Στην κήρυξη ενός διαφορετικού πολέμου σε βάρος της Ρωσίας προχώρησαν οι Anonymous το βράδυ της Πέμπτης μετά την απόφαση της Μόσχας να εξαπολύσει στρατιωτική επιχείρηση σε βάρος της Ουκρανίας.
«Η συλλογικότητα των Anonymous κηρύσσει και επίσημα τον κυβερνοπόλεμο σε βάρος της ρωσικής κυβέρνησης» ανέφεραν χαρακτηριστικά σε ανάρτησή τους στο Twitter.
Οι Anonymous ανακοίνωσαν επίσης το βράδυ της Πέμπτης ότι κατάφεραν να «ρίξουν» την ιστοσελίδα του ρωσικού τηλεοπτικού καναλιού RT News.
Η επίθεση των Anonymous πραγματοποιείται την ώρα που Βρετανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι ανησυχούν τώρα για μία μεγάλη «διαρροή» των κυβερνοεπιθέσεων και στη Δύση. Οι βρετανικές εταιρείες προειδοποίησαν πρόσφατα για ρωσική «διαρροή» στον κυβερνοχώρο από την Ουκρανία.
Εν έτει 2022 οι πόλεμοι δεν γίνονται μόνο στο φυσικό πεδίο μάχης. Η Ρωσία, η Ουκρανία και οι σύμμαχοί τους έχουν την ικανότητα να εξαπολύουν τεράστιες κυβερνοεπιθέσεις που χρηματοδοτούνται από το κράτος. «Βαδίζουμε προς τον μεγαλύτερο κυβερνοπόλεμο στην ιστορία;» είναι ο τίτλος ανάλυσης στο New Scientist.
Στις 22 Φεβρουαρίου, Το Εθνικό Κέντρο Κυβερνοασφάλειας του Ηνωμένου Βασιλείου προειδοποίησε τους οργανισμούς να βελτιώσουν την άμυνά τους στον κυβερνοχώρο. Παρόμοιες προειδοποιήσεις υπάρχουν και στις ΗΠΑ, με την Υπηρεσία Κυβερνοασφάλειας και Ασφάλειας Υποδομών να καλεί σε επιφυλακή τις εταιρείες που παρέχουν υπηρεσίες στις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ. Ο κίνδυνος εισβολής στα συστήματα πληροφορικής είναι αυξημένος, τόνισε.
Στις 23 Ιανουαρίου το υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας των ΗΠΑ προειδοποιούσε ότι «η Ρωσία διατηρεί μια σειρά επιθετικών εργαλείων στον κυβερνοχώρο που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει εναντίον αμερικανικών δικτύων». Στις αρχές Φεβρουαρίου, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε επίσης για επιθέσεις στον κυβερνοχώρο.
Μέρος του κινδύνου δεν προέρχεται από μια άμεση ρωσική επέμβαση σε υποδομές εκτός Ουκρανίας – αν και αυτό θα μπορούσε να συμβεί – αλλά από μια επίθεση στο δίκτυο πληροφοριών της χώρας που επηρεάζει τις δυτικές επιχειρήσεις. Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών της Ουκρανίας, μία στις πέντε εταιρείες του Fortune 500 βασίζεται στον τομέα εξωτερικής ανάθεσης πληροφορικής της Ουκρανίας.
«Έχουμε δει στο παρελθόν ότι η Ρωσία έχει και την πρόθεση και την ικανότητα να προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση μέσω κυβερνοεπιθέσεων», λέει ο Jamie MacColl από τη βρετανική δεξαμενή σκέψης Royal United Service Institute. Το Κέντρο Επιστήμης και Διεθνών Υποθέσεων Belfer του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ κατατάσσει τη Ρωσία στην τέταρτη θέση στον Εθνικό Δείκτη Κυβερνοδύναμης, πίσω από τις ΗΠΑ, την Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι Ρώσοι χάκερ
Η Ρωσία διαθέτει τουλάχιστον τρεις στρατιωτικές μονάδες εντός της GRU, της ρωσικής υπηρεσίας στρατιωτικών πληροφοριών, που είναι σε θέση να εξαπολύουν επιθέσεις στον κυβερνοχώρο, σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε το αμερικανικό Κογκρέσο το Φεβρουάριο του 2022. Δύο από αυτές τις μονάδες –26165 και 74455 – ήταν υπεύθυνες για επίθεση σε διακομιστές πολιτικής εκστρατείας και κλοπή εγγράφων και email που χρησιμοποιήθηκαν για να εκτροχιάσουν την προσπάθεια της Χίλαρι Κλίντον να γίνει πρόεδρος των ΗΠΑ το 2016.
