Ειδικότερα, η Εσθονία κατηγόρησε σήμερα (15.05.2025) την Ρωσία ότι έστειλα ένα μαχητικό αεροσκάφος στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ πάνω από τη Βαλτική θάλασσα για να «προστατέψει» ένα τάνκερ για το οποίο υπήρχαν υποψίες ότι αποτελεί τμήμα του «σκιώδους στόλου» που παρακάμπτει τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η Δύση στη Ρωσία.

Η Ρωσία, που θεωρεί ότι οι κυρώσεις είναι μια προσπάθεια να συντριβεί η οικονομία της, λέει ότι όλα τα πλοία της μπορούν να διαπλέουν ελεύθερα τη Βαλτική Θάλασσα και ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να αναχαιτισθούν είναι επικίνδυνη.

Το Πολεμικό Ναυτικό της Εσθονίας δήλωσε πως το πλοίο «Jaguar», που δεν φέρει σημαία και περιελήφθη την περασμένη εβδομάδα στον κατάλογο κυρώσεων της Βρετανίας, αρνήθηκε να συνεργαστεί όταν του ζητήθηκε να σταματήσει και στη συνέχεια οδηγήθηκε με συνοδεία σε ρωσικά χωρικά ύδατα.

«Η Ρωσική Ομοσπονδία έστειλε ένα μαχητικό για να ελέγξει την κατάσταση και αυτό το μαχητικό παραβίασε εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ για σχεδόν ένα λεπτό», δήλωσε ο Εσθονός υπουργός Εξωτερικών Μάργκους Τσάκνα στους δημοσιογράφους στην Τουρκία πριν από μια σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της διατλαντικής στρατιωτικής συμμαχίας.

«Η Ρωσική Ομοσπονδία είναι έτοιμη να προστατεύσει τον ‘σκιώδη στόλο’… Η κατάσταση είναι πραγματικά σοβαρή», πρόσθεσε ο Τσάκνα.

Ο στόλος «φάντασμα»

Δυτικές χώρες λένε πως η Μόσχα χρησιμοποιεί έναν «σκιώδη στόλο» περισσότερων από 100 πλοίων προκειμένου να παρακάμψει τις κυρώσεις που ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν θεωρεί ότι αποτελούν μέρος μιας εκστρατείας για να συνθλιβεί η παγκόσμια επιρροή της.

Η Μόσχα στέλνει εκατοντάδες βαρέλια πετρελαίου και καυσίμου κάθε μέρα σε αγοραστές στην Κίνα και την Ινδία και έχει προειδοποιήσει να μην επιχειρηθεί παραβίαση της ελευθερίας διακίνησης των πλοίων της.

Το δεξαμενόπλοιο έπλεε σε διεθνή ύδατα, ανάμεσα στην Εσθονία και τη Φινλανδία και αρνήθηκε τα αιτήματα του εσθονικού ΠΝ να αλλάξει πορεία, δήλωσε αργότερα στο Reuters, εκπρόσωπος των αμυντικών δυνάμεων της χώρας της Βαλτικής.

Ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος τύπου Su-35 προσέγγισε το δεξαμενόπλοιο και έκανε κύκλους πάνω από αυτό, πετώντας σε διεθνή εναέριο χώρο εκτός όταν παραβίασε τον εσθονικό εναέριο χώρο για λίγο κατά την πρώτη προσέγγισή του στο σημείο, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.

Η Φινλανδία κατηγόρησε πλοία της Ρωσίας ότι συμπεριφέρονται απερίσκεπτα στην περιοχή ενώ η Λιθουανία έχει εκφράσει φόβους για σύγκρουση.

«Η πιθανότητα σοβαρής κλιμάκωσης στη Βαλτική θάλασσα αυξάνεται», δήλωσε ο Λιθουανός πρωθυπουργός Γκιντάουτας Παλούτσκας. «Η Ρωσία δείχνει σαφώς ότι είναι έτοιμη να προστατεύσει τη διαδρομή για το πετρέλαιό της. Πρέπει να ενεργήσουμε προσεκτικά και λογικά, έτσι ώστε η κλιμάκωση να μην μετατραπεί σε στρατιωτική σύγκρουση».

Η πορεία του πλοίου

Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε δήλωσε ότι η Συμμαχία και η Εσθονία είναι σε «στενή επαφή» σχετικά με το συμβάν. Η Εσθονία ανέφερε πως μαχητικά του ΝΑΤΟ απογειώθηκαν επίσης για να επιθεωρήσουν το Jaguar, που είναι καταχωρημένο στο νηολόγιο της Γκαμπόν.

