Εκατοντάδες μίλια από την πυκνοκατοικημένη ακτογραμμή της Κίνας, μια απότομη στροφή σε έναν απομακρυσμένο ποταμό των Ιμαλαΐων, υλοποιείται μυστικά το κεντρικό έργο ο ενός από τα πιο φιλόδοξα, και αμφιλεγόμενα έργα υποδομής της χώρας μέχρι σήμερα.
Εκεί, ένα υδροηλεκτρικό σύστημα αξίας 168 δισεκατομμυρίων δολαρίων αναμένεται να παράγει περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια από οποιοδήποτε άλλο στον κόσμο, παρόμοιο σύστημα, με τεράστιο όφελος για την Κίνα καθώς οδεύει προς ένα μέλλον όπου τα ηλεκτρικά οχήματα θα κυριαρχούν στους αυτοκινητόδρομους της, και τα ενεργοβόρα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης αγωνίζονται να ξεπεράσουν τους διεθνείς ανταγωνιστές τους σε υπολογισμούς.
Οικονομική γενοκτονία! Η έκθεση-Σοκ που "τελειώνει" το παραμύθι της ανάπτυξης – Έρχεται μόνιμη φτώχεια για τους Έλληνες
Ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping ζήτησε να «προωθηθεί δυναμικά, συστηματικά και αποτελεσματικά» το έργο κατά τη διάρκεια μιας σπάνιας επίσκεψης νωρίτερα φέτος στο Θιβέτ, μια περιοχή όπου το Πεκίνο συνεχίζει να σφίγγει τον κλοιό του στο όνομα της οικονομικής ανάπτυξης και της σταθερότητας.
Ξένοι ειδικοί λένε ότι το υδροηλεκτρικό σύστημα, που κατασκευάστηκε στα κάτω άκρα του ποταμού Yarlung Tsangpo του Θιβέτ, θα είναι ένα κατόρθωμα μηχανικής που δεν έχει αναληφθεί ποτέ.
Αξιοποιώντας μια πτώση υψομέτρου 2.000 μέτρων με την ανατίναξη σηράγγων μέσα από ένα βουνό, θα επιτρέψει στην Κίνα να αξιοποιήσει έναν σημαντικό ποταμό σε μια περιοχή γνωστή, και σε μια εποχή που οι κυβερνήσεις εντείνουν την εστίασή τους στην ασφάλεια των υδάτων.
Το έργο θα μπορούσε να βοηθήσει τις παγκόσμιες προσπάθειες για την επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής, βοηθώντας την Κίνα, που τώρα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός άνθρακα στον κόσμο, να απογαλακτιστεί από αυτού τους είδους την ενέργεια που προέρχεται από τον άνθρακα.
Η κατασκευή του τεράστιου έργου, θα μπορούσε επίσης να διαταράξει ένα σπάνιο, παρθένο οικοσύστημα και τα προγονικά σπίτια των αυτόχθονων κατοίκων.
Δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται επίσης από τον ποταμό κατάντη στην Ινδία και το Μπαγκλαντές, όπου οι ειδικοί λένε ότι οι πιθανές επιπτώσεις στο οικοσύστημα, συμπεριλαμβανομένης της αλιείας και της γεωργίας, παραμένουν ελλιπώς μελετημένες.
Το κόμμα Καρυστιανού φέρνει χάος! Το 31% της MRB, οι σφοδρές αντιδράσεις και οι πολιτικοί σύμμαχοι
Οι τίτλοι των εφημερίδων στην Ινδία έχουν ήδη χαρακτηρίσει το έργο ως πιθανή «βόμβα νερού», και η εγγύτητά του στα αμφισβητούμενα σύνορα Κίνας-Ινδίας το θέτει σε κίνδυνο να γίνει σημείο ανάφλεξης σε μια μακροχρόνια εδαφική διαμάχη μεταξύ των δύο πυρηνικών δυνάμεων.
Παρά τα διακυβεύματα αυτά, το έργο παραμένει καλυμμένο με μυστικότητα, εντείνοντας τα ερωτήματα σχετικά με ένα σχέδιο που δείχνει τις τεράστιες τεχνικές δυνατότητες και την προσπάθεια της Κίνας για καθαρή ενέργεια, αλλά και την έλλειψη διαφάνειας, ακόμη και όταν πρόκειται για μια επιχείρηση με δυνητικά εκτεταμένες συνέπειες.
Ενδείξεις σχετικά με τον σχεδιασμό του έργου, τόσο σε επίσημες ή επιστημονικές εκθέσεις όσο και από πληροφορίες ανοιχτού κώδικα που συγκέντρωσε το CNN, υποδηλώνουν ένα πολύπλοκο σύστημα που θα μπορούσε να περιλαμβάνει φράγματα και δεξαμενές κατά μήκος του ποταμού Yarlung Tsangpo, καθώς και μια σειρά από υπόγειους υδροηλεκτρικούς σταθμούς που συνδέονται με σήραγγες, αξιοποιώντας την ενέργεια καθώς ένα εκτρεπόμενο τμήμα του ποταμού παρουσιάζει απότομη πτώση υψομέτρου.
«Αυτό είναι το πιο εξελιγμένο, καινοτόμο σύστημα φραγμάτων που έχει δει ποτέ ο πλανήτης», δήλωσε ο Brian Eyler, διευθυντής του Προγράμματος Ενέργειας, Νερού και Βιωσιμότητας στο think tank Stimson Center στην Ουάσινγκτον, συνεχίζοντας: «Είναι επίσης το πιο επικίνδυνο και ενδεχομένως το πιο επικίνδυνο».
