Η Εθνική Φρουρά εισέρχεται σε φάση εκτεταμένης τεχνολογικής αναβάθμισης, με την ενσωμάτωση σύγχρονων συστημάτων σε όλα τα σώματα και σε κάθε επίπεδο διοίκησης. Πρόκειται για μια στρατηγική επιλογή που αποσκοπεί στη συνολική αναβάθμιση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων του στρατεύματος, προσαρμοσμένη στις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ανδρέα Πογιατζή στον «Φιλελεύθερο», η συνεργασία με κυπριακές εταιρείες και συνολικά με το εγχώριο οικοσύστημα της αμυντικής βιομηχανίας περνά πλέον σε ουσιαστικό και πρακτικό στάδιο. Η Εθνική Φρουρά διαθέτει ήδη στο οπλοστάσιό της καινοτόμες λύσεις σχεδιασμένες και κατασκευασμένες από κυπριακά «μυαλά και χέρια», γεγονός που σηματοδοτεί μια νέα εποχή αυτάρκειας και τεχνογνωσίας.
Με αυτά τα δεδομένα, και μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος SAFE, αναμένεται διεύρυνση της συνεργασίας και περαιτέρω ένταξη συστημάτων κυπριακής προέλευσης στις δομές της Εθνικής Φρουράς.
UAV και drones σε κάθε βαθμίδα διοίκησης
Κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής Άμυνας την Πέμπτη 11/12, παρουσιάστηκαν κρίσιμα στοιχεία για τη λίστα εξοπλισμών που υπέβαλε το Υπουργείο Άμυνας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο τη χρηματοδότηση μέσω του SAFE.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία λειτουργεί ως καθοριστικό παράδειγμα για τις τεχνολογίες που οφείλει να αναπτύξει και να υιοθετήσει ένα σύγχρονο στράτευμα, ώστε να ανταποκρίνεται στις αυξημένες και διαρκώς μεταβαλλόμενες απαιτήσεις του πεδίου επιχειρήσεων. Σημειώνεται ότι τόσο η επιτιθέμενη όσο και η αμυνόμενη πλευρά αξιοποιούν εκτεταμένα μη επανδρωμένα συστήματα σε όλες τις επιχειρησιακές τους δράσεις.
Όπως αναφέρθηκε, μετά την ένταξη κυπριακών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στο Πυροβολικό από τη Swarmly Aero με έδρα τη Λεμεσό, όλα τα σώματα του στρατού αναμένεται να ακολουθήσουν την ίδια κατεύθυνση, σε όλα τα επίπεδα διοίκησης.
Στην πράξη, το Υπουργείο Άμυνας και το ΓΕΕΦ επιδιώκουν τον εξοπλισμό σχηματισμών από Ταξιαρχίες έως Λόχους και διμοιρίες, είτε με UAV σταθερής πτέρυγας είτε με μικρότερα τετρακόπτερα drones. Η επιλογή δεν περιορίζεται σε έναν τύπο, αλλά αφορά πολλαπλές πλατφόρμες που θα καλύπτουν διαφορετικές επιχειρησιακές αποστολές.
Μη επανδρωμένα σκάφη για τη Διοίκηση Ναυτικού
Παράλληλα, η Εθνική Φρουρά σχεδιάζει την απόκτηση μη επανδρωμένων σκαφών επιφανείας (USV) για τις ανάγκες της Διοίκησης Ναυτικού. Τα τηλεχειριζόμενα αυτά σκάφη προορίζονται για ευρύ φάσμα θαλάσσιων αποστολών, όπως επιτήρηση, συλλογή πληροφοριών, αποστολές κρούσης και υποστήριξη επανδρωμένων μονάδων.
Κεντρικός τους στόχος είναι η εκτέλεση επικίνδυνων ή απαιτητικών αποστολών χωρίς έκθεση προσωπικού, προσφέροντας ταυτόχρονα παρατεταμένη παρουσία στη θάλασσα και ταχεία αντίδραση σε απειλές. Επιπλέον, τα USV μπορούν να λειτουργούν σε συνεργασία με UAV και επανδρωμένα σκάφη, ενισχύοντας συνολικά την αποτρεπτική και επιχειρησιακή ισχύ του στόλου.
Γαλλικά ΤΟΜΠ για τον Στρατό Ξηράς
Ιδιαίτερος προβληματισμός καταγράφεται για την κατάσταση των ΤΟΜΠ και ΤΟΜΑ της Εθνικής Φρουράς, τόσο λόγω της παλαιότητάς τους όσο και εξαιτίας των δυσκολιών συντήρησης. Στο πλαίσιο αυτό, η Κύπρος επιδιώκει, μέσω του SAFE, την προμήθεια γαλλικών τροχοφόρων τεθωρακισμένων οχημάτων μεταφοράς προσωπικού.
Τα συγκεκριμένα οχήματα θα διαθέτουν βαρύ οπλισμό και θα μπορούν να καλύπτουν ακόμη και προδιαγραφές τεθωρακισμένων οχημάτων μάχης. Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, στη σχετική λίστα περιλαμβάνονται δύο επιλογές, αμφότερες από τη γαλλική αμυντική βιομηχανία.
