Ιλιγγιώδης ήταν ο ρυθμός ανάπτυξης της τουρκικής οικονομίας το τρίτο τρίμηνο του 2017, τα οριστικά στοιχεία του οποίου μόλις εκδόθηκαν.
Ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ διαμορφώθηκε στο 11,1%, ξεπερνώντας τις προβλέψεις των αναλυτών και καταγράφοντας τον ισχυρότερο ρυθμό ανάπτυξης μεταξύ των 20 κορυφαίων οικονομιών παγκοσμίως.
Ολα αυτά μία εβδομάδα μετά την υποβάθμιση της χώρας από τον οίκο χρηματο-οικονομικής αξιολόγησης Mooody's.
Πρόκειται για την υψηλότερη επίδοση των τελευταίων έξι ετών, υπερβαίνοντας ακόμη και εκείνη των αναδυόμενων χωρών, όπως είναι η Κίνα και η Ινδία. Ενδιαφέρον, ωστόσο, προκαλεί η ανάλυση των παραγόντων που συνέτειναν σε αυτήν την εντυπωσιακή μεγέθυνση.
Αρχικά, σε αυτήν συνέβαλε η αύξηση της κατανάλωσης των νοικοκυριών και η εντυπωσιακή άνοδος των εξαγωγών κατά 17,2% έναντι μείωσης 9,2% το 2016.
Μάλιστα, έπειτα από την ανακοίνωση της πορείας της οικονομίας το γ΄ τρίμηνο, ο υπουργός Ανάπτυξης Λουτφί Ελβάν επισήμανε πως ο ρυθμός ανάπτυξης το 2017 θα κυμανθεί μεταξύ 6-7% του ΑΕΠ και αυτό σημαίνει 1,05 τρισ. δολ. ΑΕΠ!
Εντούτοις, παρότι αυτή η είδηση αποτελεί θετικό γεγονός για την τουρκική κυβέρνηση, αρκετοί αναλυτές εκφράζουν αμφιβολίες αφενός για την ποιότητα και το είδος ανάπτυξης της οικονομίας, αφετέρου για το διάστημα που θα διαρκέσει αυτή η κατακόρυφη άνοδος.
Σύμφωνα με το πρακτoρείο ειδήσεων Reuters, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ οφείλεται και σε πρωτοβουλίες της τουρκικής κυβέρνησης που αφορούν μεταρρυθμίσεις στη φορολογική πολιτική και στη συσχέτιση της παρούσας κατάστασης της οικονομίας με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι, την περίοδο δηλαδή του πραξικοπήματος.
Πάντως, ανησυχία του για τους παράγοντες ενίσχυσης της οικονομίας εξέφρασε και ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης, Μεχμέτ Σιμσέκ, ο οποίος ανέφερε στο Bloomberg ότι απαιτείται προσοχή, διότι αυτή η ενίσχυση βασίστηκε κυρίως στην αυξημένη κατανάλωση των νοικοκυριών.
Εκτιμά πως η ανάπτυξη του τρίτου τριμήνου αποτελεί εξαίρεση.
Κατ’ αυτόν, «βασίζεται στον χαμηλό ρυθμό ανάπτυξης του τρίτου τριμήνου πέρυσι. Η Τουρκία χρειάζεται να εφαρμόσει περισσότερες μεταρρυθμίσεις για να εξασφαλίσει βιώσιμους ρυθμούς ανάπτυξης 5,5%-6,5%». Με τις παραπάνω δηλώσεις ο κ. Σιμσέκ ενδέχεται να αναφέρεται στην ανάγκη επαναπροσδιορισμού της νομισματικής πολιτικής από την κεντρική τράπεζα.
Αναλυτές εκτιμούν ότι η αναθέρμανση της οικονομίας και η αύξηση του πληθωρισμού αποτελούν ικανές ενδείξεις για αύξηση των επιτοκίων δανεισμού. Αυτό, όμως, βρίσκει αντίθετο τον Ερντογάν.
Ο Τούρκος πρόεδρος επιθυμεί να διατηρηθούν χαμηλά τα επιτόκια δανεισμού, για να ενθαρρύνει περαιτέρω την κατανάλωση, ενώ ο υπουργός Οικονομίας Νιχάτ Ζεϊμπεκσί δήλωσε ότι «το χρήμα πρέπει να είναι φθηνό, άφθονο και εύκολα προσβάσιμο».
