Μετανάστες με καταγωγή από την Κολομβία που απελάθηκαν από τις ΗΠΑ τις πρώτες ημέρες της διακυβέρνησης του Ντόναλντ Τραμπ αναφέρουν ότι αντιμετώπισαν ταπεινωτική μεταχείριση, με κάποιους να δηλώνουν, ωστόσο, ότι και πάλι επιθυμούν να προσπαθήσουν να επιστρέψουν στις ΗΠΑ.
Ο Ντάνιελ Βάσκες, 40 ετών, ανέμενε να αφεθεί γρήγορα ελεύθερος από τότε που συνελήφθη από Αμερικανούς αξιωματούχους της υπηρεσίας μετανάστευσης όταν πέρασε τα σύνορα του Μεξικού τον Ιανουάριο. Είχε πληρώσει μια ομάδα διακινητών, τους λεγόμενους «κογιότ», 500 δολάρια για να τον βοηθήσουν να περάσει, και ο αρχηγός τους είχε πει ότι θα τον κρατούσαν μόνο λίγες ώρες.
Ωστόσο, ο Βάσκες έμεινε υπό κράτηση για παραπάνω από μία εβδομάδα στα κέντρα μεταναστών στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια και στο Λαρέντο του Τέξας, περιγράφοντας την εμπειρία ως «σκαμπανέβασμα συναισθημάτων».
Στο κέντρο στο Σαν Ντιέγκο επικρατούσε συνωστισμός, δήλωσε, και τα έντονα φώτα τον κρατούσαν ξύπνιο. Μετά, τον μετέφεραν αεροπορικώς στο Λαρέντο, όπου κρατήθηκε για τέσσερις ημέρες και στη συνέχεια επέστρεψε στο Σαν Ντιέγκο όπου τον έβαλαν σε πτήση με προορισμό την Κολομβία. Κάθε φορά μεταφερόταν αλυσοδεμένος.
«Το να νιώθω αυτές τις χειροπέδες και να βιώνω αυτή την κατάσταση, ήταν κάτι πολύ περίεργο για μένα. Ήταν θλιβερό. Ήταν σοκαριστικό, ταπεινωτικό», δήλωσε.
Αμερικανοί αξιωματούχοι εδώ και καιρό βάζουν χειροπέδες και αλυσίδες στα πόδια στους μετανάστες κατά τη διάρκεια της μεταφοράς τους. Αλλά από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε τα καθήκοντά του τον περασμένο μήνα, οι κυβερνήσεις της Βραζιλίας και της Κολομβίας έχουν καταγγείλει την απάνθρωπη μεταχείριση στις πτήσεις απέλασης.
Απελαθέντες σε πτήση για τη Βραζιλία δήλωσαν σε τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι τους κακομεταχειρίστηκαν και δεν τους επέτρεψαν να πάνε στην τουαλέτα. Ο Βάσκες είπε ότι είδε γυναίκες να ουρούν στα καθίσματά τους στην πτήση του.
Η αμερικανική υπηρεσία που είναι υπεύθυνη για τον έλεγχο των συνόρων και τη μετανάστευση (ICE) δεν απάντησε σε ερωτήματα για τη μεταχείριση των μεταναστών στις πτήσεις, ή για το ότι δεν επετράπη στους ανθρώπους αυτούς να χρησιμοποιήσουν την τουαλέτα.
Η πτήση απέλασης του Βάσκες στην Κολομβία ήταν μία από αυτές που ζήτησε να επιστρέψουν πίσω ο Κολομβιανός πρόεδρος Γκουστάβο Πέτρο, ο οποίος έκανε λόγο για κακή μεταχείριση στο αεροσκάφος. Η κίνηση του Πέτρο οδήγησε σε εμπορική αντιπαράθεση με τον Τραμπ που τερματίστηκε όταν η Μπογοτά είπε ότι θα στείλει τα δικά της αεροπλάνα για να φέρει πίσω τους μετανάστες.