Δεν είναι τυχαίο ότι η Κύπρος διατηρεί μακρά παράδοση σε γαλλικής προέλευσης τεθωρακισμένα, γεγονός που καθιστά τη συγκεκριμένη επιλογή στρατηγικά συνεπή και επιχειρησιακά δοκιμασμένη.
Προχωρημένες συζητήσεις για δεύτερο ΠΑΘ
Το ΓΕΕΦ και το Υπουργείο Άμυνας φαίνεται να κινούνται πλέον με σαφή προσανατολισμό προς την ενίσχυση των ναυτικών δυνατοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, επαναφέροντας στο προσκήνιο έναν σχεδιασμό που είχε τεθεί πριν από περίπου μία δεκαετία.
Στο πλαίσιο αυτό, βρίσκονται σε προχωρημένο στάδιο οι συνομιλίες για την απόκτηση δεύτερου Περιπολικού Ανοικτής Θαλάσσης (ΠΑΘ), στη βάση του αρχικού επιχειρησιακού πλάνου που είχε εκπονηθεί τότε. Η συγκεκριμένη εξέλιξη εκτιμάται ότι θα πολλαπλασιάσει τις επιχειρησιακές δυνατότητες της Διοίκησης Ναυτικού, επιτρέποντας πιο εκτεταμένες περιπολίες εντός της ΑΟΖ αλλά και ευρύτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και αυξημένη συμμετοχή σε διεθνείς και πολυεθνικές ασκήσεις.
Υπενθυμίζεται ότι ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την απόκτηση τεσσάρων πλοίων της ίδιας κλάσης (Saar 62), με στόχο τη συγκρότηση ενός ανθεκτικού, ευέλικτου και υψηλών δυνατοτήτων στόλου περιπολίας. Ωστόσο, το πλάνο αυτό δεν ολοκληρώθηκε, με αποτέλεσμα η Διοίκηση Ναυτικού να διαθέτει σήμερα μόλις ένα πλοίο.
Το ΠΑΘ «Ιωαννίδης» συμμετέχει συστηματικά σε πολυεθνικές ασκήσεις όπως οι ΕΥΝΟΜΙΑ, ΝΕΜΕΣΙΣ και MEDUSA, σε αποστολές συνοδείας τύπου PASSEX, καθώς και σε ασκήσεις έρευνας και διάσωσης, αποτελώντας βασικό πυλώνα της ναυτικής παρουσίας της Δημοκρατίας.
Για την απόκτησή του, η Κυπριακή Δημοκρατία δαπάνησε ποσό που πλησίασε τα €44 εκατ., χωρίς αυτό να σημαίνει ότι το ίδιο κόστος θα ισχύσει και για ένα νέο πλοίο, εφόσον προχωρήσει η αγορά. Σημειώνεται, πάντως, ότι η προμήθεια δεύτερου ΠΑΘ δεν θα ενταχθεί στο πρόγραμμα SAFE.
Αρνητική απάντηση για τις βάσεις σε Μαρί και Πάφο
Παράλληλα, αρνητική εξέλιξη καταγράφεται σε ό,τι αφορά το αίτημα της Δημοκρατίας για την αναβάθμιση της Αεροπορικής Βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο και της Ναυτικής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης» στο Μαρί.
Όπως αναφέρθηκε στη Βουλή, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέρριψε το αίτημα, κρίνοντας ότι οι συγκεκριμένες αναβαθμίσεις δεν πληρούν τα κριτήρια του προγράμματος SAFE. Ως αποτέλεσμα, το Υπουργείο Άμυνας καλείται πλέον να αναπροσαρμόσει τη σχετική λίστα, είτε με την ένταξη νέων οπλικών συστημάτων είτε με την αύξηση του αριθμού υφιστάμενων αιτημάτων.
Ημερίδα Κυπριακής Αμυντικής Βιομηχανίας στο Λονδίνο
Σε διαφορετικό επίπεδο, το Υπουργείο Άμυνας ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της Ημερίδας Αμυντικής Βιομηχανίας Κύπρου–Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 8 και 9 Δεκεμβρίου 2025 στην Ύπατη Αρμοστεία της Κύπρου στο Λονδίνο.
Η εκδήλωση συγκέντρωσε υψηλόβαθμους εκπροσώπους των Υπουργείων Άμυνας των δύο χωρών, καθώς και εταιρείες και φορείς της αμυντικής βιομηχανίας, προσφέροντας πλατφόρμα παρουσίασης των δυνατοτήτων και των προοπτικών της κυπριακής αμυντικής βιομηχανίας. Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκαν οι προοπτικές συνεργασίας, επενδύσεων και καινοτομίας στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε σε τομείς αιχμής, όπως η κυβερνοάμυνα, τα μη επανδρωμένα συστήματα, η τεχνητή νοημοσύνη, τα προηγμένα υλικά, το διάστημα και οι επικοινωνίες, ενώ πραγματοποιήθηκαν παρουσιάσεις και στοχευμένες συναντήσεις μεταξύ κυπριακών και βρετανικών εταιρειών.