Η Κίνα διαφωνεί. Σε δήλωσή του στο CNN, το κινεζικό Υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι το έργο «έχει υποβληθεί σε δεκαετίες εις βάθος έρευνας και έχει εφαρμόσει διεξοδικά μέτρα για την μηχανική ασφάλεια και την οικολογική προστασία, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα επηρεάσει αρνητικά τις κατάντη περιοχές. Από την αρχική προετοιμασία και την επίσημη έναρξη του έργου, η κινεζική πλευρά διατηρούσε πάντα διαφάνεια σχετικά με τις σχετικές πληροφορίες και διατηρούσε ανοιχτές γραμμές επικοινωνίας με τις κατάντη χώρες», προσθέτοντας ότι «καθώς το έργο προχωρά» το Πεκίνο θα «μοιραστεί τις απαραίτητες πληροφορίες με τη διεθνή κοινότητα» και «θα ενισχύσει την επικοινωνία και τη συνεργασία με τις κατάντη χώρες».
Το έργο, ανέφερε, «στοχεύει στην επιτάχυνση της ανάπτυξης καθαρής ενέργειας, στη βελτίωση των τοπικών μέσων διαβίωσης και στην ενεργό αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής».
Αλλά το Πεκίνο μπορεί να έχει και άλλες προτεραιότητες κατά νου. Η φιλόδοξη κίνηση για τις υποδομές έρχεται καθώς ο Xi πιέζει να ενισχύσει την εθνική ασφάλεια όχι μόνο διασφαλίζοντας τον ενεργειακό εφοδιασμό της Κίνας, αλλά και αυστηροποιώντας τον έλεγχο κατά μήκος των αμφισβητούμενων συνόρων και των περιοχών που φιλοξενούν εθνοτικές μειονότητες.
«Αν συνδέσετε τις κουκκίδες της κινεζικής ανάπτυξης υποδομών στα Ιμαλάια, ειδικά σε περιοχές όπου η Κίνα συνορεύει με την Ινδία κατά μήκος του Θιβέτ, βρίσκονται σε στρατηγική θέση», δήλωσε ο Ρίσι Γκούπτα, βοηθός διευθυντής στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Κοινωνίας της Ασίας στο Νέο Δελχί, ο οποίος συνεχίζοντας τόνισε:«Το έργο ευθυγραμμίζεται με τον ευρύτερο στόχο της Κίνας να αξιοποιήσει τους φυσικούς της πόρους για να εδραιώσει τον έλεγχο σε κρίσιμες περιοχές όπως το Θιβέτ και τα σύνορά του».
Παιχνίδι εξουσίας στα Ιμαλάια
Γνωστός ως ο υψηλότερος μεγάλος ποταμός στον κόσμο, ο Γιαρλούνγκ Τσάνγκπο ρέει από έναν παγετώνα στα Ιμαλάια, διασχίζοντας το οροπέδιο που φιλοξενούσε τον Θιβετιανό Βουδισμό, προς το νοτιότερο άκρο της χώρας. Ένα τμήμα του ποταμού, κρυμμένο κατά μήκος των de facto συνόρων του Θιβέτ με ένα ινδικό κράτος, του οποίου η γη διεκδικεί η Κίνα, έχει από καιρό προσελκύσει την προσοχή για το δυναμικό παραγωγής ενέργειας που διαθέτει.
Εκεί, η πλωτή οδός κάνει μια δραματική στροφή σαν πέταλο καθώς τυλίγεται γύρω από μια μάζα βουνών σε αυτό που είναι γνωστό ως η Μεγάλη Στροφή, βλέποντας τον ποταμό να πέφτει από περίπου 2.000 μέτρα υψόμετρο μέσα σε περίπου 50 χιλιόμετρα.
Αυτή η κάθοδος έχει εκτιμηθεί ότι έχει τη δυνατότητα να παράγει περίπου 300 δισεκατομμύρια κιλοβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, περίπου τριπλάσια από την παραγωγή του φράγματος Three Gorges της Κίνας, το οποίο είναι σήμερα το ισχυρότερο στον κόσμο.
"Η ανάπτυξη υδροηλεκτρικής ενέργειας στον κάτω Yarlung Tsangpo «δεν είναι απλώς μια πρωτοβουλία υδροηλεκτρικής ενέργειας», είναι επίσης ένα έργο εθνικής ασφάλειας, που περιλαμβάνει την ασφάλεια των υδάτινων πόρων, την εδαφική ασφάλεια και άλλα", είχε δηλώσει ο Yan Zhiyong, τότε πρόεδρος της Εταιρείας Κατασκευών Ηλεκτρικής Ενέργειας της Κίνας (PowerChina), σε μια ομιλία του το 2020.
Ένα τέτοιο έργο κατά μήκος των κάτω ρου του ποταμού συζητείται εδώ και δεκαετίες, αλλά ποτέ δεν επιχειρήθηκε, και θεωρείται εδώ και καιρό ως μια εξαιρετικά απαιτητική επιχείρηση σε μια απομακρυσμένη και επικίνδυνη περιοχή, δύσκολη ακόμη και για μια χώρα που ηγείται παγκοσμίως στην κατασκευή μεγάλων φραγμάτων.
Τώρα, δορυφορικές εικόνες, δημόσια διαθέσιμα εταιρικά έγγραφα και αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης από την περιοχή που εξετάστηκαν δείχνουν ότι οι εργασίες βρίσκονται σε εξέλιξη, με την κατασκευή και διεύρυνση δρόμων, την κατασκευή γεφυρών, την ανέγερση εγκαταστάσεων αποθήκευσης εκρηκτικών, την επέκταση της υπηρεσίας κινητής τηλεφωνίας και τη μετεγκατάσταση χωρικών , όλες φαινομενικές προσπάθειες για να δημιουργηθεί χώρος για την κατασκευή, η οποία ξεκίνησε επίσημα τον Ιούλιο.