατρική εκδοχή έχει βρει μάλιστα σημαντικό έρεισμα στη χώρα, καθώς τα μέλη της κίνησης έχουν τριπλασιαστεί κατά την τελευταία δεκαετία και πλέον αριθμούν κοντά 2.500 μέλη.
Το θρησκευτικό κίνημα απέκτησε μάλιστα και δικό του ναό, ένα κυκλικό οικοδόμημα που επιβλέπει την ισλανδική πρωτεύουσα, το Ρέικιαβικ, με έναν θόλο στην οροφή για να περνά το φως του ήλιου. Εκεί τελούνται όλες οι τελετές «χωρίς θυσίες ζώων», όπως σπεύδουν να σημειώσουν οι πιστοί.
Οι οποίοι διαβάζουν τώρα τη μυθολογία των Βίκινγκς ως απλές ποιητικές μεταφορές ή ως εκδήλωση των δυνάμεων της φύσης και της ανθρώπινης ψυχολογίας. Όλα γίνονται για να συνδεθούν οι Ισλανδοί με το πατρώο πνεύμα, καθώς όπως υποστηρίζουν έχουν περισσότερα κοινά με τους Βίκινγκς παρά με την κλασική παιδεία της ελληνικής και ρωμαϊκής μυθολογίας…