Βρισκόταν κοντά στο νησί Νάασααρ ανοικτά της εσθονικής πρωτεύουσας Ταλίν, όταν το ΠΝ επικοινώνησε μαζί του μέσω ασυρμάτου το απόγευμα της Τρίτης, δήλωσε μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στο Ρόιτερς ο διοικητής Ίβο Βαρκ.

Καθώς έπλεε «χωρίς εθνικότητα» (σημαία), το Πολεμικό Ναυτικό επιδίωξε να επιβεβαιώσει τα έγγραφα και την κατάστασή του, είπε ο Βαρκ. Όταν όμως αρνήθηκε να συνεργαστεί και συνέχισε προς τα ρωσικά χωρικά ύδατα, οι ναυτικές δυνάμεις αποφάσισαν να το συνοδεύσει ως εκεί με περιπολικό σκάφος.

Σήμερα το Jaguar ήταν αγκυροβολημένο κοντά στο ρωσικό λιμάνι Πριμόρσκ, σύμφωνα με στοιχεία του Marine Traffic.

Το περιστατικό σε…βίντεο

Το Πολεμικό Ναυτικό της Εσθονίας συνέλαβε πετρελαιοφόρο στη Βαλτική

Πλάνα στο X που φέρεται να γυρίστηκαν από τη γέφυρα του δεξαμενόπλοιου δείχνουν ένα περιπολικό σκάφος του εσθονικού ΠΝ, ένα ελικόπτερο και ένα αεροπλάνο εκεί κοντά. Ένας αριθμός αναγνώρισης που φαίνεται στο βίντεο ταιριάζει με εκείνον του Jaguar.

«Αυτό είναι εσθονικό πολεμικό πλοίο… ακολουθείστε τις οδηγίες μου, αλλάξτε την πορεία σας στο 105 αμέσως», ακούγεται να λέει στον ασύρματο μια φωνή στα αγγλικά. «Υπάρχουν ελικόπτερα, απαιτούν να ρίξουμε άγκυρα», λέει μια άλλη φωνή στα ρωσικά εκτός κάμερας.

Άλλη μια φωνή, στα χίντι, λέει: «Το αεροπλάνο είναι από πάνω μας. Είναι είτε αεροπλάνο είτε drone. Το πολεμικό πλοίο γυρνάει προς την πρύμνη του σκάφους». Μαχητικό αεροσκάφος, το οποίο δεν χειρίζεται η Εσθονία, φαίνεται επίσης να πετάει εκεί κοντά.

Στο X, η Μαργκαρίτα Σιμονιάν, επικεφαλής του ρωσικού κρατικού δικτύου RT, που ανήρτησε το βίντεο, δήλωσε πως το μαχητικό στάλθηκε προκειμένου να αποτρέψει την κατάσχεση του σκάφους.

Οι αρχές στην Γκαμπόν δεν σχολίασαν αμέσως τον ισχυρισμό της Εσθονίας ότι το πλοίο είναι καταχωρημένο στο νηολόγιο της χώρας.

Η στάση της Μόσχας

Σε ένα άλλο περιστατικό στις 11 Απριλίου, η Εσθονία συνέλαβε και επιβιβάστηκε σε ένα ναυλωμένο από τη Ρωσία δεξαμενόπλοιο, το Kiwala, κατηγορώντας το ότι έπλεε χωρίς έγκυρη σημαία χώρας. Το δεξαμενόπλοιο απελευθερώθηκε δύο εβδομάδες αργότερα αφότου το Τζιμπουτί επιβεβαίωσε την καταχώρησή του.

Ο σύμβουλος του Κρεμλίνου Νικολάι Πάτρουσεφ είπε στην εφημερίδα Kommersant τον περασμένο μήνα πως «το Πολεμικό Ναυτικό της Ρωσίας είναι έτοιμο να προστατεύει τα πλοία του».

«Οι θερμοκέφαλοι στο Λονδίνο ή στις Βρυξέλλες πρέπει να το καταλάβουν αυτό ξεκάθαρα», είπε, προσθέτοντας πως οι δυτικές προσπάθειες να ανακόψουν ρωσικά πλοία αρχίζουν να μοιάζουν με «ναυτικό αποκλεισμό».

Δεν είναι σαφές αν η Εσθονία ενήργησε με δική της πρωτοβουλία ή έπειτα από αίτημα του ΝΑΤΟ. Η Ουάσινγκτον πιέζει για μια ειρηνευτική συμφωνία Ρωσίας-Ουκρανίας, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να λέει ότι μπορεί να αυξήσει τις κυρώσεις αν η Μόσχα αρνηθεί να συνεργαστεί.