Στις κάλπες προσέρχονται σήμερα οι Βρετανοί. Βrexit, λιτότητα και ασφάλεια -δύο φορές διεκόπη η προεκλογική εκστρατεία λόγω τρομοκρατικών- είναι τα θέματα που κυριαρχούν. Οι πρώτες ενδείξεις για το τελικό αποτελέσματος αναμένονται στις 22:00 ώρα Λονδίνου, με του ραδιοτηλεοπτικούς φορείς να δίνουν τα exit poll. Ωστόσο το επίσημο τελικό αποτέλεσμα θα γίνει γνωστό τα ξημερώματα της Παρασκευής.
Η πρωθυπουργός της χώρας Τερέζα Μέι προχώρησε στις πρόωρες εκλογές προκειμένου να αυξήσει την κοινοβουλευτική της πλειοψηφία και να εξασφαλίσει το όραμα των Συντηρητικών για το Brexit. Ωστόσο, μία σειρά πολιτικών λαθών και δύο τρομοκρατικές επιθέσεις της προκάλεσαν προβλήματα, αλλάζοντας ταυτόχρονα τόσο τον τόνο όσο και την κατεύθυνση της προεκλογικής της εκστρατείας.
Από την άλλη, ο βασικός της αντίπαλος, ο Τζέρεμι Κόρμπιν, σοσιαλιστής παλαιάς σχολής και αρχηγός των Εργατικών, ενίσχυσε τη δυναμική το επικεντρώνοντας στην ανισότητα, τη δωρεάν εκπαίδευση και σε αρκετά δισεκατομμύρια για τις δημόσιες δαπάνες.
Αυτή τη στιγμή, η Μέι στη Βουλή των Κοινοτήτων διαθέτει πλειοψηφία με μόλις όμως 330 έδρες από τις 650. Η επιτυχία της θα κριθεί αν ξεπεράσει αυτό το σημείο αναφοράς, το Bloomberg ωστόσο εξηγεί τι θα συμβεί σε πέντε σενάρια, μεταξύ των οποίων συμπεριλαμβάνει την απόλυτη πλειοψηφία των Συντηρητικών, αλλά και την πλειοψηφία των Εργατικών.
Σενάριο πρώτο: Πλειοψηφία Συντηρητικών με 100+ έδρες
Αν στόχος των εκλογών είναι να αποκτήσει η Μέι μία «απόρθητη θέση για τα επόμενα πέντε χρόνια» τότε αυτό θα μετρούσε ως μία ολοκληρωμένη αποστολή, και θα έκλεινε τα στόματα των επικριτών της που την κατηγόρησαν ότι για ανεπαρκή απόδοσή στην προεκλογική εκστρατεία.
Σε αυτό το σενάριο η Μέι μπορεί να εφαρμόσει τη δική της εκδοχή του Brexit, γνωρίζοντας ότι οι επερχόμενοι βουλευτές των Τόρις θα πρέπει να είναι πιστοί σε αυτή. Ναι, έχει προειδοποιήσει ότι είναι πρόθυμη να απομακρυνθεί από μια «κακή» συμφωνία και ότι ο έλεγχος της μετανάστευσης αποτελεί προτεραιότητα, αλλά μία μεγαλύτερη πλειοψηφία της δίνει επίσης χώρο να κάνει συμβιβασμούς σε ζητήματα όπως χρήματα ώστε να κερδίσει ένα μετα-Brexit εμπορικό πακέτο και μία μεταβατική περίοδο.
«Με αυτή την πλειοψηφία το κόμμα μπορεί να πει “λάθη έγιναν αλλά το αποτέλεσμα είναι πολύ θετικό”», δήλωσε ο Wyn Grant, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο Warwick University. «Κάνει ένα σκληρό Brexit πολύ πιο πιθανό», συμπλήρωσε.
Σενάριο δεύτερο: Πλειοψηφία Συντηρητικών με 50+ έδρες
Αυτό είναι ένα απογοητευτικό αποτέλεσμα για την «Ομάδα της Τερέζα Μέι» και την καθιστά ευάλωτη απέναντί σε μία αμφισβήτηση της ηγεσίας της κατά τη διάρκεια των δύο ευαίσθητων χρόνων των πολύπλοκων διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Όσον αφορά στο σχέδιό της για το Brexit, σε αυτή την περίπτωση θα βρισκόταν στο έλεος των ευρωσκεπτικιστών που ακολουθούν σκληρή γραμμή, περιορίζοντας το περιθώριό της να κάνει τις παραχωρήσεις που η ΕΕ μπορεί να ζητήσει για μία εμπορική συμφωνία ή για την μεταβατική περίοδο. Από την άλλη, οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι μπορεί να διαισθανθούν την αδυναμία της και να επιδιώξουν να τη χρησιμοποιήσουν εναντίον της.
«Οτιδήποτε λιγότερο από μια πλειοψηφία των 50 εδρών μοιάζει με στοίχημα που δεν έχει αποπληρωθεί και θα ήταν λιγότερο πιθανό να διαγωνιστεί (η Μέι) στις επόμενες εκλογές», δήλωσε ο Andrew Russell, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ.
