Την ευχή το 2022, όταν και θα εορτάζονται τα 200 χρόνια από την Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου η Ελλάδα να είναι «με το κεφάλι ψηλά», εξέφρασε ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης, που παρέστη στις εκδηλώσεις για την 195η επέτειο, στη Νέα Επίδαυρο.
Κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων, ο κ.Μητσοτάκης απηύθυνε χαιρετισμό, όπου μεταξύ άλλων επισήμανε τις αρχές που διακήρυξηξαν οι Έλληνες που πήραν μέρος στην Εθνοσυνέλευση, το πνεύμα της Δημοκρατίας και του Διαφωτισμού που διέπνεε το «Πρώτο Πολίτευμα της Ελλάδας» - το συνταγματικό κείμενο στο οποίο είχε καταλήξει η Εθνοσυνέλευση, κάνοντας, ωστόσο, αναγωγές στο σήμερα.
Το πλήρες κείμενο του χαιρετισμού του κ.Μητσοτάκη έχει ως εξής:
«Κυρίες και κύριοι,
Στον τόπο αυτό, όπου διακηρύχθηκε η ελευθερία και η ανεξαρτησία της Ελλάδας και υιοθετήθηκε το πρώτο Σύνταγμα της Επανάστασης, προσέρχομαι με περίσκεψη, με ταπεινότητα και ταυτόχρονα με μεγάλη περηφάνεια.
Με τα αισθήματα αυτά και με μεγάλη συγκίνηση, χαιρετίζω την σημερινή εκδήλωση για την 195η επέτειο της πρώτης Εθνικής Συνέλευσης των Ελλήνων.
Στην Α’ Εθνοσυνέλευση, λίγους μήνες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, τον Μάρτιο του 1821, οι Έλληνες δήλωσαν σαφώς τη θέλησή τους να υιοθετήσουν τις δημοκρατικές και φιλελεύθερες αξίες.
Tη θέλησή τους να ανήκουν στον Δυτικό πολιτισμό και την πρόθεσή τους να θεμελιώσουν ένα Κράτος Δικαίου.
Μέσα από μια υποδειγματική αυτό-οργάνωση, εκφράστηκε για πρώτη φορά οργανωμένα η βούληση του Έθνους.
Μια βούληση που η πρώτη Εθνοσυνέλευση, όχι μόνο καθόρισε, αλλά και περιέβαλε με δημοκρατική νομιμοποίηση και κύρος.
Και αυτό, ας το αναλογιστούμε, ήταν εκείνη την εποχή, ένα μεγάλο επίτευγμα, διότι η ελληνική επανάσταση δεν ήταν μια επανάσταση χωρίς εσωτερικές έριδες, χωρίς εσωτερικές αντιθέσεις.
Πολύ περισσότερο δεν ήταν ξένη και προς τις κοινωνικές αντιθέσεις της εποχής.
Στην πρώτη Εθνοσυνέλευση όλα αυτά τα διαφορετικά ρεύματα της εποχής συμμετείχαν.
Έβαλαν όμως τις διαφορές τους κατά μέρους, ένωσαν τις δυνάμεις τους για να πετύχουν το μείζον – το κοινό καλό.
Συμμετείχαν σε αυτήν την Εθνοσυνέλευση εκπρόσωποι από όλη τη χώρα που εκτείνονταν τότε μέχρι την Στερεά Ελλάδα.
Προσήλθαν νησιώτες, καλλιεργητές, γαιοκτήμονες, αλλά και λόγιοι Φαναριώτες.
Κάποιοι προσήλθαν με φουστανέλες και τσαρούχια, άλλοι με ράσα και καλυμμαύκια.
Άλλοι με όπλα και φυσεκλίκια και άλλοι με πένες και μελανοδοχεία.
Αλλά αυτή η συμμετοχικότητα σε μια τακτική συνέλευση ήταν ο μόνος τρόπος, η νέα ηγεσία να αποκτήσει και να διατηρήσει μια συνεργασία μεταξύ διαφόρων ετερόκλητων κοινωνικών στοιχείων.
Και με αυτόv το βαθιά δημοκρατικό τρόπο κατάφεραν να καταλήξουν σε μια σειρά από κοινές πεποιθήσεις οι οποίες αποτυπώθηκαν στη "Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας της Ελλάδος".
Ένα συγκλονιστικό κείμενο το οποίο διαπνέεται, όπως όλα τα κείμενα και τα Συντάγματα που ψηφίστηκαν κατά τη διάρκεια της Επανάστασης, από τα ιδεώδη του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού.
Ο Διαφωτισμός αμφισβήτησε το “παλαιό καθεστώς" της στατικής ανισότητας των ανθρώπων λόγω προνομίων. Έφερε στο προσκήνιο τη σημασία της αξίας του ανθρώπου.
Πρόταξε την ανάδειξη των ανθρώπων, με γνώμονα όχι τα κληρονομικά προνόμια, αλλά την επίκτητη ατομική αξία, τη γνώση, τον Ορθό Λόγο.
Και το κίνημα του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, οικοδομημένο μέσα από το λόγο μιας σειράς μεγάλων Ελλήνων στοχαστών – ο Ρήγας και ο Κοραής – μεταλαμπάδευσε στον ελληνικό κόσμο αυτές τις ιδέες: την αναζήτηση πάνω από όλα της εθνικής αποκατάστασης με μοχλούς το φωτισμό του Γένους, την παιδεία, τη γνώση και με απόλυτο σεβασμό στην Ορθόδοξη παράδοση του ελληνικού Έθνους.
