Με μεγάλη καθυστέρηση θα εκτοξευτεί από τη NASA ο «αντικαταστάτης» του διαστημικού τηλεσκοπίου, το James Webb, το οποίο θα είναι το μεγαλύτερο που θα έχει εκτοξευθεί ποτέ στο διάστημα.

Όπως ανακοίνωσε η Αμερικανική Διαστημική Υπηρεσία (NASA), το James Webb θα καθυστερήσει κι άλλο και, σύμφωνα με το νέο χρονοδιάγραμμα, προγραμματίζεται να εκτοξευθεί περίπου στα μέσα του 2020.

Αρχικά, το τηλεσκόπιο επρόκειτο να εκτοξευθεί τον Οκτώβριο του 2018, μετά η ημερομηνία αυτή αναβλήθηκε για τα μέσα του 2019 και τώρα μετατίθεται άλλο ένα έτος προς τα πίσω (και βλέπουμε...). Η νέα πιθανή ημερομηνία εκτόξευσης είναι ο Μάιος 2020 από το ευρωπαϊκό διαστημοδρόμιο Κουρού στη Γαλλική Γουιάνα. Ο πρόσθετος χρόνος, όπως έγινε γνωστό, χρειάζεται για τη σωστή συναρμολόγηση και δοκιμή των επιμέρους τμημάτων του τηλεσκοπίου.

Επιπλέον, το κόστος του τηλεσκοπίου συνεχώς αναθεωρείται προς τα πάνω, σε σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό του 2011, όταν το Κογκρέσο είχε θέσει ως όριο τα οκτώ δισεκατομμύρια δολάρια για την κατασκευή του και τα 800 εκατομμύρια για τη λειτουργία του επί πέντε χρόνια. Σύμφωνα με τις νέες εκτιμήσεις, έχουν ήδη δαπανηθεί 7,3 δισ. δολάρια και τελικά θα υπάρξουν υπερβάσεις αυτού του κόστους, πράγμα που θα υποχρεώσει τη NASA να ζητήσει νέα έγκριση από το Κογκρέσο.

Το νέο τηλεσκόπιο βάρους 6,1 τόνων - το οποίο αναπτύσσεται με τη βοήθεια του ευρωπαϊκού και του καναδικού Οργανισμού Διαστήματος- θα δώσει νέες δυνατότητες στους αστρονόμους χάρη στο κάτοπτρό του με διάμετρο 6,5 μέτρα, χάρη στο οποίο διαθέτει μια επιφάνεια παρατήρησης περίπου επταπλάσια από ό,τι το Hubble, που έχει κάτοπτρο διαμέτρου 2,4 μέτρων. Επιπλέον, το James Webb θα διαθέτει μια ηλιακή ασπίδα μεγάλη όσο ένα γήπεδο τένις.

Βλέποντας τόσο στο ορατό όσο και στο υπέρυθρο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, το James Webb θα μπορεί να ανιχνεύσει το φως από τα πρώτα άστρα και τους γαλαξίες που έλαμψαν λίγο μετά την αυγή του σύμπαντος πριν από 13,5 δισεκατομμύρια χρόνια. Επίσης θα είναι σε θέση να παρατηρήσει εξωπλανήτες γύρω από άστρα.

Το νέο τηλεσκόπιο -το οποίο φέρει το όνομα του στελέχους της NASA που ήταν υπεύθυνος για τα διαστημικά προγράμματα Mercury, Gemini και Apollo- θα τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο σε μεγάλη απόσταση περίπου 1,6 εκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη, τέσσερις περίπου φορές πιο μακριά από ό,τι η Σελήνη. Θα είναι έτσι αδύνατο να επισκευασθεί αν παρουσιάσει τεχνική βλάβη (κάτι που ήταν εφικτό με το Hubble χάρη στις αποστολές των αμερικανικών διαστημικών λεωφορείων), συνεπώς οι επιστήμονες θέλουν να είναι σίγουροι ότι θα λειτουργήσει σωστά.

Όταν το Hubble εκτοξεύθηκε το 1990, διαπιστώθηκε ένα σφάλμα στο κάτοπτρό του, το οποίο θόλωνε την όρασή του. Οι αστροναύτες ενός διαστημικού λεωφορείου κατάφεραν να διορθώσουν το πρόβλημα το 1993, όμως το ίδιο πράγμα δεν θα είναι δυνατό να συμβεί με το νέο τηλεσκόπιο, το οποίο αυτή τη στιγμή βρίσκεται στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Northrop Grumman στην Καλιφόρνια για την τελική συναρμολόγησή του.

«Το έχετε ξανακούσει, αλλά πραγματικά η αποτυχία δεν αποτελεί επιλογή. Με απλά λόγια, έχουμε μόνο μια ευκαιρία για να γίνουν όλα σωστά, προτού το στείλουμε στο διάστημα» τόνισε ο επιστημονικός επικεφαλής της NASA Τόμας Ζερμπούχεν.

Στο μεταξύ, στις 16 Απριλίου φέτος, η NASA θα εκτοξεύσει έναν μικρότερο «κυνηγό» εξωπλανητών, το διαστημικό τηλεσκόπιο TESS (Transiting Exoplanet Survey Satellite) από το ακρωτήριο Κανάβεραλ.