Αθόρυβα αλλά σταθερά, οι καταναλωτές εγκαταλείπουν τα πράσινα κυμαινόμενα τιμολόγια. Η αλλαγή δεν οφείλεται σε κάποια νέα κρίση ή έκρηξη τιμών. Αντιθέτως οι χονδρικές τιμές ρεύματος κινούνται σε σχετικά ήπια επίπεδα και η αγορά δείχνει προσωρινά να κινείται σε ήρεμα νερά. Κι όμως, για χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις, αυτό δεν αρκεί.
Η αυξημένη ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια λόγω καύσωνα, τα χαμηλά υδροηλεκτρικά αποθέματα, οι στρεβλώσεις στο διασυνοριακό εμπόριο και οι γεωπολιτικές εντάσεις που ανεβοκατεβάζουν τις τιμές, δεν αποτελούν παράγοντες εφησυχασμού για τους καταναλωτές που παίρνουν τα μέτρα τους για να περιορίσουν το ρίσκο και να έχουν μεγαλύτερη ασφάλεια στο το τι θα πληρώσουν αν οι τιμές εκτιναχθούν και πάλι στα ύψη.
Με φόντο αυτές τις ανησυχίες, όλο και περισσότεροι στρέφονται προς τις «μπλε» σταθερές χρεώσεις, αγοράζοντας την προβλεψιμότητα που θέλουν. Η ενεργοποίηση της ειδικής Task Force για την ενεργειακή ασφάλεια ενόψει του καλοκαιριού, επιβεβαιώνει πως οι φόβοι για νέα αναταραχή δεν έχουν εκλείψει. Το ίδιο και οι καθημερινές διακυμάνσεις στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, που υπενθυμίζουν ότι η αβεβαιότητα δεν έχει εξαφανιστεί απλώς αλλάζει μορφή.
1 στους 4 επιλέγει πλέον μπλε τιμολόγιο
Η μετακίνηση είναι σαφής αφού σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, το ποσοστό των κυμαινόμενων τιμολογίων έχει υποχωρήσει από περίπου 72% στην αρχή του 2024 σε 63% με τα σταθερά τιμολόγια να ξεπερνούν πλέον το 23% και είναι το υψηλότερο μερίδιο από την έναρξη της μεταρρύθμισης στην τιμολόγηση, μετά το τέλος των κρατικών επιδοτήσεων. Στελέχη της αγοράς προμήθειας αναφέρουν ότι σε μηνιαία βάση την σταθερότητα των τιμών επιλέγουν περί τους 60.000 το μήνα.
Αυτό μεταφράζεται σε πάνω από 1,2 εκατομμύρια καταναλωτές που έχουν στραφεί στη σταθερή χρέωση, είτε λόγω προηγούμενης «κακής εμπειρίας» είτε γιατί το κόστος της αβεβαιότητας κρίνεται πλέον μεγαλύτερο από τη διαφορά στη μηνιαία τιμή με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι ο αριθμός τους (αν συνεχιστούν οι ίδιοι ρυθμοί μετακινήσεων) θα εκτιναχθεί στο 1,5 εκατομμύριο προσεγγίζοντας σταδιακά το 30% που είναι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό. Ειδικά αν αναλογιστούμε ότι το 2024 η αγορά έκλεισε με 800.000 «μπλε» πελάτες.
Η στροφή αυτή έχει προκαλέσει ανακατατάξεις και στο εμπορικό μείγμα των προμηθευτών, εντάσεις και συγκρούσεις με την ρυθμιστική αρχή ενέργειας και τις εταιρείες που προσφέρουν σταθερά πακέτα σε ανταγωνιστικές τιμές αφού πλέον το βάρος των παρόχων πέφτει σε αυτή την κατηγορία των προϊόντων.
Ενίσχυση ευρωπαϊκής δράσης
Μπροστά στη διαρκή αβεβαιότητα της αγοράς, η ελληνική κυβέρνηση εντείνει τις παρεμβάσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στο πλαίσιο αυτό, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, είχε την προηγούμενη εβδομάδα συνάντηση με τον Ευρωπαίο Επίτροπο για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Νταν Γιόργκενσεν, με φόντο τις εξελίξεις στην αγορά και τις συνεχιζόμενες στρεβλώσεις τιμών μεταξύ Βορρά και Νότου στην ΕΕ.
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε η ανάγκη επιτάχυνσης της ενοποίησης των ευρωπαϊκών αγορών, η προστασία των καταναλωτών, και η ενεργειακή ασφάλεια της Ένωσης μέσα από έργα διασυνδέσεων και κοινές θεσμικές πρωτοβουλίες.
Ο κ. Παπασταύρου αναφέρθηκε στη λειτουργία της ευρωπαϊκής Task Force για τη μείωση των τιμών, η οποία συνεδρίασε για πρώτη φορά περιφερειακά στις 7 Ιουλίου και θα επανασυνεδριάσει διευρυμένα στις 3 Σεπτεμβρίου. Όπως είπε, στόχος είναι ο άμεσος συντονισμός κυβερνήσεων, διαχειριστών και ρυθμιστικών αρχών απέναντι στην απειλή νέας κρίσης.
«Πρέπει να παλέψουμε ως Ένωση για την επίλυση των στρεβλώσεων που υπάρχουν στο ευρωπαϊκό σύστημα. Πρωταρχικός, κοινός μας στόχος είναι η μείωση των τιμών ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Προτεραιότητά μας θα πρέπει να είναι η ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης με την αίσθηση του επείγοντος», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον εκσυγχρονισμό των ευρωπαϊκών δικτύων και στην πρόταση της Κομισιόν για πενταπλασιασμό του προϋπολογισμού των ενεργειακών υποδομών στην επόμενη προγραμματική περίοδο (2028-2035) επιλογή που όπως λένε στην κυβέρνηση λειτουργεί ενισχυτικά και για τον GSI μολονότι η άσκηση λόγω γεωπολιτικών εντάσεων κρίνεται αρκετά σύνθετη.
Παρά τις θεσμικές πρωτοβουλίες και τη συγκυριακή αποκλιμάκωση των τιμών, η ψυχολογία των καταναλωτών παραμένει επιβαρυμένη. Η τραυματική εμπειρία της ενεργειακής κρίσης του 2022-2023, σε συνδυασμό με τις τρέχουσες γεωπολιτικές εντάσεις, συνεχίζει να καθορίζει τις επιλογές τους που αναζητούν σταθερότητα και διαφάνεια.