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 βρήκε την θεωρητική της βάση στο Νεοελληνικό Διαφωτισμό και στις αρχές που είχαν εμπνεύσει τις μεγάλες επαναστάσεις – την Αμερικανική το 1776 και τη Γαλλική το 1789.
Οι Έλληνες ελευθερώθηκαν όχι μόνο επειδή πολέμησαν σκληρά, αλλά και επειδή μπόρεσαν να ενσωματώσουν δημιουργικά και να εμπνευστούν από αυτές τις νέες ιδέες.
Την 1η Ιανουαρίου 1822, από την Α’ Εθνοσυνέλευση, εδώ από την Επίδαυρο, ψηφίστηκε το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδας, το “Προσωρινόν Πολίτευμα της Ελλάδος”.
Ήταν το πιο φιλελεύθερο πολιτικό κείμενο στην Ευρώπη της εποχής του – ένας φάρος για την ευρωπαϊκή ελευθερία.
Το Σύνταγμα αυτό προέβλεπε την προστασία των ατομικών ελευθεριών.
Εξέφραζε τη βούληση του Έθνους για ανάκτηση της ελευθερίας του, για συγκρότηση συνταγματικής διακυβέρνησης και ευνομούμενης Πολιτείας.
Θέσπιζε την ισότητα των πολιτών έναντι του νόμου, την αρχή της αντιπροσώπευσης, τη βασική φιλελεύθερη αρχή της διάκρισης των εξουσιών.
Όριζε ότι η “Διοίκησις” θα ασκείτο από το “Βουλευτικόν” και το “Εκτελεστικόν”, ενώ το “Δικαστικόν" θα ήταν ανεξάρτητο όργανο.
Και στην διακήρυξη της Α΄ Εθνοσυνέλευσης τονιζόταν ο βασικός στόχος των επαναστατημένων του 1821: "να εξομοιωθώμεν με τους συναδέλφους μας Ευρωπαίους Χριστιανούς", κατά την αντίληψη της εποχής, δηλαδή, να ενταχθούμε στον αναπτυγμένο κόσμο, στην Ευρώπη – που είναι ο φυσικός μας χώρος.
Ταυτόχρονα, το πρώτο Σύνταγμα διαφύλασσε την ανεξιθρησκία.
Σημαντικό γεγονός και δείγμα ανοιχτού πνεύματος, δεδομένου ότι στην πρώτη στενή συντακτική επιτροπή συμμετείχαν μόλις 12 εκπροσώποι, μεταξύ των οποίων και ο Παλαιών Πατρών Γερμανός Γ’.
Αυτοί οι στόχοι, δηλαδή η αποκατάσταση του Έθνους, η Δημοκρατία, η ευνομούμενη Πολιτεία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ευημερία, η Παιδεία και η ένταξη στην Ευρώπη, είναι οι πυλώνες του ελληνικού εθνικού αφηγήματος στην νεότερη εποχή.
Χρειάστηκαν αιώνες για να τους επιτύχουμε.
Μέσα από αγώνες οι οποίοι ξεκίνησαν από τα σπουδαστήρια, τις βιβλιοθήκες και τα κρυφά σχολεία, πέρασαν στα πεδία των μαχών της Επανάστασης του 1821, στις αγωνίες του ελληνισμού, σε πόλεμο και ειρήνη, από τότε μέχρι τις ημέρες μας.
Σε εμάς, που βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε την ελευθερία και την ιστορία του Έθνους, πέφτει το βάρος να προασπίσουμε όσα κερδήθηκαν με κόπους και ανείπωτες θυσίες τόσων γενεών Ελλήνων, επί τόσα χρόνια.
Ανήκει, όμως, σε εμάς και η ιστορική ευθύνη να επεκτείνουμε την πρόοδο αυτού του τόπου.
Σε πέντε χρόνια από σήμερα, θα γιορτάσουμε την επέτειο των 200 ετών από την Α’ Εθνοσυνέλευση.
Είναι καθήκον μας να φροντίσουμε όλοι να κάνουμε ξανά την πατρίδα μας δυνατή και περήφανη.
Να γεμίσουμε ξανά το Έθνος των Ελλήνων με ελπίδα και με αυτοπεποίθηση.
Αυτό είναι το πατριωτικό μας καθήκον. Και θα το εκπληρώσουμε.
Το 2022, όταν θα γιορτάσουμε τα 200 χρόνια από την Α’ Εθνοσυνέλευση, η Ελλάδα θα έχει ξανά ψηλά το κεφάλι. Και θα έχει ανακτήσει τη θέση και το κύρος της στον πυρήνα της Ευρώπης.
Και αυτή την νέα κατάκτηση θα την πετύχουμε με συνέπεια, με προσήλωση στον ορθό λόγο και κυρίως με σκληρή δουλειά.
Εμπνεόμενοι πάντοτε από το πνεύμα ομοψυχίας και υποδειγματικής δημοκρατικής οργάνωσης της Α’ Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου.
Και καθοδηγούμενοι από τις φιλελεύθερες αξίες και επιταγές της Διακήρυξής της, που παραμένει στις μέρες μας πιο σημαντική και πιο επίκαιρη παρά ποτέ».
Στην συνέχεια, ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, συνοδευόμενος από την Τομεάρχη Πολιτισμού και Αθλητισμού, κυρία Όλγα Κεφαλογιάννη, επισκέφτηκε τα έργα του «Ολοκληρωμένου Προγράμματος Περιβαλλοντικής Ανάδειξης του Ευρύτερου Χώρου του Ασκληπιείου της Επιδαύρου», που βρίσκονται σε εξέλιξη.