Οι κυβερνήσεις της Βραζιλίας και της Ινδίας έχουν δεσμευθεί να συνεργαστούν με την αμερικανική για να διασφαλίσουν ότι οι μετανάστες τυγχάνουν σωστής μεταχείρισης στις πτήσεις απέλασης.
Ο πρόεδρος της Γουατεμάλας έχει συμφωνήσει να δεχθεί απελαθέντες άλλων εθνικοτήτων, ενώ το Ελ Σαλβαδόρ έχει προσφερθεί να στεγάσει εγκληματίες από τις ΗΠΑ στις φυλακές του.
Ο Χοσέ Βισέντε Σουάρες, 58 ετών, επίσης Κολομβιανός, ήταν επίσης σε μια από τις πτήσεις που μπλόκαρε ο Πέτρο και στη συνέχεια απελάθηκε με διαφορετική πτήση.
Ο Σουάρες ξεκίνησε το ταξίδι του προς τα βόρεια τον περασμένο Μάιο, περνώντας από την επικίνδυνη ζούγκλα του Νταριέν στον Παναμά και διασχίζοντας στη συνέχεια την Κεντρική Αμερική για να φθάσει στο Μεξικό, όπου είπε ότι άλλοι μετανάστες είχαν πέσει θύματα κλοπών, βίας και σεξουαλικών επιθέσεων.
Το ταξίδι τού κόστισε περίπου 25 εκατ. πέσος Κολομβίας (περίπου 6.000 δολάρια) και τον άφησε χρεωμένο, δήλωσε ο Σουάρες. Ύστερα από επτά και πλέον μήνες στους δρόμους, απελάθηκε μέσα σε δυο εβδομάδες από τη στιγμή που πέρασε τα αμερικανικά σύνορα τον Ιανουάριο.
Ο Σουάρες παραπονέθηκε επίσης για την κακή μεταχείρισή του στο Σαν Ντιέγκο πριν συλληφθεί και μεταφερθεί αεροπορικώς στο Ελ Πάσο του Τέξας.
«Σε κακομεταχειρίζονται ψυχολογικά», δήλωσε ο Σουάρες, περιγράφοντας ότι τον ξυπνούσαν έως και πέντε φορές τη νύχτα και τον έβαζαν να κάθεται έως και 90 λεπτά σε έναν διάδρομο, παρόμοια με την εμπειρία που περιέγραψε ο Βάσκες.
Η ICE δεν απάντησε σε ερωτήματα για τις καταγγελίες κακομεταχείρισης σε κέντρα κράτησης μεταναστών.
Ο Βάσκες δήλωσε ότι δεν είχε τρόπο να ενημερώσει την οικογένειά του για το πού βρισκόταν και ότι κατέφυγε στο να χαράσσει τους αριθμούς τηλεφώνων των συγγενών του γρατζουνίζοντας χάρτινες συσκευασίες από σταφίδες και μετά να τις δίνει σε άλλους κρατούμενους που επρόκειτο να αφεθούν ελεύθεροι. Στη συνέχεια έμαθε ότι ένας από αυτούς που αφέθηκαν ελεύθεροι είχε επικοινωνήσει με την αδελφή του.
Ο Βάσκες, που είπε ότι στο παρελθόν είχε εισέλθει στις ΗΠΑ με διαφορετικές άδειες εισόδου (βίζες), ανυπομονεί να επιστρέψει και να βρει έναν δικηγόρο ώστε να ακολουθήσει τις νόμιμες διαδικασίες, πεπεισμένος ότι θα έχει καλύτερες ευκαιρίες για δουλειά απ’ ό,τι στην Κολομβία.
Ο Σουάρες, ωστόσο, που πήγε να εργαστεί και να μείνει με τα παιδιά του που ζουν στις ΗΠΑ, δήλωσε ότι δεν επιθυμεί να δοκιμάσει και πάλι την τύχη του.
«Δεν συμβουλεύω κανέναν να πάει», δήλωσε.