Τον Οκτώβριο του 2020, το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ απήγγειλε κατηγορίες σε μέλη της Μονάδας 74455 για μια μακροχρόνια κυβερνοεπίθεση κατά της Ουκρανίας μεταξύ 2015 και 2016. Η μονάδα 74455 έχει επίσης συνδεθεί από τις αμερικανικές αρχές με επιθέσεις κατά της Γεωργίας το 2018 και το 2019 – τις οποίες η Ρωσία προσπάθησε προηγουμένως να θέσει υπό την επιρροή της – και την επίθεση NotPetya το 2017 κατά της Ουκρανίας, η οποία προκάλεσε εκτεταμένη αναστάτωση στα συστήματα πληροφορικής παγκοσμίως.
«Είναι η υπόθεση NotPetya που τροφοδότησε πολλούς φόβους σχετικά με την επέκταση της κρίσης, είτε ηθελημένα είτε ακούσια», λέει ο MacColl. Ρώσοι χάκερ εργάζονται κατά της Ουκρανίας από το 2014, όταν η Ρωσία εξαπέλυσε για τελευταία φορά επίθεση κατά της χώρας, λέει η ουκρανική κυβέρνηση.
Χιλιάδες κυβερνοεπιθέσεις σε λίγους μήνες
Τους πρώτους 10 μήνες του 2021, η Ουκρανία βομβαρδίστηκε με 288.000 κυβερνοεπιθέσεις, με την κυβέρνηση να δείχνει ξανά το δάχτυλο στη Ρωσία. Τις τελευταίες εβδομάδες, ξεκίνησε αυτό που πιστεύεται ότι είναι μια από τις μεγαλύτερες επιθέσεις με κακόβουλο λογισμικό (DDoS) στην ιστορία της Ουκρανίας. Κατέστρεψε πολλές τράπεζες και κυβερνητικά τμήματα της Ουκρανίας.
Οι κυβερνήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ απέδωσαν την επίθεση στη GRU της Ρωσίας. Οι σύμμαχοι της Ουκρανίας συγκεντρώνουν δυνάμεις κυβερνοασφάλειας για να αποκρούσουν τις ρωσικές επιχειρήσεις . Στις 22 Φεβρουαρίου, η ομάδα ταχείας αντίδρασης στον κυβερνοχώρο, υπό την ηγεσία του υπουργείου Άμυνας της Λιθουανίας έσπευσε για να βοηθήσει τα ουκρανικά ιδρύματα να αντιμετωπίσουν την αυξημένη απειλή για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο.
Ο υπουργός Άμυνας του Ηνωμένου Βασιλείου Μπεν Γουάλας είπε πρόσφατα στο κοινοβούλιο ότι μια -σχεδιασμένη από καιρό- υπηρεσία για την αντιμετώπιση επιθέσεων στον κυβερνοχώρο, η National Cyber Force, έχει «ήδη δημιουργηθεί» και αυξάνεται σε μέγεθος.
Όλα δείχνουν ότι οι ψηφιακές επιθέσεις είναι και θα είναι ένας μεγάλος παράγοντας στη ρωσική σύγκρουση, θα εξελιχθεί όμως σε γενικευμένο κυβερνοπόλεμο; Οι ειδικοί πιστεύουν πως όχι. «Προς το παρόν, φαίνεται ότι οι περισσότερες τέτοιες εισβολές θεωρούνται ψηφιακή κατασκοπεία και δολιοφθορά και όχι πλήρης σύγκρουση», λέει η Αγκνες Βενέμα στο Πανεπιστήμιο της Μάλτας.