Σενάριο τρίτο: Πλειοψηφία Συντηρητικών με λιγότερες από 10 έδρες
Αν η χώρα ξυπνήσει το πρωί της Παρασκευής με την Μέι σε χειρότερη θέση από αυτή που ήταν όταν ανακοίνωσε τις εκλογές, οι μέρες της στην εξουσία θα μοιάζουν μετρημένες. Εξακολουθεί να χρειάζεται την υποστήριξη των βουλευτών που έκαναν καμπάνια για το Brexit, μειώνοντας την πιθανότητα να εξομαλύνει την έξοδο πραγματοποιώντας συναλλαγές με την ΕΕ.
Με την αξιοπιστία της να έχει δεχτεί πλήγμα στη Βρετανία, οι διαπραγματευτές στις Βρυξέλλες θα μπορούσαν να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν τη θέση της στη χώρα, γνωρίζοντας ότι μπορούν να πάρουν περισσότερα από αυτά που θέλουν ή ότι πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν έναν διαφορετικό αντίπαλο σύντομα.
«Μπορεί να επανέλθει από αυτό; Όχι. Θα μοιάζει με τραυματισμένο ζώο», δήλωσε ο Steven Fielding καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Νότιγχαμ. «Ο κόσμος θα αντιδράει σε αυτό, θα κάνει ερωτήσει για την ηγεσία της. Δεν είναι μία ήττα σε αριθμούς, αλλά δεν είναι εντολή», συνέχισε.
Σενάριο τέταρτο: Καμία πλειοψηφίας
Αυτό το σενάριο ανοίγει την πόρτα για μία πιθανή συμμαχία κομμάτων ώστε να πάρουν αρκετές έδρες για να αντικαταστήσουν την κυβέρνηση των Συντηρητικών -«η συμμαχία του χάους» που η Μέι προειδοποίησε επανειλημμένως τους ψηφοφόρους να απορρίψουν. Για το Brexit, πιθανότατα σημαίνει ότι πρέπει να ξεχάσουμε τις διαπραγματεύσεις που ξεκινούν τη μεθεπόμενη εβδομάδα καθώς η πολιτική τάξη της χώρας αναλώνεται από μία εσωτερική κρίση με τις δύο πλευρές να προσπαθούν να σχηματίσουν έναν συνασπισμό.
«Θα υπάρξει κατάρρευση» δήλωσε ο Russel. «Θα σήμαινε κι άλλες εκλογές μέσα σε μερικούς μήνες και ολόκληρη η στρατηγική του Brexit θα καταρρεύσει».
Οι πιθανότητες ενός πιο ήπιου Brexit έχουν αυξηθεί καθώς η Μέι θα ήταν απίθανο να οδηγήσει τους Τόρις σε άλλες εκλογές και ο Κόρμπιν θα προσπαθούσε να σχηματίσει κυβέρνηση με τους να σχηματίσει μια κυβέρνηση με τους Φιλοευρωπαϊκούς Φιλελεύθερους Δημοκράτες. Ξαφνικά, η επιλογή της διαμονής στην ενιαία αγορά και η άρση της μετανάστευσης είναι εύλογη.
Οι κίνδυνοι είναι ότι στις αγορές κυριαρχεί η αβεβαιότητα, ενώ οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων καθιστούν δυσκολότερη την επίτευξη μίας συμφωνίας με την ΕΕ.
Σενάριο πέμπτο: Πλειοψηφία των Εργατικών
Αυτό θα ήταν ένα σοκ το οποίο θα μπορούσε να αλλάξει ριζικά τη κατεύθυνση του Brexit. O Κόρμπιν έχει πει ότι δέχεται το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, αν και κατά καιρούς έχει αποφύγει να είναι τόσο σαφής. Σε μία άμεση βραχυπρόθεσμη βάση, οι συνομιλίες ενδέχεται να μετατεθούν. Οι κυβερνήσεις της ΕΕ ενδέχεται επίσης να πεισθούν να καθυστερήσουν την ημερομηνία αναχώρησης από τον Μάρτιο του 2019 για να δώσουν χρόνο στον Κόρμπιν να προχωρήσει σε κάποιο σχεδιασμό. «Το Brexit θα καθυστερήσει, ενώ οι Εργατικοί θα εργαστούν στο τι στο καλό θα κάνουν», δήλωσε ο Grant.
Aν και ο Kορμπιν έχει δημιουργήσει ομάδα Brexit – και ο Keir Starmer θα είναι πιο φιλικό πρόσωπο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από τον David Davis – το ερώτημα είναι πώς θα σχηματίσει κυβέρνηση με δεδομένο πόσοι πολλοί από τους βουλευτές του ήθελαν να φύγει ένα χρόνο πριν.
Μετά από μία περίοδο αβεβαιότητας, οι αγορές ενδέχεται τελικά να ανασυνταχθούν στην προοπτική μίας κυβέρνησης που θέλει να διατηρήσει τα οφέλη της ενιαίας αγοράς, να εγγυηθεί τα δικαιώματα των πολιτών της ΕΕ που ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο από την «πρώτη μέρα» και δεν θα κάνει τον έλεγχο της μετανάστευσης «κόκκινη γραμμή» όπως η Μέι.
